Feliks Taranek

Franciszek Marian Taranek FSC
Feliks Taranek
Sługa Boży
zakonnik, prowincjał
Ilustracja
Br. Franciszek Taranek (ok. 1931)
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1915
Dworszowice Kościelne

Data i miejsce śmierci

15 grudnia 1982
Częstochowa

Miejsce pochówku

cmentarz św. Rocha w Częstochowie

Wizytator polskiej prowincji Zgromadzenia Braci Szkół Chrześcijańskich
Okres sprawowania

1973–1982

Przełożony domu klasztornego braci szkolnych w Częstochowie
Okres sprawowania

1944–1945, 1962–1968,
1971–1973, 1982–1986

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich (bracia szkolni)

Śluby zakonne

14 listopada 1943

Przyczyna śmierci

rak żołądka

Zawód, zajęcie

pedagog

Narodowość

polska

Edukacja

Uniwersytet Łódzki,
Katolicki Uniwersytet Lubelski

Rodzice
  • Kasper
  • Franciszka z d. Rodek
  • Krewni i powinowaci
  • s. Anna Amelia Taranek ZSNM (siostra)
  • s. Brunona Taranek ZSNM (bratanica)
  • ks. Bogdan Żurek (siostrzeniec)
  • Strona internetowa

    Feliks Taranek (imię zakonne Franciszek Marian; ur. 1 czerwca 1915 w Dworszowicach Kościelnych, zm. 15 grudnia 1982 w Częstochowie) – polski duchowny, zakonnik w Zgromadzeniu Braci Szkół Chrześcijańskich (bracia szkolni), trzykrotny wizytator polskiej prowincji braci szkolnych (prowincjał), mistrz nowicjatu, przełożony klasztorów w Częstochowie, Dusznikach-Zdroju i Lublinie, pedagog oraz Sługa Boży Kościoła katolickiego[1].

    Życiorys

    Lata dzieciństwa i młodości

    Feliks Taranek pochodził z ziemi sieradzkiej, gdzie się urodził 1915-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1915(dts) o godzinie 6:00[2] w Dworszowicach Kościelnych (ówczesna diecezja włocławska), w chłopskiej, zamożnej, religijnej rodzinie wielodzietnej (miał sześcioro rodzeństwa[a]) jako syn Kaspra i Franciszki z domu Rodek[1]. Następnego dnia (2 czerwca) został ochrzczony w miejscowym kościele św. Michała Archanioła, a rodzicami chrzestnymi byli Wojciech Majdzik i Józefa Wolska[2]. W rodzinnej wsi uczęszczał do szkoły podstawowej[1]. Wówczas, będąc pod wpływem pielęgnujących duchowość rodziców zaczął interesować się zaszczepioną przez nich wiarą. Zdarzało się, że w ławce szkolnej klękał i odmawiał w południe Anioł Pański, czytał książki i prasę katolicką, a często samotnie w domu się modlił[1]. Warto dodać, że jego młodsza siostra Anna również wybrała drogę życia konsekrowanego, zostając zakonnicą w Zgromadzeniu Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi oraz przyjmując imię zakonne Amelia[3]. Ponadto jego bratanica również wstąpiła do tego zgromadzenia jako s. Brunona Taranek ZSNM, a siostrzeniec Bogdan Żurek został księdzem w archidiecezji częstochowskiej[3].

    W zakonie braci szkolnych

    Kluczowym momentem w jego życiu było spotkanie ze szwagrem od którego dowiedział się o przebywających w pobliskiej Częstochowie Braciach Szkół Chrześcijańskich, nazywanych potocznie braćmi szkolnymi, którzy przy ul. Pułaskiego mieli swój dom zakonny „Marianum”[1]. Spotkanie to i przemyślenia po nim były powodem wyboru przez niego życia konsekrowanego. 1931-09-02 2 września 1931(dts) wstąpił do zgromadzenia braci szkolnych, rozpoczynając postulat, a następnie nowicjat, po którym przyjął obłóczyny 14 grudnia tegoż roku, otrzymując imię zakonne Franciszek Marian (na cześć Matki Bożej i św. Franciszka z Asyżu)[1]. Podczas formacji początkowej poważnie zachorował na żołądek, tak że zachodziła obawa przerwania przez niego drogi zakonnej[1]. Problemy zdrowotne udało mu się pokonać i 1933-06-11 11 czerwca 1933(dts) złożył w Częstochowie pierwszą profesję zakonną[1]. Następnie pomagał przy nowicjacie i pracował jako ogrodnik, a po przeniesieniu nowicjatu za granicę pracował jako wychowawca w „Marianum” oraz – prawdopodobnie – przez krótki czas był nauczycielem i wychowawcą w domu dziecka w Liskowie[1]. W czerwcu 1938 po dwumiesięcznym kursie zdał egzamin końcowy, tzw. małą maturę w Krakowie[1].

