Filmografia Alfreda Hitchcocka

Alfred Hitchcock (1960)

Alfred Hitchcock (1899–1980) w trwającej 60 lat karierze wyreżyserował 53 filmy fabularne[1]. Za swoją pracę był pięciokrotnie nominowany do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego reżysera[2] i raz do Złotego Globu[3]. W 1968 został uhonorowany przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej (AMPAS) nagrodą im. Irvinga G. Thalberga[4]. Uznawany jest za jednego z najwybitniejszych[5] i najbardziej wpływowych reżyserów w historii kinematografii[6]. Określany mianem „mistrza suspensu[7].

Pracę w branży filmowej rozpoczął w 1919, będąc zatrudnionym w charakterze dorywczym przez kompanię Famous Players-Lasky, realizującej filmy dla Paramount Pictures[8]. Początkowo zajmował się projektowaniem napisów i scenografii[9]. W 1925 wyreżyserował swój pierwszy film – niemy dramat kryminalny Ogród rozkoszy[10]. Zrealizowany dwa lata później Lokator zyskał przychylne recenzje krytyków, stając się pierwszym sukcesem komercyjnym w jego dorobku[11] i pierwszym, w którym wystąpił w roli cameo[12]. W 1929 Hitchcock wyreżyserował dreszczowiec kryminalny Szantaż, uznawany za pierwszy brytyjski film dźwiękowy[a][13]. Zrealizowane przez niego w latach 30. XX wieku dwa filmy – 39 kroków (1935) i Starsza pani znika (1938) – należą według Brytyjskiego Instytutu Filmowego (BFI) do najwybitniejszych filmów tamtejszej kinematografii XX wieku[14].

W 1939 przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych[15], gdzie reżyserował hollywoodzkie produkcje. Dreszczowiec psychologiczny Rebeka (1940), z Laurence’em Olivierem i Joan Fontaine[16], spośród jedenastu nominacji do nagrody Akademii Filmowej, otrzymał statuetkę dla najlepszego filmu[17]. Do innych ważnych produkcji reżysera z lat 40. zalicza się: Podejrzenie (1941) z Carym Grantem i Fontaine[18], Cień wątpliwości (1943) z Teresą Wright i Josephem Cottenem[19], Urzeczoną (1945) z Ingrid Bergman i Gregorym Peckiem[20], Osławioną (1946) z Grantem i Bergman[21] oraz Sznur (1948) z Jamesem Stewartem[22].

W latach 50. nawiązał współpracę z Grace Kelly, która zagrała w trzech reżyserowanych przezeń filmach – M jak morderstwo (1954)[23], Oknie na podwórze (1954)[24] oraz Złodzieju w hotelu (1955)[25]. Za namową agenta Lew Wassermana[26], został gospodarzem serialu kryminalnego Alfred Hitchcock przedstawia (emitowanego od 1955 do 1962), który przyniósł mu ogólnokrajową rozpoznawalność[27]. Nagrodzono go Złotym Globem dla najlepszego programu telewizyjnego[28]. W 1958 zrealizował melodramatyczny dreszczowiec psychologiczny Zawrót głowy ze Stewartem i Kim Novak[29] – w 2008 American Film Institute (AFI) uznał go za „najlepszy kryminał[30]. Rok później wyreżyserował dreszczowiec sensacyjno-szpiegowski Północ, północny zachód z Grantem i Evą Marie Saint[31]. W latach 60. zrealizował takie produkcje, jak Psychoza (1960), będąca największym sukcesem komercyjnym w jego karierze[32], Ptaki (1963) z Tippi Hedren[33] i Marnie (1964), gdzie aktorce partnerował Sean Connery[34]. Dreszczowiec kryminalny Szał (1972) uchodzi za arcydzieło późnego okresu kariery reżysera[35].

Sześć wyreżyserowanych przez Hitchcocka filmów – Rebeka, Urzeczona, Osławiona, Okno na podwórze, Północ, północny zachód oraz Psychoza – było zestawianych w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w amerykańskim box offisie. Czternaście produkcji uzyskało przynajmniej jedną nominację do Oscara w dowolnej kategorii, z czego pięć zdobyło co najmniej jedną statuetkę. Dziewiętnaście produkcji reżysera, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę 100 milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym[36].

