Fehmi Agani

Fehmi Agani
Data i miejsce urodzenia

23 stycznia 1932
Gjakove

Data i miejsce śmierci

6 maja 1999
Lipjan

Przynależność polityczna

Demokratyczna Liga Kosowa

Odznaczenia
Hero i Kosovës

Fehmi Agani (serb. Фехми Агани, ur. 23 stycznia 1932 w Gjakove, zm. 6 maja 1999 w okolicach Lipjanu[1]) – kosowski socjolog.

Życiorys

W 1959 ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Belgradzkim, a w 1965 na tej samej uczelni uzyskał stopień magistra nauk politycznych[1]. Pracę doktorską z socjologii (Partie i grupy polityczne w Albanii w czasie II wojny światowej) obronił w 1973 na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Prisztinie. W latach 1967-1970 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Albanologicznego w Prisztinie, a następnie dziekana Wydziału Filozoficznego. W tym czasie prowadził w piśmie Rilindja rubrykę poświęconą sytuacji międzynarodowej.

W latach 90. pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Demokratycznej Ligi Kosowa, będąc najbliższym współpracownikiem Ibrahima Rugovy. Janusz Bugajski określał go jako głównego stratega partii.[2]. Był także deputowanym do działającego w podziemiu parlamentu kosowskiego (Kuvendi të Republikës së Kosovës). Jako przeciwnik rozwiązań siłowych w sporze o Kosowo i zwolennik interwencji międzynarodowej wziął udział w negocjacjach w Rambouillet.[3]

Zginął, zastrzelony w niejasnych okolicznościach, kiedy próbował przedostać się wraz z rodziną pociągiem do granicy z Macedonią, w czasie wojny o Kosowo. Pociąg zatrzymały serbskie oddziały paramilitarne, Aganiego wyprowadzono z pociągu. Jego ciało odnaleziono w pobliżu drogi, prowadzącej do Lipjanu[4].

W 2004 został uhonorowany pośmiertnie tytułem Bohatera Kosowa (alb. Hero i Kosovës). Imię Aganiego nosi jedna z ulic w Prisztinie.

Dzieła

  • 1990: Në rrjedha të mendimit sociologjik
  • 1994: Demokracia, Kombi, Vetëvendosja (Demokracja, Naród, Samostanowienie)
  • 1996: Për shoqërinë civile (O społeczeństwie obywatelskim)
  • Partitë dhe grupet politike në Shqipëri gjatë luftës së dytë botërore 1939 - 1945 (Partie i grupy polityczne w Albanii w czasie II wojny światowej)
  • Sindikatat Gjermane dhe shkrime tjera (Niemieckie związki zawodowe i inne prace)
  • Gjuha e dhunës dhe zëri i arsyes (Język przemocy i głos rozsądku)

Przypisy

  1. a b Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 5-6. ISBN 978-1-78076-431-3.
  2. J.Bugajski, Political parties of Eastern Europe: a guide to politics in the post-Communist era, M.E. Sharpe 2002, s.470
  3. K.Booth, The Kosovo tragedy: the human rights dimensions, Routledge 2001, s.293-294
  4. Si u vra Fehmi Agani, a ishte tradhti vrasja e tij?

Bibliografia

  • Radošin Rajović: Ko je ko u Jugoslaviji.. I.B. Beograd: 1970. (serb.).
  • Henry Clark: Civil Resistance in Kosovo.. Scarecrow Press: 2000.
  • Robert Elsie: Historical Dictionary of Kosovo.. Scarecrow Press: 2010, s. 16. ISBN 978-0-8108-7483-1.
  • Tom Gallagher: The Balkans in the new millennium: in the shadow of war and peace.. Routledge: 2005. ISBN 978-1-134-27304-1.