Ferdinand Deda

Ferdinand Deda
Data i miejsce urodzenia

5 lutego 1941
Albania (Peqin)

Data i miejsce śmierci

22 sierpnia 2003
Turcja, Stambuł

Gatunki

muzyka filmowa
muzyka poważna

Zawód

kompozytor
dyrygent

Aktywność

1965-2003

Odznaczenia
Order Nderi i Kombit
Artist i Merituar

Ferdinand Deda - (ur. 5 lutego 1941 w Peqinie, zm. 22 sierpnia 2003 w Stambule[1]) – albański dyrygent i kompozytor.

Życiorys

Po ukończeniu nauki w szkole artystycznej Jordan Misja w Tiranie uczył muzyki w szkole w Gjirokastrze[1]. W 1960 wyjechał do Pragi na studia w tamtejszym konserwatorium[2]. Wskutek pogorszenia stosunków albańsko-czechosłowackich w 1961 powrócił do kraju. Studia dokończył w 1965 na wydziale muzyki Instytutu Sztuk w Tiranie. Po studiach rozpoczął współpracę z orkiestrą Albańskiego Radia i Telewizji jako dyrygent. Tam też zainicjował wiosennych koncertów symfonicznych, transmitowanych przez telewizję. Był kompozytorem do kilku filmów fabularnych i animowanych. W 95 filmach fabularnych, wyprodukowanych przez Studio Filmowe Nowa Albania, Ferdinand Deda dyrygował orkiestrą wykonującą muzykę do filmu.

Wraz z orkiestrą symfoniczną Albańskiego Radia i Telewizji odbył ponad 300 koncertów, w tym także poza granicami Albanii (Włochy, Grecja, Turcja). W dorobku kompozytorskim Dedy znajduje się kilkadziesiąt utworów orkiestrowych, w tym trzy tańce symfoniczne, koncert na klarnet i orkiestrę, a także utwory na skrzypce i wiolonczelę. Komponował także piosenki dla dzieci i pisał teksty piosenek[2].

W latach 1991-1992 odbył specjalistyczny staż we Włoszech[2]. Za swoją działalność otrzymał w 1997 od władz Albanii tytuły Zasłużonego Artysty (alb. Artist i Merituar) i Wielkiego Mistrza (Mjeshter i Madh). W 2017 został odznaczony Orderem Nderi i Kombit (Honor Narodu)[3].

Zmarł w szpitalu w Stambule[4].

Muzyka filmowa

Przypisy

  1. ↑ a b Ferdinand Deda dirigjenti me temperament te zjarrte = 2022-08-17, aktoretshqiptare.info (alb.).
  2. ↑ a b c Ferdinand Deda = 2017-02-03, teksteshqip.com, 2011 (alb.).
  3. ↑ Honor of Nation Award for the late well-known artist Ferdinand Deda = 2018-06-21, opusalb.com, 21 maja 2017 (alb.).
  4. ↑ 24 gusht 2003, nderron jete dirigjenti dhe kompozitori Ferdinand Deda = 2018-06-21, qmksh.al, 2003 (alb.).

Bibliografia

  • Sokol Shupo: Enciklopedia e muzikes shqiptare, vol.1. Tirana: Asmus, 2008. (alb.).
  • Abaz Hoxha: Enciklopedi e kinematografise shqiptare. Tirana: 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
  • Ferdinand Deda w bazie IMDb (ang.)