Ferenc Puskás

Ferenc Puskás
Ilustracja
(c) FOTO:FORTEPAN / Szabó József, CC BY-SA 3.0
Pełne imię i nazwisko

Ferenc Purczeld

Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1927
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

17 listopada 2006
Budapeszt

Wzrost

170 cm

Pozycja

napastnik

Kariera seniorska
LataKlubWyst.Gole
1943–1949Kispest177(187)
1949–1955Budapest Honvéd FC164(165)
1957Espanyol Barcelona (gość)
1958–1966Real Madryt180(156)
Kariera reprezentacyjna
LataReprezentacjaWyst.Gole
1945–1956 Węgry85(84)
1961–1962 Hiszpania4(0)
W sumie:89(84)
Kariera trenerska
LataDrużyna
1967Hércules CF
1967San Francisco Golden Gate Gales
1968Vancouver Royals
1968–1969Deportivo Alavés
1970–1974Panathinaikos AO
1975Real Murcia
1975–1976CSD Colo-Colo
1976–1977Arabia Saudyjska
1978–1979AEK Ateny
1979–1982El-Masry
1985–1986Club Sol de América
1986–1987Cerro Porteño
1989–1992South Melbourne
1993Węgry
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Węgry
Igrzyska olimpijskie
złotoHelsinki 1952Piłka nożna
II miejsceSzwajcaria 1954piłka nożna

Ferenc Puskás (wym. [ˈfɛrɛnt͡s ˈpuʃkaːʃ]; prawdziwe nazwisko Ferenc Purczeld; ur. 1 kwietnia 1927 roku w Budapeszcie[1], zm. 17 listopada 2006 roku tamże) – węgierski piłkarz i trener piłkarski, zwany przez rodaków Puskás Öcsi (öcsi tłumaczy się jako „młodszy brat”). Wicemistrz świata 1954 i złoty medalista Igrzysk Olimpijskich 1952. Jeden z najwybitniejszych piłkarzy w historii piłki nożnej[2]. Zmarł 17 listopada 2006 roku po długiej i ciężkiej chorobie, był dotknięty chorobą Alzheimera i od 2000 roku znajdował się pod stałą opieką medyczną. Z powodu stopnia uzyskanego w węgierskiej armii, Puskása określano również pseudonimem Galopujący major. Puskás, występujący na pozycji łącznika, był zawodnikiem lewonożnym.

Lata młodzieńcze

W wieku 12 lat Puskás porzucił szkołę i już jako nastolatek stał się profesjonalnym piłkarzem. Klubową karierę rozpoczął w roku 1943 w klubie Kispest Budapest Honvéd FC.

Reprezentacja narodowa Węgier

Przez wiele lat był kapitanem Złotej jedenastki. Puskás grał w olimpijskiej reprezentacji Węgier, która zdobyła złoty medal na igrzyskach w 1952 roku. W latach 1945–1956 Puskás wystąpił w zespole narodowym 85 razy i zdobył 84 bramki. W 1954 roku awansował z drużyną do finału mistrzostw świata, w którym jego drużyna przegrała z Niemcami Zachodnimi 2:3, mimo prowadzenia 2:0 (pierwszego z goli dla Węgier strzelił właśnie Puskás).

Piłkarska licencja Ferenca Puskása

Emigracja do Hiszpanii i gra w Realu Madryt

Po upadku powstania węgierskiego Puskás opuścił w roku 1956 Węgry i wyemigrował do Hiszpanii[3]. W 1958 roku przeniósł się do Realu Madryt, z którym trzy razy zdobył Puchar Europy Mistrzów Krajowych w 1959, 1960 i 1966 roku. W 1960, w finale z Eintrachtem Frankfurt zdobył 4 gole[3]. Puskas dokonał tego jako jedyny gracz w historii rozgrywek[4] W latach 1961–1962 zaliczył również 4 występy reprezentacji Hiszpanii (także podczas MŚ 1962), jednak nie zdobył w nich gola.

Osiągnięcia i rekordy

Łącznie w dwóch reprezentacjach rozegrał 89 spotkań międzypaństwowych i strzelił 84 bramki, co do 2003, kiedy to pobił go piłkarz reprezentacji Iranu Ali Daei, było rekordem skuteczności na szczeblu reprezentacyjnym. W całej klubowej karierze Puskás zdobył 616 goli w 620 występach, co czyni go najskuteczniejszym napastnikiem w Europie po Josefie Bicanie, a na równi z Gerdem Müllerem. W sezonie 1959/60 strzelił 47 goli we wszystkich rozgrywkach, co było rekordem Hiszpanii do 2011 roku, kiedy rekord poprawili Cristiano Ronaldo i Lionel Messi. Jest najlepszym strzelcem Realu Madryt w Pucharze Króla z 49 golami, ze średnią 0,92 gola na mecz był też najbardziej bramkostrzelnym piłkarzem Realu (nie uwzględniając C. Ronaldo) oraz najstarszym, który dla niego wystąpił (38 lat i 233 dni).

