Filmografia Elvisa Presleya

Elvis Presley

Filmografia Elvisa Presleya – lista 33 pełnometrażowych filmów (z czego dwa to dokumentalne zapisy koncertów), w których na przestrzeni szesnastu lat wystąpił Elvis Presley. Na ekranie po raz pierwszy pojawił się w filmie Kochaj mnie czule z 1956 roku. Przed powołaniem do wojska w 1958 roku zagrał jeszcze w: Kochając ciebie, Więzienny rock i Król Kreol. Kiedy po dwóch latach powrócił, jego menażer, pułkownik Parker, postanowił zrobić z niego aktora i piosenkarza, który byłby do przyjęcia przez wszystkich. Kręcono więc masowo szybkie i tanie filmy, a które zapewniały wysokie dochody. Chociaż krytyka negatywnie oceniła te produkcje, fani piosenkarza byli zachwyceni. Producent Hal B. Wallis, który wyprodukował dziewięć filmów Elvisa, nazwał je „jedyną pewną rzeczą w Hollywood”[1].

Gwiazda Hollywood

Zdjęcia próbne

Choć przed rozpoczęciem kariery filmowej Presley deklarował, że nie ma żadnego aktorskiego doświadczenia, to jeden z jego kolegów z Humes High School wspominał, że Elvis był często obsadzany w roli głównej w szkolnych przedstawieniach szekspirowskich. Jednak na poważnie aktorstwem zajął się w 1956 roku, kiedy to pod koniec marca został zaproszony na zdjęcia próbne do wytwórni Paramount Pictures. Zainteresował się nim producent filmowy Hal B. Wallis, który wcześniej zobaczył go w jednym z programów telewizyjnych. W czasie próbnych zdjęć Elvis najpierw zagrał fragment sztuki Williama Ingea, a potem razem z Frankiem Faylenem odegrał scenę z filmu Zaklinacz deszczu. Dwa tygodnie później w radiowym wywiadzie oznajmił, że być może zadebiutuje w tym filmie, jednak ostatecznie rolę tę otrzymał Earl Holliman[2].

Lata 50.

Elvis i Judy Tyler w filmie Więzienny rock

Ponieważ zdjęcia próbne wypadły pomyślnie, 25 kwietnia 1956 roku Elvis podpisał siedmioletni kontrakt z wytwórnią Paramount i producentem Halem Wallisem, który zezwalał mu również na współpracę z innymi studiami filmowymi. Wallis, który wyprodukował takie klasyki jak: Casablanca, Mały Cezar i Sokół maltański, obiecał Presleyowi, że będzie dla niego szukał takich ról, które pozwolą mu na poważnie zabrać się za jego karierę aktorską. Rozważał więc obsadzenie Elvisa w Wyścigu Szczurów, filmie o „naiwnym chłopcu”, który chce zaistnieć jako muzyk na Manhattanie, ale zrezygnował z tego pomysłu, gdy jeden z kierowników studia uznał, że Elvis się do tego nie nadaje. Ostatecznie film został nakręcony w 1960 roku z Tonym Curtisem w roli głównej. Innym pomysłem Wallisa było obsadzenie Presleya w parze z Jerrym Lewisem, który po siedemnastu filmach, zakończył współpracę ze swoim komediowym partnerem Deanem Martinem[3].

Wallis „wypożyczył” tymczasowo Elvisa wytwórni 20th Century Fox, która zaproponowała mu udział w filmie The Reno Brothers. Jego tytuł zmieniono później na Love Me Tender pod wpływem świetnych wyników sprzedaży singla pod tym samym tytułem. 15 listopada 1956 roku w Nowym Jorku odbyła się premiera filmu, na którą przybyły tłumy widzów. I choć fani piosenkarza byli zachwyceni, to krytyka uznała, że film okaże się katastrofą. Pomimo nieprzychylnych recenzji, obraz w ciągu pierwszego tygodnia przyniósł 540 000 dolarów zysku, a łącznie kilka milionów, przy budżecie nieprzekraczającym 800 000 dolarów[4]. Bardzo dobrze sprzedał się także minialbum z piosenkami wykorzystanymi w filmie, chociaż Elvis nie chciał, by się w nim znalazły.

