Felix Blumenfeld

Felix Blumenfeld Фе́ликс Миха́йлович Блуменфе́льд
Imię i nazwisko	Felix Michajłowicz Blumenfeld
Data i miejsce urodzenia	19 kwietnia 1863 Kowaljowka k. Chersonia
Pochodzenie	polsko-żydowskie
Data i miejsce śmierci	21 stycznia 1931 Moskwa
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna, muzyka romantyczna
Zawód	kompozytor, dyrygent, pianista, pedagog
Aktywność	1881–1931
Powiązania	Nikołaj Rimski-Korsakow, Vladimir Horowitz, Heinrich Neuhaus

Odtwórz plik multimedialny

Felix Blumenfeld: Etiuda na lewą rękę op. 36

Felix Michajłowicz Blumenfeld (ros. Фе́ликс Миха́йлович Блуменфе́льд; ur. 7 kwietnia^?/ 19 kwietnia 1863 w Kowaljowce koło Chersonia^[1], zm. 21 stycznia 1931 w Moskwie) – rosyjski pianista, kompozytor, dyrygent i pedagog polsko-żydowskiego pochodzenia^[2][3].

Życiorys

Był najmłodszym synem z siedmiorga dzieci Michała Franca Blumenfelda, Austriaka pochodzenia żydowskiego i Marii z Szymanowskich, starego polskiego rodu. Jego starszy brat, Stanisław (1850-1898) był wybitnym pianistą i pedagogiem muzycznym^[4]. Obaj bracia byli zaczątkiem kręgu rodzinnego i muzycznego, do którego potem należeli m.in. Heinrich Neuhaus oraz Karol Szymanowski i jego muzycznie uzdolnione rodzeństwo^[5][6].

W latach 1881–1885 studiował w Konserwatorium Petersburskim kompozycję u Nikołaja Rimskiego-Korsakowa i grę fortepianową u Fedora Steina. Następnie w latach 1885–1905 i 1911–1918 prowadził tam klasę fortepianu, od 1897 jako profesor.

Równocześnie w latach 1895–1911 był dyrygentem Teatru Maryjskiego w Petersburgu^[2][3]. Pod jego dyrekcją miały miejsce m.in. premierowe wystawienia oper Rimskiego-Korsakowa oraz Tristana i Izoldy Richarda Wagnera. W 1908 dyrygował paryską premierą opery Borys Godunow Modesta Musorgskiego, w wykonaniu zespołu Teatru Maryjskiego^[2][3].

W latach 1918–1922, był profesorem, a w latach 1920–1922 dyrektorem Kijowskiego Konserwatorium, gdzie jednym z jego uczniów był wybitny pianista, Vladimir Horowitz. Od 1922 do swojej śmierci w 1931 wykładał w Konserwatorium Moskiewskim. Wśród jego uczniów byli m.in. Simon Barer, Marija Judina oraz Marija Grinberg^[2][3].

Blisko współpracował z Antonem Rubinsteinem, Nikołajem Rimskim-Korsakowem, Aleksandrem Głazunowem, Siergiejem Rachmaninowem i Fiodorem Szalapinem^[3]. Prowadził szeroką działalność koncertową jako pianista^[2]. Jego liryczno-heroiczny styl wykonawczy wyraźnie wskazywał na wpływ Antona Rubinsteina. Był prawykonawcą wielu utworów fortepianowych Głazunowa, Anatolija Ladowa, Antona Arienskiego i innych^[3].

Twórczość

Jego kompozycje, pozostające pod wpływem Fryderyka Chopina i Antona Rubinsteina, zostały zapomniane po jego śmierci. Największą popularność zyskały swego czasu Allegro de concert na fortepian z orkiestrę op. 7, Symfonia c-moll op. 39 oraz utwory fortepianowe: Variations caractéristiques op. 8, Sonata-Fantaisie op. 46 i 24 préludes op. 17, a także cykl pieśni Весна (Wiosna)^[1][2][3].

Przypisy

Bibliografia

• Tadeusz Haas: Blumenfeld Feliks. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 1: AB część biograficzna. Kraków: PWM, 1979, s. 342. ISBN 83-224-0113-2. (pol.)
• Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 110. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
• Amy-Kay Mercer: Overlooked but not forgotten: A Study of Felix Blumenfeld (1863-1931) and his 24 Preludes Op. 17 (1892) for Piano (ang.). W: North Dakota State University [on-line]. 2017-04. [dostęp 2020-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-06)].

Linki zewnętrzne

• Felix Blumenfeld – nuty tego kompozytora dostępne w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• Dyskografia Feliksa Blumenfelda w MusicBrainz (ang.)
• Felix Blumenfeld w bazie Discogs.com (ang.)
• Marek Minakowski: Stanisław Blumenfeld (ID: psb.1456.1) (pol.). W: Potomkowie Sejmu Wielkiego [on-line]. [dostęp 2020-03-06].