Fedra

Fedra
Φαίδρα
królewna kreteńska
Ilustracja
Fedra i Hipolit, płaskorzeźba na sarkofagu z III wieku
Występowanie

mitologia grecka

Rodzina
Ojciec

Minos

Matka

Pazyfae

Mąż

Tezeusz

Rodzeństwo

Ariadna,
Deukalion

Dzieci

Akamasa,
Demofont

Fedra (gr. Φαίδρα Phaídra, łac. Phaedra) – w mitologii greckiej królewna kreteńska[1].

Uchodziła za córkę króla Minosa i Pazyfae oraz za siostrę Ariadny i Deukaliona[1]. Była żoną Tezeusza, matką Akamasa i Demofonta oraz macochą Hippolytosa (Hipolit)[1].

Mit

Podczas nieobecności męża usiłowała uwieść swego pasierba Hippolytosa. Gdy ten odrzucił jej względy – powiesiła się, zostawiając list pożegnalny do męża, w którym oskarżała jego syna o próbę uwiedzenia. W rezultacie Hippolytos został wygnany.

Obecność w sztuce i nauce

Na podstawie mitu powstała tragedia Eurypidesa Hippolytos uwieńczony, a później Racine’a Fedra. W obydwu historia mitologiczna została odpowiednio zmieniona i wzbogacona. Eurypides skupił się na ukazaniu grzechu kazirodztwa i podkreśleniu tragicznego patosu. Racine natomiast zmienił charakter i znaczenie Fedry, przedstawił ją jako kobietę rozdartą, na wpół oszalałą, dotkniętą boską niełaską – świadomą, że miłość, której doznaje jest grzeszna i zła, a jednak silniejsza niż moralność i poczucie obowiązku.

Swoją wizję mitu o Fedrze stworzył również Seneka Młodszy w tragedii Fedra. Główna bohaterka już od początku jest u Seneki zła i występna, bowiem – dla stoika, którym był autor tragedii – grzeszność wypływa nie z boskiego opętania, którym tłumaczy się Fedra, lecz z samego charakteru człowieka.

Fedra jest także jedną z bohaterek dwóch minioper Dariusa Milhauda Porzucenie Ariadny i Wyzwolenie Tezeusza[2].

Imieniem królewny została nazwana jedna z planetoid – (174) Phaedra.

Przypisy

  1. a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 100. ISBN 83-04-04673-3.
  2. Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne (PWM), 2008, s. 961-962. ISBN 978-83-224-0901-5.

Media użyte na tej stronie

Hippolytus Phaedra Louvre Ma 2294.jpg
Hippolytus and Phaedra. Front of a marble sarcophagus, ca. 290 AD. Found in 1853 on the Chiarone river banks (Tuscany, Italy), on the former Emilia-Aurelia road.