Filmografia

Famous Players-Lasky (1920–1922)

Appearances (1921, reż. Donald Crisp), jeden z pierwszych filmów do którego Hitchcock zaprojektował napisy
Rok[b]TytułFunkcjeTytuł oryg. / informacjeŹr
Dyrektor artystycznyProjektant napisów
1920The Great DayNTfilmy krótkometrażowe, uznawane za zaginione[37]
1921The Call of YouthNT
AppearancesNTfilm zaginiony[38]
Tajemnicza drogaNTMystery Road, film zaginiony
The Princess of New YorkNTfilm zaginiony
Niebezpieczne kłamstwoNTDangerous Lies, film zaginiony
Beside the Bonnie Brier BushNTtytuł alt.: The Bonnie Brier Bush, film zaginiony[39]
1922Three Live GhostsTTfilm odnaleziony w 2015[c][40]
PerpetuaNTLove’s Boomerang, film zaginiony
The Spanish JadeTTfilmy zaginione[41]
The Man from HomeTT[39]
Tell Your ChildrenTT[41]

Filmy nieme (1922–1929)

Operator Gaetano di Ventimiglia (u góry w środku), Alfred Hitchcock i Alma Reville (u dołu po prawej) w trakcie realizacji filmu Orzeł z gór (1927)
Alfred Hitchcock (pierwszy z prawej) i Jack E. Cox (siedzi pierwszy z lewej) na planie filmu Ring (1927)
Rok[b]TytułFunkcjeTytuł oryg. / informacjeŹr
ReżyserScenarzysta
1922Numer trzynastyTNNumber 13, tytuł alt.: Mrs. Peabody, film krótkometrażowy, nieukończony i zaginiony[42][41]
1923Zawsze mów żonieNNAlways Tell Your Wife, film nieukończony i zaginiony[43], drugi reżyser i kierownik produkcji, niewym. w czołówce[44]
Kobieta przeciw kobiecieNTWoman to Woman, asystent reżysera i dyrektor artystyczny, niewym. w czołówce
The White ShadowNTtytuł alt.: White Shadows, asystent reżysera i dyrektor artystyczny, niewym. w czołówce[45]
1924The Passionate AdventureNTasystent reżysera i dyrektor artystyczny[46]
1925The BlackguardNTtytuł alt.: Die Prinzessin und der Geiger (The Princess and the Violinist), asystent reżysera i dyrektor artystyczny[47]
Ogród rozkoszyTNThe Pleasure Garden, tytuł alt.: Irrgarten der Leidenschaft (Maze of Passion)[48]
The Prude’s FallNTtytuł alt.: Dangerous Virtue, asystent reżysera i dyrektor artystyczny[49]
1927LokatorTNThe Lodger: A Story of the London Fog, tytuł alt.: The Case of Jonathan Drew[50]
Orzeł z górTNThe Mountain Eagle, tytuł alt.: Der Bergadler, film zaginiony[51][52]
Na równi pochyłejTNDownhill, tytuł alt.: When Boys Leave Home[53]
RingTTThe Ring[54]
1928Żona farmeraTNThe Farmer’s Wife[55]
Łatwa cnotaTNEasy Virtue[54]
SzampanTTChampagne[55]
1929Człowiek z wyspyTNThe Manxman[56]

Filmy dźwiękowe (1929–1976)

