Fantastyka i Groza

„Fantastyka i Groza” – seria książek wydawanych przez Wydawnictwo Literackie od połowy lat 70. do początku lat 90. XX w., zaliczanych do fantastyki grozy.

Odbiór

Seria po latach została określona jako "popularna"[1], a w ocenie wydawcy była serią "sprawdzoną i dobrze ocenianą"[2].

Oprawa graficzna

Seria nie posiadała oficjalnej nazwy ani sygnetu[3]. Poszczególne okładki i rysunki wewnątrztekstowe były pozbawione barwy, utrzymane w grafice czerni i bieli (z wyjątkiem ostatniego tomu - wydanych w barwnej okładce w 1992 Opowieści z dziesięciu światów Arthura C. Clarke'a). Jednolita szata graficzna decydowała o dosyć dużej rozpoznawalności serii[3], która była nazywana „białą serią fantastyki i grozy”[4].

Wśród autorów okładek i ilustracji byli m.in. Krzysztof Kiwerski, Marek Pietrzak, Władysław Targosz, Dorota Gromczakiewicz i Krystyna Ziębicka, a stylistyka prac charakteryzowała się dużą różnorodnością - od groteskowo-surrealistycznej do realistycznej[3].

Zawartość

Jako pierwsza ukazała się Camilla Josepha Sheridana Le Fanu (1974), która stała się wyznacznikiem gatunkowym większości wydanych tytułów[3]. Zamierzeniem wydawcy była prezentacja utworów z pogranicza fantastyki[3]. W serii ukazały się między innymi mity, zbiory podań i legend, klasyczne powieści gotyckie (Zamczysko w Otranto, Mnich), fantastyka baśniowa, dystopie, a także klasyczne utwory science fiction oraz fantasy[3][5], przy czym wydawca przedstawiał zarówno pozycje współczesne, jak i starsze, z różnych epok[2]. W latach 1989-1992 w ramach serii ukazały się tylko 2 książki (Pamiętnik przetrwania Doris Lessing i opowiadania Arthura C. Clarke’a).

