Figowiec pagodowy

Figowiec pagodowy
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządróżowce
Rodzinamorwowate
Rodzajfigowiec
Gatunekfigowiec pagodowy
Nazwa systematyczna
Ficus religiosa L.
Sp. pl. 2:1059. 1753
Młode liście są czerwonobrązowe

Figowiec pagodowy (Ficus religiosa) – gatunek roślin z rodziny morwowatych (Moraceae). Pochodzi z tropikalnych obszarów Azji (Bangladesz, Indie, Nepal, Pakistan, Indochiny)[3].

Morfologia

Jest szybko rosnącym drzewem z korzeniami powietrznymi, może osiągnąć wysokość do 30 metrów. W porównaniu do innych gatunków figowca ma bardzo miękkie liście. Podobne są kształtem do liści topoli. Uprawiany jako roślina doniczkowa figowiec pagodowy jest wyjątkowo podatny na zarażenie przędziorkiem owocowcem. Pochodzi z Półwyspu Indyjskiego i Sri Lanki.

Znaczenie w hinduizmie

  • W hinduizmie to drzewo jest symbolem wiedzy duchowej, wszechświata i trimurti[4]: korzeniom patronuje Brahma, pniowi Wisznu a gałęziom i liściom Śiwa[5].
  • Literatura wedyjska uznaje to drzewo jako jadźńawrykszas, czyli za jeden z jedenastu gatunków drzew indyjskich, odpowiednich do wyrobu przyrządów stosowanych w trakcie ceremonii ogniowych jadźńa[6] .
  • Drzewo arasu (pipal) powiązane jest też z kultem Narajana, Dźanardany i pitrów[7]. Drzewa te są obiektami kultu i intencjonalnych okrążeń zwanych w hinduizmie aswattanarajanapradakszina przez pragnących potomstwa hindusów[8].
  • Na trasie religijnej pielgrzymki hinduistycznej pańćakrośi wokół Varanasi, stare drzewo Ficus religiosa o znaczeniu kultowym znajduje się w obrębie murów świątyni Bhimaćandi Dewi w miejscowości Bhimachandi. Jest poświęcone bogowi Śiwie[9] .
  • Drzewo Ficus religiosa jest siedzibą bogini o imieniu Dasamata. W dni jej świąt kobiety miejskie, wiejskie jak i pochodzenia plemiennego gromadzą się przy takich drzewach, by odprawiać kolejno ceremonie pudźi[10]. Celem jest zapewnienie pomyślności mężowi i braciom a w dalszej kolejności całej rodzinie[11].

Znaczenie w buddyzmie

  • Przedstawicielem tego gatunku jest święte drzewo buddyzmu: Drzewo Bodhi, pod którym Budda miał osiągnąć oświecenie.
  • Nagardżuna tantryk, mistrz buddyzmu Diamentowej Drogi żyjący w VIII w n.e., wielbiąc przez 12 lat jakszini zamieszkującą drzewo figowca, zyskał objawienie wiedzy o alchemii i nieśmiertelności[12].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-26].
  4. ↑ Myśl ekologiczna w hinduizmie. Człowiek jako część stworzenia. W: Monika Tworuschka, Udo Tworuschka: Religie świata. Michał Dobrzański (tł.), Grzegorz Polak (uzup.). Wyd. 1. T. V: Hinduizm. Warszawa: Agora SA, 2009, s. 102, seria: Biblioteka Gazety Wyborczej. ISBN 978-83-7552-558-8. Cytat: figowca pagodowego (Ficus religiosa) zwanego pipal..
  5. ↑ Myśl ekologiczna w hinduizmie. Człowiek jako część stworzenia. W: Monika Tworuschka, Udo Tworuschka: Religie świata. Michał Dobrzański (tł.), Grzegorz Polak (uzup.). Wyd. 1. T. V: Hinduizm. Warszawa: Agora SA, 2009, s. 103, seria: Biblioteka Gazety Wyborczej. ISBN 978-83-7552-558-8. Cytat: figowca pagodowego (Ficus religiosa) zwanego pipal..
  6. ↑ Yajna implements. W: Sannyasi Gyanshruti, Sannyasi Srividyananda: Yajna. A Comperehensive Survey. Wyd. 1. Munger, Bihar, India: Yoga Publications Trust, 2006, s. 114. ISBN 81-86336-47-8. (ang.)
  7. ↑ The hypaethral temples. W: K.R Srinivasan: Temple of South India. Wyd. 9. New Delhi: National Book Trust, 2008, s. 9, seria: India – The Land and the People. ISBN 978-81-237-2251-1. (ang.)
  8. ↑ The hypaethral temples. W: K.R Srinivasan: Temple of South India. Wyd. 9. New Delhi: National Book Trust, 2008, s. 7, seria: India – The Land and the People. ISBN 978-81-237-2251-1. (ang.)
  9. ↑ I.8. Panchakroshi: Pilgrimage on Cosmic Route. W: Rana P.B. Singh, Pravin S. Rana: Banaras Region. A Spiritual & Curtular Guide. Wyd. 1. Varanasi: Indica Books, 2002, s. 169. ISBN 81-86569-24-3. Cytat: old holy fig trees (Ficus religiosa) associated with Shiva.
  10. ↑ Mateusz Wierciński: Religijne funkcje kobiet w społecznościach plemiennych Indii i w hinduizmie popularnym. W: Boginie, prządki, wiedźmy i tancerki. Wizerunki kobiety w kulturze Indii. Marzenna Jakubczak (red.). Wyd. 1. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, 2005, s. 83. ISBN 83-242-0485-7.
  11. ↑ Mateusz Wierciński: Religijne funkcje kobiet w społecznościach plemiennych Indii i w hinduizmie popularnym. W: Boginie, prządki, wiedźmy i tancerki. Wizerunki kobiety w kulturze Indii. Marzenna Jakubczak (red.). Wyd. 1. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, 2005, s. 84. ISBN 83-242-0485-7.
  12. ↑ Mircea Eliade Alchemia azjatycka, s.68

Media użyte na tej stronie

Ficus religiosa.JPG
Autor: Challiyil Eswaramangalath Vipin from Chalakudy, India, Licencja: CC BY-SA 2.0

New Leaves of Ficus Religiosa Sacred fig

virgin shot No PP
Ficus religiosa Bo.jpg
(c) Marshman at the English Wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Image of Ficus religiosa, leaves and trunk of "Bo tree" growing at Schofield Barracks in central Oahu, Hawaiian Islands