Fianchetto

abcdefgh
8
Chessboard480.svg
a8 black rook
b8 black knight
c8 black bishop
d8 black queen
e8 black king
f8 black bishop
h8 black rook
a7 black pawn
b7 black pawn
c7 black pawn
f7 black pawn
g7 black pawn
h7 black pawn
e6 black pawn
f6 black knight
d5 black pawn
c4 white pawn
d4 white pawn
g3 white pawn
a2 white pawn
b2 white pawn
e2 white pawn
f2 white pawn
g2 white bishop
h2 white pawn
a1 white rook
b1 white knight
c1 white bishop
d1 white queen
e1 white king
g1 white knight
h1 white rook
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Fianchetto gońca w partii katalońskiej
abcdefgh
8
Chessboard480.svg
c8 black king
e8 black rook
h8 black rook
a7 black pawn
b7 black pawn
c7 black pawn
d7 black queen
f7 black pawn
g7 black pawn
b6 black knight
d6 black pawn
f6 black knight
d5 white pawn
e5 black pawn
b4 white pawn
c4 white pawn
h4 black pawn
a3 white pawn
f3 white knight
g3 white pawn
h3 black bishop
c2 white queen
d2 white knight
e2 white pawn
f2 white pawn
g2 white bishop
h2 white pawn
a1 white rook
f1 white rook
g1 white king
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Czarne atakują pozycję roszady z fianchettem

Fianchetto (wymowa włoska [fjaŋˈketto], spolszczona wymowa /fjanˈkɛttɔ/) – manewr w otwarciu szachowym polegający na ustawieniu gońca na jednym z pól b2, g2, b7 lub g7, po wcześniejszym przesunięciu odpowiedniego piona o jedno lub dwa pola.

Z punktu widzenia ogólnych zasad rozwoju figur w debiucie fianchetto ma dość istotne wady: osłabia strukturę pionów na skrzydle i skutkuje stratą tempa na ruch pionem. Z tego powodu gońce częściej wyprowadza się z pierwszej (ostatniej) linii przez pola d2 i e2 (odpowiednio d7 i e7). Zaletą fianchetta jest ustawienie gońca na głównej przekątnej, co bywa bardzo użyteczne w niektórych otwarciach. Z tej pozycji goniec kontroluje centralne pola, wspiera własne piony w centrum lub atakuje ewentualną roszadę przeciwnika. Co więcej, po roszadzie na skrzydło fianchettowanego gońca król jest istotnie lepiej osłaniany przed różnorakimi atakami. Typową metodą natarcia na tak skonstruowaną pozycję roszady jest wejście gońcem na h3 lub h6 (w przypadku długiej roszady na a3 lub a6), aby wymusić wymianę ważnego gońca; inną metodą ataku jest podejście skrajnym pionem w celu otwarcia linii h (w przypadku długiej roszady a).

Tylko wyjątkowo zdarza się próba umieszczenia w takiej strukturze pionowej innej figury zamiast gońca.

Fianchetto było bardzo popularne we wcześniejszych odmianach szachów w starożytnych Indiach. Tym można tłumaczyć pochodzenie nazw pewnej grupy otwarć, zwanych obronami indyjskimi, dla których ten manewr jest charakterystyczny. Występuje on również w innych nowoczesnych otwarciach, które realizują idee hipermodernistów (Arona Nimzowitscha, Richarda Rétiego), polegające na odłożeniu w czasie walki o centrum i atakowaniu figurami wyeksponowanych centralnych pionów przeciwnika.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Chess rdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark rook on transparent square, default size 45x45
Chess ndt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark knight on transparent square, default size 45x45
Chessboard480.svg
Autor: החבלן, Licencja: CC0
Chessboard 480x480
Chess qlt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light queen on transparent square, default size 45x45
Chess pdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark pawn on transparent square, default size 45x45
Chess kdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark king on transparent square, default size 64x64
Chess klt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light king on transparent square, default size 64x64
Chess bdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark bishop on transparent square, default size 45x45
Chess blt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light bishop on transparent square, default size 45x45
Chess nlt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light knight on transparent square, default size 45x45
Chess qdt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dark queen on transparent square, default size 45x45
Chess plt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light pawn on transparent square, default size 45x45
Chess rlt45.svg
Autor: Cburnett, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Light rook on transparent square, default size 45x45