Alfred Hitchcock i Kim Novak na planie filmu Zawrót głowy (1958)
Alfred Hitchcock na planie zdjęciowym filmu Ptaki (1963)
Alfred Hitchcock i Tippi Hedren na planie filmu Marnie (1964)
Alfred Hitchcock na planie filmu Intryga rodzinna (1976)
Hitchcock z taśmami wszystkich wyreżyserowanych przez siebie 53 filmów fabularnych (1976)
Rok[b]TytułFunkcjeTytuł oryg. / informacjeŹr
ReżyserScenarzystaProducent
1929SzantażTTNBlackmail, film wydany w wersji niemej i dźwiękowej[57][57]
1930An Elastic AffairTNNfilm krótkometrażowy; wystąpili w nim stypendyści i zwycięzcy konkursu gry aktorskiej „Film Weekly[58][58]
Elstree CallingTNNreżyser segmentu „Skecze i inne wstawki”[58]
Juno i PawTNNJuno and the Paycock[59]
MorderstwoTTNMurder![60]
1931OszustwoTTNThe Skin Game[61]
MaryTNNniemieckojęzyczna wersja filmu Morderstwo[60][62][63]
Bogaci i dziwniTTNRich and Strange, tytuł alt.: East of Shanghai[61]
1932Numer siedemnaścieTTNNumber Seventeen[64]
Niewiasty Lorda CamberaNNTLord Camber’s Ladies
1934Wiedeńskie walceTNNWaltzes from Vienna, tytuł alt.: Strauss’ Great Waltz / The Strauss Waltz[65]
Człowiek, który wiedział za dużoTNNThe Man Who Knew Too Much[66]
193539 krokówTNNThe 39 Steps[67]
1936BałkanyTNNSecret Agent[68]
Tajny agentTNNSabotage, tytuł alt.: The Woman Alone[69]
1937Młody i niewinnyTNNYoung and Innocent, tytuł alt.: The Girl Was Young[70]
1938Starsza pani znikaTNNThe Lady Vanishes[71]
1939Oberża JamajkaTNNJamaica Inn[72]
1940RebekaTNNRebecca, pierwszy film Hitchcocka w Stanach Zjednoczonych[73][74]
Zagraniczny korespondentTNNForeign Correspondent, tytuły alt.: Imposter, Personal History[75]
1941Pan i Pani SmithTNNMr. & Mrs. Smith[76]
PodejrzenieTNNSuspicion[77]
1942SabotażTNNSaboteur[78]
1943Cień wątpliwościTNNShadow of a Doubt[79]
1944Łódź ratunkowaTNNLifeboat[80]
The Fighting GenerationTNNpropagandowy film krótkometrażowy wydany w Stanach Zjednoczonych[81], niewym. w czołówce[81]
Bon VoyageTNNfrancuski film propagandowy zrealizowany dla Ministerstwa informacji[82][83][80]
Malgaska przygodaTNNAventure Malgache, film propagandowy dla Ministerstwa informacji[82][83][84]
1945UrzeczonaTNNSpellbound
German Concentration Camps Factual SurveyNNNMemory of the Camps, doradca przy tworzeniu scenariusza[85][85]
1946OsławionaTNTNotorious[86]
1947Akt oskarżeniaTNNThe Paradine Case[87]
1948SznurTNTRope[88]
1949Pod znakiem KoziorożcaTNTUnder Capricorn[89]
1950TremaTNTStage Fright[90]
1951Nieznajomi z pociąguTNTStrangers on a Train[91]
1953WyznajęTNTI Confess[92]
1954M jak morderstwoTNTDial M for Murder, film zrealizowany przy użyciu techniki 3D[93][94]
Okno na podwórzeTNTRear Window[95]
1955Złodziej w hoteluTNTTo Catch a Thief[96]
Kłopoty z HarrymTNTThe Trouble with Harry[97]
1956Człowiek, który wiedział za dużoTNTThe Man Who Knew Too Much, remake filmu z 1934[98][99]
Niewłaściwy człowiekTNTThe Wrong Man[100]
1958Zawrót głowyTNTVertigo[101]
1959Północ, północny zachódTNTNorth by Northwest[102]
1960PsychozaTNTPsycho[103]
1963PtakiTNTThe Birds[104]
1964MarnieTNT[105]
1966Rozdarta kurtynaTNTTorn Curtain[106]
1969TopazTNT[107]
1972SzałTNTFrenzy[108]
1976Intryga rodzinnaTNTFamily Plot[109]

