Film górski

Scena z niemieckiego niemego filmu górskiego Im Kampf mit dem Berge w reżyserii Arnolda Fancka
Niemiecki reżyser Sepp Allgeier kręcący jedną ze scen swojego filmu górskiego

Film górski – gatunek filmowy, w którym historia skupia się na wspinaczce górskiej i walce człowieka z siłami natury. W tego typu filmach bohaterowie powracający z gór, często są odmienieni wewnętrznie i bogatsi o nowe doświadczenia. Przykładami takich obrazów są: Na skraju przepaści w reżyserii Freda Zinnemanna, K2 w reżyserii Franca Roddama i Siedem lat w Tybecie w reżyserii Jeana-Jacques’a Annaud.

Bergfilme

Pierwszy film górski, przedstawiający wspinaczkę amerykańskiego alpinisty Franka Ormistona-Smitha na Mont Blanc ukazał się w 1903[1]. Potem zaczęły powstawać kolejne, jednak ten gatunek filmu jest kojarzony przede wszystkim z niemieckimi produkcjami z lat 20. XX wieku (tak zwane Bergfilme)[2].

Pionierem filmów górskich był Arnold Fanck[3]. Gdy podczas I wojny światowej służył w Armii Cesarstwa Niemieckiego nabył rzadką kamerę Ernemann[4]. Sam nauczył się jej obsługi podczas wyprawy na szwajcarski szczyt Jungfrau, a później samodzielnie zmontował nagrany film i zajął się jego dystrybucją. Wydany w 1919 obraz pod tytułem The Wonders of Skiing odniósł nieoczekiwany sukces[4].

Kolejne filmy Fancka również cieszyły się popularnością i pobudzały wyobraźnię wielu widzów. Tej fascynacji uległa także młoda tancerka Leni Riefenstahl, którą kontuzja zmusiła do porzucenia tańca[5]. Zainteresowała się kinem i jego możliwościami, a pod wpływem filmu Mountain of Destiny, postanowiła skontaktować się z reżyserem i namówić go do zaangażowania jej do kolejnej produkcji. Fanck uległ tym prośbom i dał jej rolę w Świętej górze. Od tego momentu zaczęła się kariera filmowa Riefenstahl, która zagrała jeszcze w kilku filmach górskich, po czym w 1932 nakręciła własny obraz. Jej film Błękitne światło zwrócił uwagę samego Adolfa Hitlera[6].

Współczesne filmy górskie

Zrealizowanie filmu, którego akcja rozgrywa się w górach, może sprawić filmowcom trudności. Zmienna pogoda, niskie temperatury, nieprzyjazne środowisko to główne przeszkody. Jednak współcześni twórcy mają o tyle łatwiej niż kiedyś, że część scen mogą nakręcić w studiu. Ponadto reżyserzy mogą stosować sztuczki filmowe i nagrywać aktorów na przykład na niegroźnych zboczach w kurortach narciarskich przeplatając to ujęciami prawdziwych i niebezpiecznych gór. W produkcjach pomagają doświadczeni alpiniści, którzy pełnią rolę konsultantów lub zastępują aktorów w trudniejszych scenach. Czuwają również, by film był logiczny dla osób, które znają się na wspinaczce i wychwytują nieścisłości[7][2].

Przypisy

  1. ↑ Ascent of the Matterhorn (ang.). mntnfilm.com. [dostęp 2021-01-04].
  2. ↑ a b Hugh Barnard: Mountain Film. An Analysis of the History and Characteristics of a Documentary Genre (ang.). ourarchive.otago.ac.nz. [dostęp 2021-01-04].
  3. ↑ Georges Sadoul, Peter Morris: Dictionary of Film Makers. Berkeley: University of California Press, 1972, s. 79. ISBN 978-0-520-02151-8.
  4. ↑ a b Jennifer M. Kapczynski, Michael David Richardson: A New History of German Cinema. Boydell & Brewer, 2012, s. 143. ISBN 978-1-57113-595-7.
  5. ↑ Reflecting on the Life of a Controversial Genius (ang.). dw.com. [dostęp 2021-01-04].
  6. ↑ Leni Riefenstahl, Filmmaker and Nazi Propagandist, Dies at 101 (ang.). nytimes.com. [dostęp 2021-01-04].
  7. ↑ Sabine Wilke: German Culture and the Modern Environmental Imagination: Narrating and Depicting Nature. Hotei Publishing, 2015, s. 131-133. ISBN 978-90-04-29787-6.

Media użyte na tej stronie

Allgeier sepp shooting.jpg
German cinematographer Sepp Allgeier (1895–1968) during a shooting for a mountain movie.
Allgeier fanck im kampf mit dem berge 1921.jpg
Jump over a crevasse. Still picture from the silent movie Im Kampf mit dem Berge by director Arnold Fanck (1889–1974), camera: Sepp Allgeier (1895–1968) and Arnold Fanck, music: Paul Hindemith (1895–1963). Producer: Berg- und Sportfilm G.m.b.H., Freiburg im Breisgau, Germany.