Sukces Love Me Tender sprawił, że już wiosną 1957 roku rozpoczęły się zdjęcia do filmu Kochając ciebie, który był pierwszą produkcją dla wytwórni Paramount. Zanim w 1958 roku piosenkarz został powołany do wojska nakręcił jeszcze Więzienny rock i Króla Kreola, który w opinii wielu, nawet niezbyt przychylnych mu krytyków, był najlepszym w jego dotychczasowej karierze[5].

Lata 60.

W sierpniu 1959 roku, kiedy Presley odbywał jeszcze służbę wojskową w Niemczech, odwiedził go Hal Wallis, żeby obejrzeć oryginalną scenerię, w której służy. W planach znajdował się już bowiem kolejny film, w którym Elvis miał zagrać żołnierza stacjonującego w Niemczech. Jego roboczy tytuł brzmiał Café Europa, jednak później zmieniono go na Żołnierski blues. Sukces filmu stał się wyznacznikiem dla kolejnych, które producenci masowo kręcili w latach 60. Presley ich nie lubił w przeciwieństwie do swoich fanów, którzy uwielbiali takie połączenie muzyki, romansu i humoru. Jego następne dwa filmy, Płonąca gwiazda i Dzikus z prowincji, gdzie pojawia się więcej pojazdów, mniej piosenek i poważniejsze podejście do fabuły, odniosły mniejszy sukces niż ich poprzednik, więc powrócono do muzycznych komedii[6]. Wydane w 1961 roku Błękitne Hawaje odniosły jeszcze większy sukces niż Żołnierski blues i stały się najpopularniejszym filmem Elvisa, jednak spowodowało to, że producenci zaczęli masowo robić podobne, co niekorzystnie wpłynęło na ich jakość i karierę aktorską piosenkarza[7]. Według Priscilli Presley, w późnych latach 60. „za słabnącą popularność winił swoje monotonne filmy”, których „fabuł nie cierpiał”. Dodała też, że: „mógł domagać się lepszych scenariuszy, ale tego nie zrobił”. Z kolei Wallis broniąc swoich działań, powiedział później krytykom, że

Elvis był wielkim artystą, wielką osobowością… i właśnie to kupiliśmy, kiedy kupiliśmy jego. Pomysł dopasowania Elvisa do ról dramatycznych był czymś, czego nigdy nie zamierzaliśmy, ponieważ nie chcieliśmy drugiego Jimmy’ego Deana[8]

W 1969 roku Elvis nakręcił Złamane śluby, który był jego ostatnim filmem fabularnym w karierze. Była to rola, o jakiej zawsze marzył. Chociaż nie był to szczególnie głęboki film, to Złamane śluby prezentowały wiarygodną fabułę i inny niż dotychczas wizerunek Elvisa. Pod koniec lat 60. pułkownik Parker dostrzegł, że era jego filmowych musicali dobiega końca, więc wraz z wygaśnięciem ostatnich kontraktów zaczął przygotowywać jego powrót na scenę. Przedtem Elvis otrzymał jeszcze propozycję zagrania głównej roli w biograficznym filmie o Hanku Williamsie, legendarnym muzyku country, ale z nieznanych przyczyn negocjacje się nie powiodły[9].

Bez względu na to, jaki poziom prezentowały filmy Presleya, wszystkie odniosły duży sukces komercyjny i „stały się gatunkiem samym w sobie”. Ponieważ piosenkarz nie dawał zagranicznych koncertów, jego fani na całym świecie mogli go oglądać przynajmniej na srebrnym ekranie[10].

Lata 70.