LpTytułAutorRok wydania (w serii)Język oryginałuRok wydania I
1AwatarGautier, ThéophileThéophile Gautier1976francuski1833
2CarmillaLe Fanu, SheridanSheridan Le Fanu1974angielski1872
3Cierpienia księcia SternenhochaKlíma, LadislavLadislav Klíma1980czeski1928
4Człowiek z pampySupervielle, JulesJules Supervielle1981francuski
5Deszczowy koń i inne opowiadaniaHughes, TedTed Hughes1982angielski1982
6Dziecko RosemaryLevin, IraIra Levin1988angielski1967
7Dziwna panna Ruth. Podwójna zbrodnia siostry Diany (opowiadania)Fulga, LaurentiuLaurentiu Fulga1981rumuński
8Hanrahan Rudy i inne opowiadaniaYeats, William ButlerWilliam Butler Yeats1978angielski1897
9Najlepsza jest woda (opowiadania)Levi, PrimoPrimo Levi1983włoski1983
10Noc księżycowa (opowiadania)Wolfkind, Peter DanielPeter Daniel Wolfkind1977niemiecki1977
11Podróże do wielu odległych narodów świataSwift, JonathanJonathan Swift1979angielski1726
12Pan A.G. w X.Déry, TiborTibor Déry1979węgierski1964
13Quincunx i inne opowiadaniade la Mare, WalterWalter de la Mare1980angielski
14Szkoła czarownic (opowiadania)Thomas, DylanDylan Thomas1976angielski
15Upiór rodu Canterville’ów (opowiadania)Wilde, OscarOscar Wilde1977angielski1891
16WathekBeckford, WilliamWilliam Beckford1975francuski1786
17Wynalazek MorelaCasares, Adolfo BioyAdolfo Bioy Casares1975hiszpański1940
18Zamczysko w OtrantoWalpole, HoraceHorace Walpole1974angielski1764
19Zamczysko w OtrantoWalpole, HoraceHorace Walpole1976 (wyd. 2.)angielski1764
20ZjawaPérez Galdós, BenitoBenito Pérez Galdós1978hiszpański1870
21Balkon był za wysokoBednár, AlfonzAlfonz Bednár1983słowacki1968
22Bóg SkorpionGolding, WilliamWilliam Golding1988angielski1971
23Czarnoksiężnik z ArchipelaguLe Guin, Ursula K.Ursula K. Le Guin1983angielski1968
24Czarodziejski Ptak UłudyGuido, ClementeClemente Guido1981hiszpański1974
25Czy to się mogło zdarzyć? (opowiadania)Bierce, AmbroseAmbrose Bierce1981angielski
26Dom przy cmentarzuLe Fanu, Sheridan JosephSheridan Joseph Le Fanu1977angielski1863
27Dziwna historia o upiorach z latarnią w kształcie piwoniiSanyūtei, EnchōEnchō Sanyūtei1981japoński
28Fabrykant obłoków (opowiadania)Escarpit, RobertRobert Escarpit1976francuski1969
29Italczyk albo Konfesjonał Czarnych Pokutników (3 t. w 2 vol.)Radcliffe, AnnAnn Radcliffe1977angielski1796
30JednorożecMurdoch, IrisIris Murdoch1978angielski1963
31Lewa ręka ciemnościLe Guin, Ursula K.Ursula K. Le Guin1988angielski1969
32Marmurowy faunHawthorne, NathanielNathaniel Hawthorne1984angielski1860
33Młody człowiek w niedzielę i w inne dniSupervielle, JulesJules Supervielle1977francuski1952
34MnichLewis, Matthew GregoryMatthew Gregory Lewis1975angielski1794
36Nowy wspaniały światHuxley, AldousAldous Huxley1988angielski1932
37Ogród czasu (opowiadania)Ballard, J.G.J.G. Ballard1983angielski
38Opowieści niesamowite (opowiadania)Poe, Edgar AllanEdgar Allan Poe1984angielski
39Opowieści z dziesięciu światów (opowiadania)Clarke, Arthur C.Arthur C. Clarke1992angielski1962
40Palacz zwłokFuks, LadislavLadislav Fuks1979czeski1967
41Pamiętnik przetrwaniaLessing, DorisDoris Lessing1990angielski1975
42Po drugiej stronie morza (opowiadania)Moyano, DanielDaniel Moyano1986hiszpański1986
43Retronauci (opowiadania)Sawczenko, WładimirWładimir Sawczenko1989rosyjski
44RusałkaAymé, MarcelMarcel Aymé1981francuski1941
45Spekulacje (opowiadania)antologia1985angielski1982
46Stryj SilasLe Fanu, SheridanSheridan Le Fanu1987angielski1864
48Tajemnica doktora HonigbergeraEliade, MirceaMircea Eliade1983rumuński1940
49Tajemniczy przybyszTwain, MarkMark Twain1982angielski1916
50Tytus GroanPeake, MervynMervyn Peake1982angielski1946
51Wesele Stu Tysięcy BarbarzyńcówTojal, Altino doAltino do Tojal1980portugalski1978
52Ninawa-Wieloryb LądowyKroeber, TheodoreTheodore Kroeber1983angielski1959
53Głowa profesora Dowella. ArielBielajew, AleksanderAleksander Bielajew1984rosyjski1958
54Niezwykły koncertVulpescu, RomulusRomulus Vulpescu1978rumuński1967
55W zaczarowanym zwierciadle. Opowiadania fantastyczne Ameryki ŁacińskiejPhilipp, red. Krystynared. Krystyna Philipp1977hiszpański/portugalski
56GrzybojadGalindo, SergioSergio Galindo1982hiszpański1976
57PoczwarkiWyndham, JohnJohn Wyndham1984angielski1955

Przypisy

  1. ↑ Notes wydawniczy, Ex Libris, the Polish and East European Review of Books, 2003, s. 29, ISBN 978-83-87628-19-2 [dostęp 2022-04-10] (pol.).
  2. ↑ a b Z przewagą tłumaczeń. Mówi Katarzyna Krzymuska, redaktor naczelny Wydawnictwa Literackiego w Krakowie, w: Fantastyka, nr 2 (1983), s. 55
  3. ↑ a b c d e f Artur Nowakowski Fantastyczne światy na okładkach i w ilustracjach książek oraz czasopism od wieku XIX do lat 80. XX wieku, wyd. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2014, s. 143-144.
  4. ↑ Anna Jaworska, Polski przekład powieści "The romance of the forest" Ann Radcliffe oraz jego związek z "Konradem Wallenrodem" Adama Mickiewicza - Prolib Integro, STUDIA SŁOWIANOZNAWCZE, 2016 [dostęp 2022-04-11].
  5. ↑ Anna Michalik, Polscy pisarze literatury fantastycznej w pogoni za sławą (przed rokiem 1989 i później), „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Humanistyczne” (24 (1)), 2019, ISSN 2299-1638 [dostęp 2022-04-10].

Bibliografia

  • Śliwiak Rafał, "Fantastyka. Groza" Wydawnictwa Literackiego, Sfinks, 1997 nr 1 s. 48-52