Ferdynand VII jako dziecko

Ferdynand VII jako dziecko
Ilustracja
AutorRamón Bayeu
Data powstaniaok. 1792
Mediumolej na płótnie
Wymiary153 × 98 cm
Miejsce przechowywania
LokalizacjaPrado

Ferdynand VII jako dziecko (hiszp. Fernando VII, niño) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Ramóna Bayeu przedstawiający młodego księcia Asturii i następcę tronu Hiszpanii, przyszłego króla Ferdynanda VII. Należy do kolekcji Muzeum Prado w Madrycie[1].

Ferdynand VII

Ferdynand VII (1784–1833) był synem hiszpańskiego króla Karola IV Burbona i Marii Ludwiki Burbon-Parmeńskiej. Jako książę i następca nie sprawował żadnej władzy, ponieważ para królewska faworyzowała sekretarza stanu Manuela Godoya i jemu powierzała najważniejsze obowiązki państwowe. Obawiając się o swoją sukcesję, Ferdynand spiskował przeciwko ojcu razem z liberałami przychylnymi Napoleonowi, spisek jednak wykryto, a księcia aresztowano. Również Godoy uważał Francję i Napoleona Bonapartego za sprzymierzeńca, lecz nie przewidział jego planu zajęcia Hiszpanii i wcielenia jej do cesarstwa. W 1808 roku, kiedy armia francuska zbliżała się do hiszpańskiej stolicy, wybuchły gwałtowne zamieszki skierowane przeciwko niepopularnemu i profrancuskiemu Godoyowi. Lud podżegany przez zwolenników księcia Ferdynanda wdarł się do Pałacu w Aranjuez, letniej rezydencji królewskiej. W wyniku tych wydarzeń Karol IV zmuszony był abdykować na rzecz syna 19 marca 1808 roku. Sytuację wykorzystał Napoleon, który zaprosił skłóconą rodzinę królewską do Bajonny, oferując wsparcie w negocjacjach. Na francuskim terytorium zmusił nowo koronowanego Ferdynanda VII do abdykacji na rzecz ojca, który następnie przekazał koronę Napoleonowi na początku maja 1808 roku. Napoleon umieścił na hiszpańskim tronie swojego brata Józefa, który panował od czerwca 1808 do grudnia 1813 roku. Ferdynand VII został uwięziony w Valençay; w tym czasie w Hiszpanii trwała wojna niepodległościowa. Odzyskał wolność i tron w 1813 roku, hiszpański lud witał go z entuzjazmem i nazywał „Upragnionym”. Panował do śmierci w 1833 roku; jego rządy charakteryzowały się powrotem do absolutyzmu i prześladowaniem liberałów i osób sprzyjających Francuzom[2].

Okoliczności powstania

W inwentarzu Pałacu Królewskiego w Madrycie z 1814 roku obraz był przypisany Antoniowi Carnicerowi, a kiedy włączono go do kolekcji Muzeum Prado w 1847 roku przypisany Joaquínowi Inzie[3]. W 2012 roku historyk sztuki Arturo Ansón Navarro potwierdził atrybucję obrazu Ramónowi Bayeu ze względu na styl i bazując się na dokumentacji królewskich portretów wykonanych ok. 1791 roku[4]. Ramón Bayeu został nadwornym malarzem Karola IV 20 kwietnia 1791 roku. W tym samym roku namalował portrety dzieci królewskiej pary w ich letniej rezydencji Pałacu w Aranjuez. Prawdopodobnie najpierw namalował portrety infantek Marii Amelii i Marii Ludwiki, a gdy te zostały zaakceptowane, sportretował także infanta Karola Marię, infantkę Marię Izabelę i księcia Ferdynanda. Portret księcia jest datowany na okres między czerwcem 1792 a początkiem 1793 roku[3].

Opis obrazu

Portret przedstawia przyszłego króla Ferdynanda VII jako chłopca w wieku około ośmiu lub dziewięciu lat. Ma na sobie niebieski strój z różową przepaską, ozdobiony Orderem Złotego Runa i insygniami Orderu Karola III: wielkim krzyżem i biało-niebieską szarfą wykonaną według nowego wzoru zatwierdzonego w czerwcu 1792 roku[3].

Proweniencja

Obraz należał do kolekcji królewskiej, w 1847 roku włączono go do kolekcji Muzeum Prado w Madrycie[3].

