Fiat 131

FIAT 131
Ilustracja
FIAT 131S 1600 Mirafiori z 1976 roku
Inne nazwyFIAT Brava
FIAT 131 Mirafiori
FIAT Supermirafiori
SEAT 131 Panorama
Tofaş Murat 131
Polski FIAT 131p
ProducentFIAT
SEAT
Tofaş
FSO (montaż SKD)
Zaprezentowanypaździernik 1974
Okres produkcji1974–1984[1]
Miejsce produkcjiWłochy Turyn-Mirafiori
Hiszpania Barcelona
Turcja Bursa
Warszawa
Wenezuela La Victoria
Maroko Casablanca
Indonezja Dżakarta
PoprzednikFiat 124
SEAT 124
NastępcaFiat Regata
SEAT Málaga
Dane techniczne
SegmentC[1]
Typy nadwozia4-drzwiowy sedan
5-drzwiowe kombi
2-drzwiowe coupé
Silniki1297 cm³ (55 KM/96Nm)

1297 cm³ (65 KM/102Nm)
1297 cm³ (78 KM/103Nm)
1367 cm³ (70 KM/108Nm)
1367 cm³ (75 KM/110Nm)
1585 cm³ (75 KM/124Nm)
1585 cm³ (96 KM/128Nm)
1585 cm³ (85 KM/bd Nm)
1995 cm³ (113 KM/167Nm)
1995 cm³ (115 KM/170Nm)
1995 cm³ (60 KM/117Nm) SOFIM
2445 cm³ (72 KM/147Nm) SOFIM

Skrzynia biegów4 lub 5-biegowa manualna
Napędtylny
Długość4240 mm
Szerokość1640 mm
Wysokość1410 mm
Rozstaw osi2490 mm
Masa własna1025-1195 kg[2]

1050 kg (SuperMirafiori)

Zbiornik paliwa50 l (53l od 81r)
Liczba miejsc5
Bagażnik380 l
400 l (SuperMirafiori)

400/ 1170 l (kombi)

Ładowność400 kg(430 kombi)
Wyposażenie
dodatkowe
opony 165R13 175/70R13

FIAT 131samochód osobowy klasy średniej-niższej, produkowany przez firmę FIAT w latach 1974–1984[1].

Charakterystyka

Fiat 131 był zupełnie nowym modelem, posiadał zębatkową przekładnię kierowniczą, w przednim zawieszeniu zastosowano kolumny MacPhersona, w tylnym sprężyny śrubowe, 4 drążki reakcyjne i drążek Panharda prowadziły sztywny most. Początkowo wyposażany był w silniki z wałkiem rozrządu w kadłubie (OHV) (pierwszy silnik, w którym wałek w kadłubie napędzany był paskiem zębatym) czterocylindrowe o pojemności 1297 cm³ (65 KM) i 1585 cm³ (75 KM). W 1976 roku pojawiła się wersja 131 Abarth z silnikiem DOHC o pojemności 1995 cm³ i mocy maksymalnej 140 KM.

W 1979 roku nastąpiła pierwsza znaczna modernizacja[1], zaczęto wówczas stosować także silniki z Fiata 132 – o pojemnościach 1585 oraz w odmianie Racing – 1995 cm³, a także silnik 1300 DOHC. Oferowano także wersje z silnikiem Diesla. Ostatnia poważna modernizacja nastąpiła w 1981 roku[1] – silnik 1300 TC (Twin Cam – DOHC) zastąpiono silnikiem 1400TC, zamiast silnika 1585 OHV wprowadzono silnik z wałkiem rozrządu w głowicy (OHC).

W latach 1975–1981 auto było montowane w polskiej FSO na Żeraniu jako Polski Fiat 131p z importowanych zestawów produkcji włoskiej[3] (tylko sedan w wersji Special). Ogółem zmontowano ich 3102[3]. Były używane głównie przez urzędy państwowe jako samochody służbowe[4].

W Stanach Zjednoczonych Fiat 131 występował pod nazwą Brava.

Modele

Nadwozia nosiły oznaczenia:

  • sedanMirafiori i Supermirafiori (wersje wyposażenia – standard, S (special), L, CL, Supermirafiori)
  • kombi – Familiare, Panorama
  • sportowa – Abarth, Racing, Mirafiori sport, Volumetrico.

Po dziewięciu latach produkcji model 131 został zastąpiony przez model Fiat Regata.


Modele sportowe

Fiat 131 Abarth
Ilustracja
ProducentFiat
Zaprezentowany1976
Okres produkcji1976-1978[1]
Miejsce produkcjiWłochy Turyn
Dane techniczne
SilnikiR4 1995 cm³
140 - 235 KM
Skrzynia biegów5-biegowa manualna
Napędtylny
Długość4190 mm
Szerokość1720 mm
Wysokość1360 mm
Rozstaw osi2490 mm
Masa własna980 kg
Dane dodatkowe
PokrewneFiat 131

