Farah Pahlawi
![]() | |
![]() | |
![]() | |
Cesarzowa Iranu | |
Okres | |
---|---|
Jako żona | |
Koronacja | 26 października 1967 |
Dane biograficzne | |
Dynastia | Pahlawi |
Data i miejsce urodzenia | |
Ojciec | Sohrab Diba |
Matka | Farideh Ghotbi |
Mąż | |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Cesarska Rodzina Iranu |
|
Farah Pahlawi (pers. فرح پهلوی, z domu Farah Diba, pers. فرح دیبا, ur. 14 października 1938 w Teheranie) – trzecia żona[1] ostatniego szacha Iranu Mohammada Rezy Pahlawiego. 26 października 1967 została przez szacha koronowana na władczynię (szachbanu) Iranu jako pierwsza i jedyna kobieta w ciągu dwu i pół tysiąca lat historii perskiej monarchii. Szach podkreślił w ten sposób wagę dążeń do emancypacji irańskich kobiet.
W czasie swoich rządów u boku męża odpowiedzialna była za sprawy związane z pielęgnowaniem irańskiej kultury, dążeniem do równouprawnienia kobiet w Iranie, ochroną środowiska, opieką zdrowotną i rozwojem krajowej małej przedsiębiorczości. Dużo podróżowała po kraju, żeby lepiej poznać swój naród. Po obaleniu szacha przez ajatollaha Chomeiniego w 1979 wraz z mężem opuściła Iran. Obecnie zajmuje się pracą dla UNESCO oraz działalnością charytatywną.
W Iranie jest symbolem kobiet walczących o prawa obywatelskie. Napisała autobiografię wydaną w Polsce w tłumaczeniu Marty Eloy Cichockiej pod tytułem: Wspomnienia. Z miłości do mojego króla[2].
Uniwersytet Warszawski przyznał jej 25 sierpnia 1977 tytuł doktora honoris causa w dziedzinie historii sztuki[3].
Na wniosek dzieci została w 1978 roku Kawalerem Orderu Uśmiechu[4].
Odznaczenia
- 1959 – Order Plejad (Iran)
- 1960 – Order Serafinów (Szwecja)
- 1962 – Order Słonia (Dania)[5]
- 1963 – Krzyż Wielki Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia)
- 1963 – Krzyż Wielki Orderu Legii Honorowej (Francja)
- 1964 – Krzyż Wielki Orderu Królowej Saby (Etiopia)
- 1964 – Wielka Wstęga Orderu Leopolda z łańcuchem (Belgia)
- 1965 – Krzyż Wielki Orderu św. Olafa (Norwegia)
- 1965 – Wielka Wstęga Orderu Niepodległości (Tunezja)
- 1965 – Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia)
- 1965 – Łańcuch Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna)
- 1966 – Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski[6]
- 1966 – Order Gwiazdy Jugosłowiańskiej I klasy
- 1966 – Wielka Złota Odznaka Honorowa na Wstędze za Zasługi dla Republiki Austrii
- 1967 – Stopień Specjalny Krzyża Wielkiego Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
- 1967 – Order Arjamehr (Iran)[7]
- 1968 – Wielka Wstęga Orderu Skarbu Korony (Japonia)
- 1968 – Order Korony Królestwa (Malezja)
- 1968 – Order Domowy Chakri (Tajlandia)
- 1974 – Łańcuch Orderu Zasługi Republiki Włoskiej
- 1975 – Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania)
- Order Uśmiechu
Przypisy
- ↑ Pierwsze małżeństwo szacha zostało rozwiązane z powodu braku męskiego potomka, drugie – z powodu braku dzieci w ogóle.
- ↑ Farah Pahlawi, Wspomnienia • Z miłości do mojego króla, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004, ISBN 83-08-03571-X
- ↑ Doktoraty HC. uw.edu.pl. [dostęp 2011-02-21].
- ↑ Order Uśmiechu dla cesarzowej Iranu, „Echo Krakowa” (62), 17 marca 1978, s. 2 .
- ↑ Ordensdetaljer (duń.). borger.dk. [dostęp 2015-05-27].
- ↑ Wojciech Stela: Polskie ordery i odznaczenia (Vol. I). Warszawa: 2008, s. 48.
- ↑ Order Aryamehr jest widoczny na fotografii Farah Pahlawi, zamieszczonej w infoboksie.
Linki zewnętrzne
- ISNI: 0000 0001 1078 8696
- VIAF: 97805584
- LCCN: n50009202
- GND: 128841214
- LIBRIS: khw04x7358x3gq7
- BnF: 12605099k
- SUDOC: 050560239
- NLA: 53859218
- NKC: xx0017892
- BNE: XX1652320
- NTA: 073330744
- BIBSYS: 6095585
- CiNii: DA14684287
- PLWABN: 9810650837305606
- NUKAT: n2004096254
- J9U: 987007260918405171
- ΕΒΕ: 201449
- WorldCat: lccn-n50009202
Media użyte na tej stronie
Autor: Portunes, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Danish Order of the Elephant
Baretka Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii 2. Klasy
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Ordem of the Seraphim. Sweden. True size for the template.
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ribbon for a Knight of the Most Illustrious Order of the Royal House of Chakri (Thailand)
Shah Reza Pahlavi Investiture Medal 1967
Medal of the 25th Century of the Monarchy (Iran)
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order of the Crown of the Realm (Malaysia)
Autor: Ekapoj yam, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Most Exalted Order of The Queen of Sheba (Ethiopia)
Autor: Mboro, Licencja: CC0
Baretka: Order Drogocennej Korony I Klasy (Japonia).
Imperial Coat of Arms of Iran under the Pahlavi Dynasty, used from 1925 to 1979. The shield is composed of the Lion and the Sun symbol in first quarter , in the second quarter the Faravahar representing Zoroastrianism, in the third quarter the curved blade of a Imam Ali "Zulfiqar" sword representing Shia Islam, and the Simurgh in the fourth quarter. Overall in the center is a circle depicting Mount Damavand with a rising sun, the symbol of the Pahlavi dynasty. The shield is crowned by the Pahlavi crown and surrounded by the chain of the Order of Pahlavi. Two lions rampant regardant, holding scimitars supports the coat of arms on either side. Under the whole device is the motto: "Mara dad farmud va Khod Davar Ast" ("Justice He bids me do, as He will judge me" or, alternatively, "He gave me power to command, and He is the judge"). Some of the colours were changed in 1971.
Autor: Antonio Prieto Barrio, Licencja: CC0
Baretka Orderu Aghdas – I klasa I stopnia
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Wyzwoliciela San Martina
Order of the Pleiades (Iran)
Imperial Standard of the Shahbanou of Iran
Baretka: Order Zasługi RFN – Stopień Specjalny Krzyża Wielkiego.
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Ribbon bar of the Order of Independence - Wisam-al-Istiqlal, v. 1959 (Tunisia)
Ribbon of Order of the Yugoslavian Great Star
Baretka: Order Uśmiechu.
Autor: Heralder (Crown by Miguillen), Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon bar of the Order of Isabella the Catholic, Grand Cross