    W sierpniu 1939 został skierowany na studia w seminarium nauczycielskim do Lwowa, gdzie zastał go wybuch II wojny światowej[1]. Ostatecznie w grudniu przedostał się ze Lwowa do jedynego ocalałego domu braci szkolnych w Polsce „Marianum” w Częstochowie, gdzie początkowo został ekonomem wspólnoty[1]. Od listopada 1941 pracował jako wychowawca, ekonom i zastępca dyrektora w domu dziecka przy al. Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie[1]. Dom dziecka w październiku 1942 przeniesiono na Jasną Górę do tzw. pokoi królewskich, a w lutym 1943 na ulicę Krótką[1]. Przełożeni mieli w planie by został przełożonym częstochowskiej wspólnoty[1]. Z tego powodu jako jedyny brat szkolny 1943-11-14 14 listopada 1943(dts) złożył w czasie II wojny światowej śluby wieczyste, po których w marcu 1944 został przełożonym wspólnoty[1]. W tymże roku otrzymał świadectwo dojrzałości (maturę) i dalej na tajnych kompletach kontynuował naukę na studiach pedagogicznych i polonistycznych[1].

    Po zakończeniu II wojny światowej, został skierowany w lipcu 1945 do utworzonego sierocińca „Orlęta” w Dusznikach-Zdroju[b], gdzie został najpierw ekonomem, nauczycielem i kierownikiem szkoły, a od lipca 1947 dyrektorem wspólnoty tamtejszych braci szkolnych[1]. Po likwidacji sierocińca w marcu 1949 powrócił do pracy w domu dziecka przy ul. Krótkiej w Częstochowie, a w lipcu tegoż roku został przeniesiony do wspólnoty przy ul. Pułaskiego, gdzie był ekonomem i ogrodnikiem[1]. Równolegle z tą pracą uzupełniał swoje wykształcenie i w styczniu 1952 na Uniwersytecie Łódzkim uzyskał tytuł magistra pedagogiki[1]. W latach (1952–1956) był studentem na wydziale filologii klasycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, po ukończeniu którego obronił w 1958 pracę dyplomową pod kierunkiem doc. dr Janiny Niemirskiej-Pliszczyńskiej na temat: „Ród i rodzina w Odysei”[1]. Równolegle ze studiami w okresie (1952–1962) był przełożonym oraz wychowawcą i nauczycielem w Niższym Seminarium Duchownym braci szkolnych tzw. „Biskupiaku” w Lublinie[1]. W lipcu 1962 powrócił do Częstochowy, zostając dyrektorem wspólnoty, nauczycielem łaciny w Niższym Seminarium Duchownym i Instytucie Teologicznym oraz ogrodnikiem, a ponadto uczył braci języków obcych (francuskiego i niemieckiego)[1]. Następnie w sierpniu 1968 został wicedyrektorem nowicjatu i ekonomem prowincji, a od sierpnia 1971 mistrzem nowicjatu i dyrektorem wspólnoty[1].

    1973-06-08 8 czerwca 1973(dts) został wybrany drugim w historii wizytatorem polskiej prowincji, przenosząc się do Lublina na ul. Podwale[1]. Zainicjował powstanie trzech nowych placówek braci szkolnych w: Sopocie (1973), Częstochowie przy ul. Kard. Wyszyńskiego (1975) i Zawadzkiem (1976)[1]. Po wyborze 1976-06-25 25 czerwca 1976(dts) na drugą kadencję prowincjała, przeniósł się do Częstochowy do „Marianum”, zostając dodatkowo w okresie (1976–1978) ponownie mistrzem nowicjatu[1]. W 1978 aktywnie uczestniczył w II Synodzie Diecezjalnym w Częstochowie[1]. W czerwcu 1979 spotkał się z papieżem Janem Pawłem II na Jasnej Górze podczas jego pierwszej pielgrzymki do Polski[1]. 1980-01-16 16 stycznia 1980(dts) został wybrany na trzecią kadencję prowincjała[1]. Podczas ostatniej kadencji zorganizował i brał udział 1980-04-04 4 kwietnia 1980(dts) na Jasnej Górze w obchodach 300-lecia powstania zgromadzenia braci szkolnych, a ponadto w tej kadencji powstała nowa placówka w Łodzi (1981)[1]. W dniach od 30 kwietnia do 6 lipca 1981 uczestniczył w Rzymie, w kongresie wizytatorów zgromadzenia[1]. Jesienią tegoż roku (21 listopada) spotkał się ponownie z papieżem Janem Pawłem II w Rzymie[1].