Telewizja

Alfred Hitchcock na planie serialu Alfred Hitchcock przedstawia (1955)
Joan Fontaine i Alfred Hitchcock na planie serialu Spotkanie z Alfredem Hitchcockiem (1963)
Lata emisjiTytułRolaStacjaInformacjeŹr
1955–1962Alfred Hitchcock przedstawiagospodarzCBS
NBC
17 odcinków (reżyseria, produkcja):
  • „Revenge”
  • „Breakdown”
  • „The Case of Mr. Pelham”
  • „Back for Chrismas”
  • „Wet Saturday”
  • „Mr. Blanchard’s Secret”
  • „One More Mile to Go”
  • „The Perfect Crime”
  • „Lamb to the Slaughter”
  • „A Dip in the Pool”
  • „Poison”
  • „Banquo’s Chair”
  • „Arthur”
  • „The Crystal Trench”
  • „Mrs. Bixby and the Colonel’s Coat”
  • „The Horseplayer”
  • „Bang! You’re Dead”
[110]
1957SuspicionNBCepizod: „Four O’Clock” (reżyseria, produkcja)[111]
1960Startimeepizod: „Incident at a Corner” (reżyseria, produkcja)[112]
1962Alcoa PremiereABCepizod: „The Jail” (producent wykonawczy)[113]
1962–1965Spotkanie z Alfredem HitchcockiemgospodarzCBS
NBC
epizod: „I Saw the Whole Thing” (reżyseria, produkcja)[114]

Zobacz też

Uwagi

  1. W rzeczywistości pierwszym brytyjskim filmem dźwiękowym był kryminał The Clue of the New Pin (reż. Arthur Maude) z marca 1929, jednak uznaje się go dziś za zaginiony[13].
  2. a b c Jest to rok premiery. O ile to możliwe, data premiery narzuca kolejność filmów w tej tabeli.
  3. Film, pierwotnie uważany za zaginiony, został odnaleziony w rosyjskich archiwach i był wyświetlany w 2015 w ramach British Silent Film Festival[40].