Samochód FIAT 131 Abarth (pełna nazwa Fiat 131 2000 Abarth) zaprezentowano w roku 1976, był produkowany w dwóch wersjach; wyczynowej i sportowej, do sprzedaży dla amatorów sportowej jazdy. FIAT zachęcając do kupna swoich potencjalnych klientów twierdził, że model 131 Abarth różnił się tylko w 30% od modelu seryjnego Fiata 131, a zwycięstwa które model 131 Abarth osiągał były dobrą reklamą dla seryjnego modelu 131. Najbardziej istotną zmianą w stosunku do seryjnego 131 jest silnik przygotowany przez firmę Abarth. Z seryjnego silnika został tylko blok. Głowica silnika wykonana była ze stopów lekkich, w której umieszczono dwa wałki rozrządu napędzane paskiem zębatym. Wałki rozrządu sterują 16 zaworami ustawionymi w układzie widlastym pod kątem 46°. Różny jest układ zasilania wykorzystywany w wersji sportowej i wyczynowej tego pojazdu. Pierwsza wersja ma dwa gaźniki typu Weber, natomiast druga zasilana jest za pośrednictwem mechanicznego układu wtryskowego firmy Kugelfischer. Silnik nie ma tradycyjnej miski olejowej tylko oddzielny zbiornik umieszczony za tylną osią pojazdu, połączony za pomocą długich przewodów, rozwiązanie takie jest zwane suchą miską olejową.

Różnice, jakie występowały między cywilnymi wersjami 131 a wersją Abarth, obejmowały też tylne zawieszenie i układ napędowy. Abarth otrzymał niezależne zawieszenie tylne na ukośnych wahaczach (wersje cywilne miały sztywny most), kłową skrzynię biegów i mechanizm różnicowy o zwiększonym tarciu, o kilku różnych przełożeniach głównych.

Nadwozie rajdowego samochodu ma wiele elementów z tworzyw sztucznych, w tym spojlery: przedni, tylny oraz zamocowany na tylnej krawędzi dachu. Wnęki kół są znacznie poszerzone, a tuż przed nimi znajdują się otwory, którymi wpada powietrze chłodzące podczas jazdy mechanizmy kół tylnych. Całe nadwozie jest wzmocnione. Stylistycznie nadwozie opracowała firma Bertone.

Fiat 131 wersja wyczynowa

Dane techniczne modelu sportowego i wyczynowego

  • Nadwozie samonośne - 2-drzwiowe, 5-miejscowe (2-miejscowe)
  • Silnik 4-suwowy, 4-cylindrowy rzędowy, chłodzony cieczą, umieszczony z przodu pojazdu i napędzający koła tylne
  • Pojemność skokowa - 1995 cm³
  • Moc maksymalna - 103 kW (140 KM) przy 6400 obr/min (158 kW (215 KM) przy 7000 obr/min, w ostatnich ewolucjach moc sięgnęła 235 KM)
  • Stopień sprężania - 10:1 (10,7:1)
  • Skrzynia przekładniowa 5-biegowa synchroniczna
  • Hamulce dwuobwodowe ze wspomaganiem, tarczowe na 4 koła wentylowane
  • Ogumienie o wymiarach 195/50VR15 (285/35VR15)
  • Długość/szerokość/wysokość - 416/172...182/136 cm
  • Rozstaw osi - 249 cm
  • Masa własna pojazdu - 980 kg (ok. 1020 kg)
  • Prędkość maksymalna - 190 km/h (230 km/h)
  • Zużycie paliwa - 14,6 l/100 km (w wersji wyczynowej nie jest podawane)

Bibliografia

Zdzisław Podbielski: Pojazdy włoskie. Warszawa: WKiŁ, 1986, s. 123-127. ISBN 83-206-0540-7. OCLC 749355268.

Przypisy

  1. a b c d e f Fiat 131 Mirafiori - Brava versions & types (ang.). automobile-catalog.com. [dostęp 2013-02-19].
  2. Fiat 131 - Prezentacja - Speed Zone
  3. a b Zdzisław Podbielski. Samochody montażowe z Żerania. „Auto Świat Classic”. Nr 4/2019. s. 136-137. ISSN 2299-5099. 
  4. INTERIA.PL, Polskie Fiaty 127p, 128p, 131p, 132p i Zastawa 1100p [dostęp 2017-08-26] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Flag of Italy (1946–2003).svg
Flag of Italy from 1946 to 2003, when exact colors were specified.
Flag of Spain (1977–1981).svg
Autor: Miguillen, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag ok Spain (1977-1981)
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Indonesia.svg
bendera Indonesia
Seat 131.jpg
Autor: Schumi4ever, Licencja: CC BY-SA 4.0
White SEAT 131, with selective yellow fog lights. Seen in Almería.
Fiat 131 Supermirafiori 98PS 1979 2.jpg

Quelle: selbst fotografiert, 06/2007

  • Fotograf: Späth Chr.
Fiat 131-Volumetrico-Abarth.JPG

Subject: Fiat 131 Abarth Racing Volumetrico del 1981
Author:Luc106
Date:18 march 2007
City/Country: Forlì (Italy)
Event: Old Time Show

I release all rights in the public domain.
Fiat 131 Abarth 010.jpg
Autor: Tony Harrison from Farnborough, UK, Licencja: CC BY 2.0
Fiat 131 Abarth at 2006 International Historic Motorsport Show. Stoneleigh Park Coventry
Fiat 131 Supermirafiori 98PS 1979 1.jpg

Quelle: selbst fotografiert, 06/2007

  • Fotograf: Späth Chr.
Fiat 131S 1600 Mirafiori Jasło (2).JPG
Autor: Pitak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fiat 131S 1600 Mirafiori z 1976 roku w Jaśle.
Fiat 131S 1600 Mirafiori Jasło (1).JPG
Autor: Pitak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fiat 131S 1600 Mirafiori z 1976 roku w Jaśle.