    W sierpniu 1982 przestał pełnić urząd prowincjała, zostając mistrzem nowicjatu oraz dyrektorem wspólnoty klasztornej przy ul. Pułaskiego w Częstochowie[1]. Wkrótce okazało się, że cierpi na nieuleczalną chorobę – raka żołądka[1]. 1982-12-14 14 grudnia 1982(dts) podczas pracy zasłabł, a wezwana karetka pogotowia przewiozła go do szpitala, gdzie przeprowadzono operację[1]. Zaawansowanie choroby było jednak tak dotkliwe, że następnego dnia (15 grudnia) około godziny 13:00 zmarł w szpitalu[1]. Ceremonia pogrzebowa pod przewodnictwem bp. Tadeusza Szwagrzyka odbyła się 1982-12-18 18 grudnia 1982(dts) w kościele Matki Bożej Zwycięskiej w Częstochowie z udziałem rodziny, ponad dwudziestu księży, duchowieństwa diecezjalnego i zakonnego oraz wiernych, po czym został pochowany w grobowcu braci szkolnych na cmentarzu św. Rocha (sektor 41, nr rzędu 13, nr grobu 16[7])[1].

    Proces beatyfikacyjny

    W 1995 powstała w zgromadzeniu braci szkolnych wstępna propozycja wyniesienia go na ołtarze[1]. Rada prowincji zebrana w Częstochowie 2009-01-06 6 stycznia 2009(dts) jednogłośnie poparła wniosek o rozpoczęcie przygotowań do podjęcia procesu beatyfikacyjnego[1]. Metropolita częstochowski abp Stanisław Nowak, pismami z 2009-10-02 2 października 2009(dts) ustanowił wnioskodawcę procesu beatyfikacyjnego – polską prowincję zgromadzenia braci szkolnych oraz mianował postulatora diecezjalnego procesu, którym został br. Marek M. Urbaniak FSC[1]. Następnie postulator 2011-05-23 23 maja 2011(dts) zwrócił się z oficjalną prośbą do abp. Nowaka o wszczęcie procesu beatyfikacyjnego, który w czerwcu tegoż roku zwrócił się o opinię w tej strawie do Konferencji Episkopatu Polski[8]. Po uzyskaniu pozytywnej odpowiedzi Konferencji Episkopatu Polski skierowano pismo do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Rzymie, celem uzyskania zgody na przeprowadzenie procesu tzw. nihil obstat[8]. Następnie abp. Nowak 2011-08-19 19 sierpnia 2011(dts) wydał edykt, w którym poprosił wszystkich o przekazanie do 2011-11-30 30 listopada 2011(dts) wszelkich dokumentów, pism i informacji mogących pomóc w tym procesie[8]. Stolica Apostolska 7 października tegoż roku wydała zgodę na przeprowadzenie tego procesu[9]. Odtąd przysługuje mu tytuł Sługi Bożego.

    Upamiętnienie

    W pierwszą rocznicę śmierci (1983-12-15 15 grudnia 1983(dts)) w nowym budynku przy ul. Pułaskiego w Częstochowie (którego był inicjatorem) wmurowano okolicznościową tablicę pamiątkową jemu poświęconą[10].

    Ułożono – za zezwoleniem Kurii Metropolitalnej w Częstochowie z dnia 31 marca 2009 – specjalną modlitwę za jego wstawiennictwem[11]. Każda ze wspólnot polskiej prowincji w jednym dniu tygodnia odmawia modlitwę o łaski za jego przyczyną i wyniesienie go na ołtarze[1].

    Jedna z jego sióstr Antonina Gładszy zadedykowała mu jeden z pożegnalnych wierszy ku jego pamięci pt. Pożegnanie[12].