Zakończenie kariery

Puskás zakończył karierę w 1966 roku. W 1981 wrócił na Węgry. Trenował zespoły w takich krajach jak: Hiszpania, Australia, Stany Zjednoczone, Kanada, Paragwaj, Chile, Arabia Saudyjska i Egipt, zanim w 1993 roku objął posadę selekcjonera reprezentacji Węgier, jednak tylko na 4 mecze. Największym jego trenerskim osiągnięciem było doprowadzenie w 1971 roku Panathinaikosu Ateny do finału Klubowego Pucharu Europy.

Choroba i śmierć

Ferenc Puskás cierpiał na chorobę Alzheimera i wymagał specjalistycznej domowej opieki[5]. Był jednym z najsłynniejszych Węgrów, mieszkał w Budapeszcie. W 2001 roku jego imieniem nazwano węgierski stadion narodowy, na którym 14 sierpnia 2005 roku rozegrany został mecz Real Madryt – All Stars 2006, z którego dochód został przeznaczony na leczenie chorego Puskása.

W połowie września 2006 Puskas trafił do budapeszteńskiego szpitala na oddział intensywnej terapii. 16 listopada jego stan znacznie się pogorszył. Miał wysoką gorączkę i zapalenie płuc. Zmarł na drugi dzień nad ranem. Bezpośrednią przyczyną śmierci była niewydolność układu oddechowego oraz krążenia, spowodowane zapaleniem płuc.

Pamięć

Jego imieniem nazwano jedną z ulic w pobliżu Stadionu Bozsika w Budapeszcie. Od 2009 roku patronuje on również nagrodzie nadawanej przez FIFA strzelcowi najpiękniejszej bramki sezonu. Został nakręcony o nim film dokumentalny pt. Puskás Hungary reżyserii Tamása Almásiego (Węgry 2009, 116')[6]. Film wyświetlany był na festiwalu Era Nowe Horyzonty.

Sukcesy

Zawodnicze

Budapest Honvéd FC

Real Madryt

Reprezentacja Węgier

Indywidualne

Trenerskie

Panathinaikos

Sol de América

South Melbourne Hellas

Statystyki

KlubSezonLigi krajowePuchary krajowe[8]Europejskie PucharyŁącznie
WystępyBramkiWystępyBramkiWystępyBramkiWystępyBramki
Kispest-Honved Budapeszt1943–44187
1944147
19452010
1945–463335
1946–473032
1947–483250
1948–493046
Budapest Honvéd FC1949–503031
19501525
19512121
19522622
19532627
19542021
19552618443022
Łącznie341352111765358374
Real Madryt1958–59242152523425
1959–6024255107123647
1960–612828914203942
1961–622320813974040
1962–63302675203931
1963–64252100873328
1964–65181144322517
1965–668431351410
Łącznie18015641494137262242
Łącznie w karierze52150852664742620616

[9]

Reprezentacja narodowaRokWystępyGole
Węgry
194523
194633
194755
194867
1949811
1950612
195134
19521210
195376
1954118
19551210
1956105
Łącznie8584
Reprezentacja narodowaRokWystępyGole
Hiszpania
196110
196230
Łącznie40

[10]

Przypisy

  1. Isten futballistának teremtette (węg.). www.nemzetisport.hu, 2006-12-27. [dostęp 2009-12-08].
  2. Pelé: "Puskas ha sido el mejor de todos los tiempos" - AS.com, as.com [dostęp 2018-10-27] (hiszp.).
  3. a b Ferenc Puskas nie żyje - eurosport.interia.pl, sport.interia.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  4. Redakcja, Futbolowe rekordy i ciekawostki – część 4, Retro Futbol, 1 października 2017 [dostęp 2020-05-28] (pol.).
  5. Football: Ferenc Puskas dies aged 79 after a long battle against pneumonia | Football | The Guardian, www.theguardian.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  6. Puskás Hungary (2009) (ang.). imdb.com. [dostęp 2012-01-16].
  7. Ferenc Puskas - Bestfootballplayersever.com (ang.)
  8. Uwzględniono Puchar Węgier, Puchar Króla.
  9. Statystyki na Football National Teams
  10. Gole na RSSSF.com (ang.)

Media użyte na tej stronie

Football pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Flag of Hungary (1949-1956).svg
Flag of Hungary from 20 August 1949 to 12 November 1956.
Flag of Spain (1945–1977).svg
Autor: SanchoPanzaXXI, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag of Spain during the Spanish State. It was adopted on 11 October 1945 with Reglamento de Banderas Insignias y Distintivos (Flags, Ensigns and Coats of Arms Bill)
Simple gold cup.svg
Złoty puchar
Azul Stadium. Ferenc Puskás (guest player of Ferencváros).jpg
(c) FOTO:FORTEPAN / Szabó József, CC BY-SA 3.0
Azul Stadium. Ferenc Puskás (guest player). The recording was made on a tour of Ferencváros in Mexico in the summer of 1947.
Ferenc Puskas player licence.jpg
Autor: Laslovarga, Licencja: CC BY-SA 3.0
Puskas's Real Madrid player licence