Przypisy

  1. Spoto 2000 ↓, s. 608–627; Adair 2002 ↓, s. 152–153; McGilligan 2005 ↓, s. 938–980; Truffaut 2005 ↓, s. 332–343.
  2. Spoto 2000 ↓, s. 488, 543; Adair 2002 ↓, s. 138; McGilligan 2005 ↓, s. 357.
  3. McGilligan 2005 ↓, s. 888.
  4. Spoto 2000 ↓, s. 543; Adair 2002 ↓, s. 149.
  5. McGilligan 2005 ↓, s. 933–934.
  6. Foery 2012 ↓, s. 150.
  7. Spoto 2000 ↓, s. 371, 485; McGilligan 2005 ↓, s. 582; Ackroyd 2017 ↓, s. 176.
  8. Ackroyd 2017 ↓, s. 25.
  9. Truffaut 2005 ↓, s. 30–31; Ackroyd 2017 ↓, s. 26
  10. Spoto 2000 ↓, s. 608; Ackroyd 2017 ↓, s. 40.
  11. McGilligan 2005 ↓, s. 48; Ackroyd 2017 ↓, s. 46.
  12. Spoto 2000 ↓, s. 124; McGilligan 2005 ↓, s. 114; Ackroyd 2017 ↓, s. 48.
  13. a b Ackroyd 2017 ↓, s. 64.
  14. McGilligan 2005 ↓, s. 932.
  15. Adair 2002 ↓, s. 62; Ackroyd 2017 ↓, s. 101.
  16. Spoto 2000 ↓, s. 615; Ackroyd 2017 ↓, s. 104.
  17. Ackroyd 2017 ↓, s. 110.
  18. Spoto 2000 ↓, s. 616; Ackroyd 2017 ↓, s. 116.
  19. Spoto 2000 ↓, s. 617; Ackroyd 2017 ↓, s. 128.
  20. Spoto 2000 ↓, s. 617–618; Ackroyd 2017 ↓, s. 139–140.
  21. Spoto 2000 ↓, s. 618; Ackroyd 2017 ↓, s. 147–148.
  22. Spoto 2000 ↓, s. 619; Ackroyd 2017 ↓, s. 156–157.
  23. Spoto 2000 ↓, s. 620–621; Ackroyd 2017 ↓, s. 181.
  24. Ackroyd 2017 ↓, s. 189.
  25. Spoto 2000 ↓, s. 621; Ackroyd 2017 ↓, s. 193–194.
  26. Adair 2002 ↓, s. 107; Ackroyd 2017 ↓, s. 202.
  27. Spoto 2000 ↓, s. 455; Ackroyd 2017 ↓, s. 209–214.
  28. Spoto 2000 ↓, s. 452.
  29. Spoto 2000 ↓, s. 623; Ackroyd 2017 ↓, s. 221–223.
  30. AFI: 10 Top 10. American Film Institute. [dostęp 2018-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-23)]. (ang.).
  31. Spoto 2000 ↓, s. 623–624; Ackroyd 2017 ↓, s. 232.
  32. Ackroyd 2017 ↓, s. 249.
  33. Spoto 2000 ↓, s. 624–625; Ackroyd 2017 ↓, s. 254.
  34. Spoto 2000 ↓, s. 625; Ackroyd 2017 ↓, s. 274.
  35. McGilligan 2005 ↓, s. 887.
  36. Alfred Hitchcock Movies. [dostęp 2018-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-07)]. (ang.).
  37. McGilligan 2005 ↓, s. 935.
  38. McGilligan 2005 ↓, s. 936.
  39. a b McGilligan 2005 ↓, s. 937.
  40. a b Lost Hitchcock Film to Be Shown Publicly for the First Time in Nearly 100 Years. Uniwersytet De Montfort. [dostęp 2020-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-24)]. (ang.).
  41. a b c McGilligan 2005 ↓, s. 938.
  42. Spoto 2000 ↓, s. 79; McGilligan 2005 ↓, s. 76.
  43. Ackroyd 2017 ↓, s. 32.
  44. McGilligan 2005 ↓, s. 939.
  45. McGilligan 2005 ↓, s. 939–940.
  46. McGilligan 2005 ↓, s. 940.
  47. McGilligan 2005 ↓, s. 940–941.
  48. McGilligan 2005 ↓, s. 941–942.
  49. McGilligan 2005 ↓, s. 941.
  50. McGilligan 2005 ↓, s. 942–943.
  51. Ackroyd 2017 ↓, s. 42.
  52. McGilligan 2005 ↓, s. 942.
  53. McGilligan 2005 ↓, s. 943.
  54. a b McGilligan 2005 ↓, s. 944.
  55. a b McGilligan 2005 ↓, s. 945.
  56. McGilligan 2005 ↓, s. 946.
  57. a b McGilligan 2005 ↓, s. 946–947.
  58. a b c McGilligan 2005 ↓, s. 948.
  59. McGilligan 2005 ↓, s. 947.
  60. a b McGilligan 2005 ↓, s. 949.
  61. a b McGilligan 2005 ↓, s. 950.
  62. Spoto 2000 ↓, s. 611.
  63. McGilligan 2005 ↓, s. 949–950.
  64. McGilligan 2005 ↓, s. 951.
  65. McGilligan 2005 ↓, s. 951–952.
  66. McGilligan 2005 ↓, s. 952–953.
  67. McGilligan 2005 ↓, s. 953.
  68. McGilligan 2005 ↓, s. 953–954.
  69. McGilligan 2005 ↓, s. 954.
  70. McGilligan 2005 ↓, s. 955.
  71. McGilligan 2005 ↓, s. 955–956.
  72. McGilligan 2005 ↓, s. 956–957.
