Farbownik polny

Farbownik polny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rodzinaogórecznikowate
Rodzajfarbownik
Gatunekfarbownik polny
Nazwa systematyczna
Anchusa arvensis (L.) M. Bieb.
Fl. taur.-caucas. 1:123. 1808
Synonimy
  • Lycopsis arvensis L.
Morfologia

Farbownik polny, syn. krzywoszyj polny (Anchusa arvensis L.) – gatunek rośliny z rodziny ogórecznikowatych. Występuje w całej niemal Europie[3]. We florze Polski jest archeofitem, obecnie dość pospolicie występującym na całym niżu[4].

Morfologia

Pokrój
Cała roślina pokryta sztywnymi, kłującymi włoskami.
Łodyga
Wzniesiona lub podnosząca się, słabo rozgałęziająca się, kanciasta. Wysokość 15-45 cm.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście lancetowate, siedzące. Najniżej położone liście posiadają krótkie ogonki. Brzegi faliste i powyginane z kłującymi włoskami.
Kwiaty
Kwiaty o niebiesko fioletowym zabarwieniu, u spodu białofioletowe, na krótkich szypułkach. Osadzone w pachwinach zielonych przysadek, które są dłuższe od kielichów. Kielich podzielony do połowy, słabo grzbiecista korona o zgiętej, białej rurce. Wewnątrz korony owłosione lub orzęsione osklepki.
Owoc
Rozłupnia o wymiarach: długość 3,5 mm, szerokość 2,5 mm, w kształcie pantofelka, z jednej strony ostro zakończona, z przeciwnej lekko wypukła, na szczycie z żeberkowanym ornamentem. Barwa szarobrunatna.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub zimująca, hemikryptofit. Siedlisko: przydroża, pola uprawne (chwast). Roślina preferuje gleby lekkie, piaszczyste, średnio wilgotne, o odczynie kwaśnym. Roślina ciepłolubna. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Stellarietea mediae i gatunek wyróżniający dla Ass. Veronico-Fumarietum (regionalnie)[5]. Kwitnie od maja do września, kwiaty równoczesne, zapylane przez błonkówki[6]. Roślina jest gospodarzem przejściowym rdzy brunatnej żyta (na liściach występują zarodniki wiosenne zakażające żyto)

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-26].
  4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  6. Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.

Bibliografia

  • Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Anchusa arvensis.jpeg
Autor: Kristian Peters (= Fabelfroh), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ackerochsenzunge (Anchusa arvensis) in den Warnow-Wiesen