Feliks Zbigniew Machnowski

Feliks Zbigniew Machnowski
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data urodzenia

10 sierpnia 1875

Data i miejsce śmierci

7 października 1937
Lwów

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png C. K. Armia
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png C. K. Obrona Krajowa
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

95 Pułk Piechoty
40 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa)

Odznaczenia
Medal Niepodległości Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Feliks Zbigniew Machnowski[a] (ur. 10 sierpnia 1875, zm. 7 października 1937 we Lwowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego II RP, wójt gminy Stawczany.

Życiorys

Urodził się 10 sierpnia 1875[1][2][b]. W rezerwie piechoty C. K. Armii został mianowany kadetem z dniem 1 stycznia 1899[3], następnie awansowany na stopień porucznika z dniem 1 stycznia 1901[4]. Był żołnierzem 95 Galicyjsko-Bukowińskiego pułku piechoty ze sztabem w Stanisławowie[5][6][7], od około 1902 pod nazwą 95 Galicyjskiego pułku piechoty we Lwowie[8][9] do około 1904[10]. Podczas I wojny światowej według stanu z 1918 był porucznikiem C. K. Obrony Krajowej stosunku ewidencji z dniem 1 czerwca 1916[11].

U kresu wojny uczestniczył w obronie Lwowa w trakcie wojny polsko-ukraińskiej, pełniąc stanowisko zastępcy komendanta Milicji Wojskowej, por. Ludwika Baara[12][13][2][14]. Po zakończeniu walk z Ukraińcami, wskutek przemianowania Milicji Wojskowej na Lwowski Batalion Wartowniczy, potem na Batalion Wartowniczy I/6 (pp), pozostawał nadal zastępcą jego dowódcy, por. Baara, do 24 stycznia 1919, pełniąc jednocześnie stanowisko dowódcy 1 kompanii[15]. W Wojsku Polskim został awansowany na stopień kapitana rezerwy piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919[16][17][18]. Po wojnie w 1923, 1924 pozostawał oficerem rezerwowym 40 Pułku Piechoty w garnizonie Lwów[19][20]. Później został przeniesiony w stan spoczynku[21]. W 1934 był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto[22].

Został wójtem Gminy Stawczany w powiecie gródeckim[12][13][2]. Sprawując tę funkcję 7 października 1937 został postrzelony w Stawczanach przez 20-letniego ukraińskiego parobka Michała (wzgl. Mikołaja) Kuspisza[12][13][2][21]. Wcześniej Ukrainiec z niewiadomych przyczyn zastrzelił mężczyznę w domu swojego brata, podpalił dom sąsiada oraz swojego brata, po czym strzelał do osób usiłujących udzielić pomocy i gasić pożar, posługując się przy tym uciętym karabinem[12][13][2][21][21]. Wtedy też trafił m.in. kpt. Machnowskiego, raniąc go w klatkę piersiową i w rękę[21]. Po przewiezieniu do szpitala powszechnego we Lwowie wójt Machnowski zmarł tego samego dnia[12]. We wsi porządek zaprowadziła dopiero wezwana policja[21]. 10 października 1937 po manifestacyjnym pogrzebie Feliks Zbigniew Machnowski został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa (kwatera XXVIII, miejsce 2238)[12][23][13][24][2].

Odznaczenia

austro-węgierskie

Uwagi

  1. W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Felix Machnowski”. W ewidencji C. K. Obrony Krajowej z 1918 był określany jako „Felix Zbigniew Machnowski”.
  2. W wydaniu „Gazety Lwowskiej” podano rok urodzenia 1885. Ś. p. F. Machnowski. „Gazeta Lwowska”. Nr 230, s. 2, 9 października 1937. 

Przypisy

  1. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 253, 959.
  2. a b c d e f Feliks Zbigniew Machnowski. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2015-11-01]. za: Stanisław Nicieja: Cmentarz Obrońców Lwowa. Wrocław - Warszawa - Kraków: 1990, s. 347.
  3. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 381.
  4. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 368.
  5. a b c Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 577.
  6. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1901. Wiedeń: 1900, s. 585.
  7. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 591.
  8. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1903. Wiedeń: 1902, s. 587.
  9. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 591.
  10. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1905. Wiedeń: 1904, s. 599.
  11. Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 204.
  12. a b c d e f Ś. p. F. Machnowski. „Gazeta Lwowska”. Nr 230, s. 2, 9 października 1937. 
  13. a b c d e Manifestacyjny pogrzeb ś. p. Feliksa Machnowskiego. „Gazeta Lwowska”. Nr 232, s. 2, 12 października 1937. 
  14. Ludwik Baar: Milicja Wojskowa w obronie Lwowa. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 52. ISBN 83-85218-56-4.
  15. Ludwik Baar: Milicja Wojskowa w obronie Lwowa. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 64. ISBN 83-85218-56-4.
  16. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 481.
  17. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 422.
  18. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 253.
  19. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 243.
  20. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 225.
  21. a b c d e f Zabójca podpalił dom i strzelał do ratujących. „Orędownik Ostrowski”. Nr 90, s. 2, 15 października 1937. 
  22. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 959.
  23. Komunikaty. „Gazeta Lwowska”. Nr 231, s. 2, 10 października 1937. 
  24. Cmentarz Obrońców Lwowa 1939 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-11-02].
  25. M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
AT-T weiss-rot spange BAR.svg
Biało-czerwona baretka dla różnych tyrolskich odznaczeń – Austria.
AUT Franz Joseph 50 years of reign - Military Medal.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Military Medal for 50 years of reign of Emperor Franz Joseph (=Signum Memoriae)
PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).