  73. Ackroyd 2017 ↓, s. 102.
  74. McGilligan 2005 ↓, s. 957.
  75. McGilligan 2005 ↓, s. 957–958.
  76. McGilligan 2005 ↓, s. 958.
  77. McGilligan 2005 ↓, s. 959.
  78. McGilligan 2005 ↓, s. 959–960.
  79. McGilligan 2005 ↓, s. 960.
  80. a b McGilligan 2005 ↓, s. 961.
  81. a b Kerzoncuf i Barr 2015 ↓, s. 219.
  82. a b Spoto 2000 ↓, s. 301–303.
  83. a b Duncan 2003 ↓, s. 104.
  84. McGilligan 2005 ↓, s. 962.
  85. a b McGilligan 2005 ↓, s. 963.
  86. McGilligan 2005 ↓, s. 963–964.
  87. McGilligan 2005 ↓, s. 964.
  88. McGilligan 2005 ↓, s. 965.
  89. McGilligan 2005 ↓, s. 965–966.
  90. McGilligan 2005 ↓, s. 966–967.
  91. McGilligan 2005 ↓, s. 967.
  92. McGilligan 2005 ↓, s. 967–968.
  93. McGilligan 2005 ↓, s. 586; Ackroyd 2017 ↓, s. 182.
  94. McGilligan 2005 ↓, s. 968.
  95. McGilligan 2005 ↓, s. 969.
  96. McGilligan 2005 ↓, s. 969–970.
  97. McGilligan 2005 ↓, s. 970.
  98. McGilligan 2005 ↓, s. 654; Ackroyd 2017 ↓, s. 204.
  99. McGilligan 2005 ↓, s. 971.
  100. McGilligan 2005 ↓, s. 972.
  101. McGilligan 2005 ↓, s. 972–973.
  102. McGilligan 2005 ↓, s. 973–974.
  103. McGilligan 2005 ↓, s. 974–975.
  104. McGilligan 2005 ↓, s. 975–976.
  105. McGilligan 2005 ↓, s. 976.
  106. McGilligan 2005 ↓, s. 977.
  107. McGilligan 2005 ↓, s. 977–978.
  108. McGilligan 2005 ↓, s. 978–979.
  109. McGilligan 2005 ↓, s. 979–980.
  110. Spoto 2000 ↓, s. 627–631; McGilligan 2005 ↓, s. 981–985.
  111. McGilligan 2005 ↓, s. 982.
  112. McGilligan 2005 ↓, s. 984.
  113. The Complete Hitchcock: Television. [dostęp 2018-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-19)]. (ang.).
  114. McGilligan 2005 ↓, s. 985.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
OOjs UI icon check.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Alfred Hitchcock, San Francisco, Summer 1975.jpg
Autor: Stan Osborne, Licencja: CC BY 3.0
Alfred Hitchcock directing Family Plot inside Grace Cathedral, San Francisco, California. This is a scan of an 8x10 B&W print made from a 35mm B&W negative. The picture was taken between takes without flash while holding the camera steady on top of the 1st row pew.
Alfred Hitchcock 1955.jpg
Photo of Alfred Hitchcock on the set of his new television program, Alfred Hitchcock Presents.
Alfred Hitchcock Publicity Photo 1976.jpg
Alfred Hitchcock Publicity Photo 1976
Hitchcock Novak Vertigo Publicity.jpg
Alfred Hitchcock & Kim Novak on set of Vertigo (1958).
Hitchcock Publicity Photo 1960.jpg
Publicity photo of Alfred Hitchcock, 1960.
Joan Fontaine & Alfred Hitchcock 1963.jpg
Joan Fontaine & Alfred Hitchcock photo from the TV Series The Alfred Hitchcock Hour (1962-1965).
Jack E. Cox and Alfred Hitchcock Ring 1927.jpg
English cinematographer Jack E. Cox (left) and English film director Alfred Hitchcock (right) on set photograph from British silent melodrama film The Ring (1927)
Hitchcock The Birds Publicity Photo.jpg
Alfred Hitchcock Publicity Photo of film The Birds, 1963
Alfred Hitchcock The Mountain Eagle Publicity Still.jpg
Publicity still of the 1926/1927 British silent drama film The Mountain Eagle, director: Alfred Hitchcock
Hitchcock Hedren Marnie Publicity Photo.jpg
Alfred Hitchcock & Tippi Hedren publicity photo for the film Marnie, 1964, Photographer: Bob Willoughby
Appearances (1921) - 1.jpg
American advertisement for the British film Appearances (1921), the ad consists of a drawing with no stills from the film, on page 35 of the June 17, 1921 Variety.