    Zobacz też

    Uwagi

    1. Rodzeństwo jego to: Anna, Katarzyna, Antonina, Józefa, Maria i Stanisław[3].
    2. 1945-07-30 30 lipca 1945(dts) wyjechało z domu dziecka przy ulicy Krótkiej 28 w Częstochowie do Dusznik-Zdroju (obecnie ul. Wojska Polskiego 37) sześciu braci szkolnych (w tym m.in. br. Franciszek Taranek) i pięćdziesięciu chłopców w wieku 6–16 lat, gdzie utworzono szkołę oraz chłopięcy dom dziecka dla sierot wojennych o nazwie „Orlęta”. Liczba wychowanków wzrosła po kilku miesiącach do 130. Łącznie w budynku „Wisła” mieszkało 180 dzieci. Część wychowanków pochodziła z domu dziecka sióstr oblatek z Częstochowy. 1949-03-11 11 marca 1949(dts) decyzją rządu ośrodek „Orlęta” został zlikwidowany. Część wychowanków (zupełnych sierot) pozostała pod zarządem nowych, świeckich pedagogów. 1994-09-01T00:00:00.001 1 września 1994(dts) w obiektach tych utworzono Dom Wczasów Dziecięcych. W czerwcu 2005 wychowankowie ufundowali pamiątkowy pomnik znajdujący się na terenie ośrodka, informujący o istnieniu placówki „Orlęta”, prowadzonej przez braci szkolnych[4]. Warto dodać, że organizowane są cykliczne zloty wychowanków, do których należy m.in. dolnośląski lekarz, specjalista ginekologii, położnictwa i cytolog dr Wiesław Nikodem[5][6].

    Przypisy

    1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap Br. Marek M. Urbaniak FSC: Sługa Boży brat Franciszek Taranek FSC. Biografia dłuższa. franciszektaranek.tumblr.com. [dostęp 2020-05-30].
    2. a b Znani mieszkańcy gminy: Brat Franciszek Taranek (1915-1982). spnowabrzeznica.pl. [dostęp 2020-05-30].
    3. a b c Jolanta Gołębiowska: ŚP. S. Amelia Taranek (1917-2013). [w:] Zgromadzenie Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi [on-line]. siostrywspolnejpracy.pl, 201-11-13. [dostęp 2020-05-30].
    4. Historia i Zakres działalności. dwd-duszniki.pl. [dostęp 2020-06-01].
    5. Maciej Maciejewski: Dusznickie sieroty uhonorowane. wroclaw.tvp.pl, 2014-06-28. [dostęp 2020-06-02].
    6. Magdalena Janiszewska: Wydarzyło się – Prezydent odznaczył zasłużonych w walce o niepodległość Polski. Wśród nich dolnośląski lekarz, dr n. med. Wiesław Nikodem. [w:] „Medium” – Gazeta Dolnośląskiej Izby Lekarskiej [on-line]. medium.dilnet.wroc.pl. [dostęp 2020-06-02].
    7. Śp. Franciszek Taranek. [w:] Częstochowa. Cmentarz św. Rocha w Częstochowie [on-line]. czestochowa.grobonet.com. [dostęp 2020-05-30].
    8. a b c Edykt. [w:] Tygodnik katolicki „Niedziela”, nr 36/2011 [on-line]. niedziela.pl, 2011-08-19. s. 20. [dostęp 2020-05-30].
    9. ~1982~ Feliks Taranek (Franciszek Marian). newsaints.faithweb.com. [dostęp 2020-05-30]. (ang.).
    10. Jubileusz br. Franciszka. [w:] Szkoła Podstawowa im. św. Jana de La Salle w Częstochowie [on-line]. delasalle.edu.pl, 2015-05-29. [dostęp 2020-05-30].
    11. Modlitwa o uproszenie łaski (do użytku prywatnego). mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl. [dostęp 2020-05-30].
    12. Poezja. Wiersze p. Antoniny Gładszy – siostry br. Franciszka Taranka. franciszektaranek.tumblr.com. [dostęp 2020-05-31].

    Bibliografia

    • Br. Marek M. Urbaniak FSC: Brat Franciszek Taranek: ze Zgromadzenia Braci Szkół Chrześcijańskich 1915-1982. Kopiec: Postulacja Braci Szkolnych, 2009. OCLC 1014108730.

    Linki zewnętrzne

    Media użyte na tej stronie

    SaintIcon.PNG
    Autor: Tomasz Wachowski, Licencja: CC BY 3.0
    ikona Święty
    Emblem of the Papacy SE.svg
    Emblem of the Papacy: Triple Tiara and Keys
    FranciszekTaranek1931.jpg
    Brat Franciszek Marian Taranek FSC