Przypisy

  1. ↑ Juan J. Luna: Retrato español en el Prado. Del Greco a Goya. Leticia Ruiz Gómez (red.). Madrid: Museo Nacional del Prado, 2006, s. 138. ISBN 84-8480-088-1.
  2. ↑ Tadeusz Miłkowski, Paweł Machcewicz: Historia Hiszpanii. Wrocław: Ossolineum, 2002, s. 233. ISBN 83-04-04629-6.
  3. ↑ a b c d Fernando VII, niño (hiszp.). Museo Nacional del Prado. [dostęp 2020-04-06].
  4. ↑ Arturo Ansón Navarro: Los Bayeu, una familia de artistas de la Ilustración. Zaragoza: Caja Inmaculada, 2012, s. 179–180, 183. ISBN 978-84-96869-46-2.

Media użyte na tej stronie

Bayeu, Ramón - Fernando VII, niño.jpg
Caption from the museum's website

"Representa a Fernando VII niño de unos ocho o nueve años, en traje azul con faja roja y condecorado con el Toisón de Oro y las insignias de la Orden de Carlos III, en concreto la gran cruz y la banda nueva con sus tres fajas iguales establecida en junio de 1792.
Atribuido a Antonio Carnicero (1748-1814) en el inventario del Palacio Real de 1814 y a Joaquín Inza (1736-1811) a su ingreso en el Museo en 1847, Arturo Ansón Navarro (2012) atribuyó el retrato a Ramón Bayeu por motivos estilísticos y por su relación documental con una serie de retratos de la familia real pintados por Bayeu hacia 1791.
Según estos documentos, Ramón Bayeu, nombrado pintor de cámara el 20 de abril de 1791, pintó en ese año y en el Real Sitio de Aranjuez los retratos de varios hijos de Carlos IV y la reina María Luisa. En estas fechas estaban vivos seis de los hijos de los reyes, uno de los cuales, la infanta Carlota Joaquina (1775-1830), reina de Portugal desde 1785, ya se había marchado de la corte española. Los demás eran las infantas María Amalia (1779-1798) y María Luisa (1782-1824), el príncipe Fernando (1784-1833), el infante Carlos María Isidro (1788-1855) y la infanta María Isabel (1789-1848).
A algunos de estos retratos se refirió Livinio Stuyck, director de la Real Fábrica de Tapices, en un memorial dirigido a Carlos IV el 13 de abril de 1791, en el que se quejó de la escasez de cartones para tapices y de la inactividad de Ramón Bayeu en ese trabajo, y comunicó que Bayeu se excusó “que se halla ocupado con los retratos de las Sereníssimas Señoras Infantas”, además del cuadro del altar de las Escuelas Pías de Lavapiés (Ansón Navarro 2012, p. 181).
Además, Francisco Bayeu, en carta al conde de Lerena de la primera quincena de mayo de 1791, le pidió mediación para que el rey aumentase el sueldo de su hermano Ramón y mencionó explícitamente, como mérito especial, que “vieron Sus Majestades los retratos que ha hecho mi Hermano y les gustaron mucho, y le mandaron hacer los demás de su Real Familia” (Ansón Navarro 2012, p. 181). El 22 de julio de 1791 Ramón Bayeu fue nombrado pintor de cámara efectivo con un sueldo aumentado de 15.000 a 20.000 reales de vellón.
Finalmente, se registran “los retratos de las personas reales” en factura entregada por Ramón Bayeu el 30 de junio de 1791 de los “gastos de colores, pago de moledor y demás causados durante la jornada de Aranjuez del presente año de 1791” (Archivo General de Palacio, Reinados, Carlos IV, Casa, leg. 50, exp. 1).
De esta documentación se deduce que Ramón Bayeu retrató primero a las infantas María Amalia (P-6146) y María Luisa (Patrimonio Nacional) y después, una vez recibido el visto bueno de los reyes, a “los demás de las personas reales”, en concreto al infante Carlos María Isidro (P-4719), a la infanta infanta María Isabel (P-4718) y al príncipe Fernando. El diseño de la banda de la Orden de Carlos III que lleva éste último en su retrato, así como el fallecimiento de Ramón Bayeu el 1 de marzo de 1793 permite fechar el retrato entre junio de 1792 y principios de 1793."