Fihrist

Strona manuskryptu Kitab al-fihrist

Fihrist, Kitab al-fihrist (Księga-katalog) – największe dzieło Ibn an-Nadima wydane w 988[1].

Według krótkiej przedmowy al-fihrist ma być wykazem wszystkich książek napisanych po arabsku przez Arabów lub nie-Arabów. Wtedy istniały już księgi (tabaqat) zajmujące się biografiami poetów. Al-fihrist został wydany w 988. Istnieje w dwóch tradycjach manuskryptów lub "wydaniach": bardziej kompletne wydanie zawiera dziesięć "wykładów" (maqalat). Pierwsze sześć są szczegółowymi bibliografiami ksiąg na temat islamu, a ostatnie cztery zajmują się nieislamskimi tematami:

  1. święte pisma muzułmanów, żydów i chrześcijan z podkreśleniem Koranu i hadis
  2. prace o gramatyce i filologii
  3. historia, biografia, genealogia i podobne
  4. poezja
  5. teologia akademicka (kalam)
  6. prawo (fiqh) i tradycja
  7. filozofia i "nauki starożytne" (matematyka, astronomia i medycyna)
  8. legendy, baśnie, magia, czary, itd.
  9. doktryny (maqalat) wyznań niemonoteistycznych (manichejskich, hinduistycznych, buddyjskich i chińskich)
  10. alchemia

Krótsze wydanie zawiera (oprócz wstępu i pierwszej sekcji pierwszego wykładu o pismach i różnych alfabetach) tylko cztery ostatnie wykłady, innymi słowy arabskie tłumaczenia z greckiego, syryjskiego i innych języków razem z księgami arabskimi napisanymi w oparciu o te tłumaczenia. Być może był to szkic, a dłuższe wydanie (które jest jedynym powszechnie drukowanym) było rozszerzeniem.

Przypisy

Bibliografia

  • Jolanta Jasińska: Ibn an-Nadim. W: Mały słownik kultury świata arabskiego. pod red. Józefa Bielawskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1971, s. 201.

Media użyte na tej stronie