Ferdinand Milučký

Ferdinand Milučký
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 września 1929
Rajec

Data śmierci

26 lipca 2019

Narodowość

słowacka

Język

słowacki

Dziedzina sztuki

architektura

Odznaczenia
Order Ľudovíta Štúra II Klasy (Słowacja)
Nagrody

Nagroda im. Dušana Jurkoviča
Nagroda im. Herdera

Ferdinand Milučký (ur. 26 września 1929 w Rajcu, zm. 26 lipca 2019 w Bratysławie) – słowacki architekt i projektant.

Życiorys

Ferdinand Milučký urodził się 26 września 1929 roku w Rajcu, w rodzinie blacharza[1][2]. W latach 1949–1953 studiował na wydziale architektury Słowackiego Uniwersytetu Technicznego w Bratysławie, na którym przez następne pięć lat wykładał. Był aktywny zawodowo w latach 1958–1991[3]. W latach 80. Milučký kierował pracownią architektoniczną odpowiedzialną za projekt renowacji historycznego centrum i wzgórza zamkowego Bratysławy[4]. Jego najważniejszym projektem jest krematorium w Bratysławie, które należy do najlepszych powojennych projektów architektonicznych na Słowacji[5].

Milučký został pięciokrotnym laureatem architektonicznej Nagrody im. Dušana Jurkoviča (1964, 1966, dwie nagrody w 1967 i jedna w 1971). W 1993 roku otrzymał Nagrodę im. Emila Belluša za całokształt, a w 1999 roku Nagrodę im. Herdera za architekturę w europejskim kontekście. W 2005 roku prezydent Słowacji Ivan Gašparovič odznaczył go orderem Ľudovíta Štúra II klasy[3][4].

Milučký zmarł 26 lipca 2019 roku w Bratysławie[2].

Twórczość

Wybrane projekty architektoniczne

  • Krematorium (projekt: 1962–1963, realizacja: 1967–1968)[5]
  • ambasada Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej w Rzymie (wraz z Jozefem Chovancem, 1969–1971)[6]
  • Wydział Inżynierii Mechanicznej Słowackiego Uniwersytetu Technicznego w Bratysławie (główny architekt: Martin Kusý; Milučký był współpracownikiem przy projekcie wraz z Jozefem Fabiankiem i Štefanem Štempákiem, projekt: 1957–1960, realizacja: 1963)[7]
  • Dom sztuki Filharmonii Słowackiej (Dom umenia Slovenskej filharmónie, projekt: 1969–1974, realizacja: 1974–1979)[8]
  • Pawilony Wystawowe PKO (1975; później zburzone)[3]
  • dom Ferdinanda Milučkiego (1985)[9]

Projekt Krematorium

WP 20151027 13 12 32 Pro.jpg

Już od 1889 roku w Bratysławie chciano zbudować krematorium. Gdy w końcu w latach 60. XX wieku władze miejskie zdecydowały się na budowę, trudno było znaleźć odpowiednią przestrzeń dla nowego budynku. Wybrano gęsty las z kamieniołomem na zachodnim zboczu Małych Karpat, przy Lamaču, a projekt powierzono młodemu, trzydziestoczteroletniemu Milučkiemu[10]. Była to pierwsza budowla zrealizowana według projektu architekta[4] i pierwsze krematorium wybudowane na Słowacji[11]. Budynek utrzymano w duchu surowego, skandynawskiego modernizmu. Horyzontalna budowla krematorium tworzy kontrast wobec wertykalności gór; jej bryła została z wyczuciem wkomponowana w okoliczny krajobraz. Od bram terenu do budynku prowadzi po łuku długa ścieżka. Podłużne mury dzielą przestrzeń wewnątrz budynku, a prostopadłe krótsze ściany, które są w całości przeszklone, wprowadzają światło. Z sali ceremonialnej rozpościera się widok na las. Budynek dopełniają otaczające go rzeźby Vladimíra Kompánka, Rudolfa Uhera i Pavla Tótha. W 2003 roku krematorium wpisano do rejestru zabytków narodowych[5].

Przypisy

  1. SNG, Ferdinand Milučký, Web umenia [dostęp 2019-04-20] (słow.).
  2. a b Zomrel významný slovenský architekt Ferdinand Milučký, SME Domov, 26 lipca 2019 [dostęp 2019-07-28] (słow.).
  3. a b c Martina Jakušová, Ferdinand Milučký - ASB Osobnosť architektúry a stavebníctva 2008, ASB.sk, 3 czerwca 2008 [dostęp 2019-04-21] (słow.).
  4. a b c Adriana Banásová, ROZHOVOR: Architekt Ferdinand Milučký: "Výstavba garáží na hrade je surovosť najvyššieho stupňa", Bratislava24.sk [dostęp 2019-04-21] (słow.).
  5. a b c Krematórium a urnový háj, REGISTER modernej architektúry Slovenska [dostęp 2019-04-21] (słow.).
  6. Budova veľvyslanectva, REGISTER modernej architektúry Slovenska [dostęp 2019-04-21] (słow.).
  7. Strojnícka fakulta STU, REGISTER modernej architektúry Slovenska [dostęp 2019-04-21] (słow.).
  8. Dom umenia Slovenskej filharmónie, REGISTER modernej architektúry Slovenska [dostęp 2019-04-21] (słow.).
  9. Rodinný dom Ferdinanda Milučkého, REGISTER modernej architektúry Slovenska [dostęp 2019-04-21] (słow.).
  10. Matúš Dulla, Henrieta Moravčíková, Architektúra na Slovensku: stručné dejiny, Slovart, 2005, s. 158, ISBN 978-80-8085-079-1 [dostęp 2019-04-21] (słow.).
  11. Stavby, www.stavbystoleti.cz [dostęp 2019-04-21] (słow.).

Media użyte na tej stronie

SVK Rad Ludovita Stura 2 triedy BAR.png
Baretka: Order Ľudovíta Štúra II Klasy – Słowacja.
Ferdinand Milucky2.jpg
Autor: Ľubo Stacho, Licencja: CC BY-SA 2.5
architekt Ferdinand Milučký
WP 20151027 13 12 32 Pro.jpg
Autor: Tatos69, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pohled na krematorium