W 1970 roku pułkownik Parker podpisał z wytwórnią MGM kontrakt na realizację filmu dokumentalnego ze scenicznych występów Elvisa w Las Vegas. Ekipa filmowa przez kilka kolejnych dni nagrywała jego wieczorne występy, w których czasie zaśpiewał wiele swoich dobrze znanych piosenek[11]. Po obejrzeniu filmu Elvis: Tak to jest, piosenkarz stwierdził:

Myślę, że jest to mój najlepszy film, jaki nakręciłem w ciągu ostatnich 10 lat.

W 1972 roku rozpoczęły się zdjęcia do filmu Elvis w trasie, dokumentującego jego tournée po południowo-wschodnich stanach. Nakręcono nie tylko występy na scenie, ale także spotkanie z fanami na lotnisku, konferencję prasową oraz sekwencje z Vernonem Presleyem w Graceland. Dzięki wysiłkom realizatorów film okazał się jeszcze lepszy od poprzedniego, choć ze względu na skromną reklamę wiele osób o nim nie wiedziało. W 1974 roku pojawiła się jeszcze szansa na występ z Barbrą Streisand w wysokobudżetowej produkcji Narodziny gwiazdy, ale ze względu na bardzo wysokie wymagania finansowe Parkera, który zażądał aż 50% zysków, nie została ona wykorzystana[12].

Lista filmów

RokTytuł (pomniejszona czcionka oznacza tytuł oryginalny)Rola
1956
Kochaj mnie czule
Love Me Tender
Clint Reno
1957
Kochając ciebie
Loving You
Jimmy Tompkins (Deke Rivers)
Więzienny rock
Jailhouse Rock
Vince Everett
1958
Król Kreol
King Kreol
Danny Fisher
1960
Żołnierski blues
G.I. Blues
Tulsa McLean
Płonąca gwiazda
Flaming Star
Pacer Burton
1961
Dzikus z prowincji
Wild in the Country
Glenn Tyler
Błękitne Hawaje
Blue Hawaii
Chad Gates
1962
Doścignąć marzenie
Follow That Dream
Toby Kwimper
Kid Galahad
Kid Galahad
Walter Gulick / Kid Galahad
Dziewczyny! Dziewczyny! Dziewczyny!
Girls! Girls! Girls!
Ross Carpenter
1963
Co się zdarzyło na Targach Światowych
It Happened at the World's Fair
Mike Edwards
Zabawa w Acapulco
Fun in Acapulco
Mike Windgren
1964
Kochający się kuzyni
Kissin' Cousins
Josh Morgan / Jodie Tatum
Miłość w Las Vegas
Viva Las Vegas
Lucky Jackson
Wagabunda
Roustabout
Charlie Rogers
1965
Szczęśliwa dziewczyna
Girl Happy
Rusty Wells
Połaskotaj mnie
Tickle Me
Lonnie Beale / Panhandle Kid
Harum Scarum
Harum Scarum
Johnny Tyronne
1966
Frankie i Johnny
Frankie and Johnny
Johnny
Podrap mnie w plecy
Paradise, Hawaiian Style
Rick Richards
Sposób na spędzanie czasu
Spinout
Mike McCoy
1967
Łatwo przyszło, łatwo poszło
Easy Come, Easy Go
Ted Jackson
Wielkie kłopoty
Double Trouble
Guy Lambert
Piknik
Clambake
Scott Heyward
1968
Trzymaj się z daleka, Joe
Stay Away, Joe
Joe Lightcloud
Wyścigi
Speedway
Steve Grayson
Tylko ją kochaj
Live a Little, Love a Little
Greg Nolan
1969
Charro!
Charro!
Jess Wade
Kłopoty z dziewczynami
The Trouble with Girls
Walter Hale
Złamane śluby
Change of Habit
John Carpenter
1970
Elvis: Tak to jest
Elvis: That's the Way It Is
jako on sam
1972
Elvis w trasie
Elvis On Tour
jako on sam

Najbardziej dochodowe filmy

Lista najbardziej dochodowych filmów Elvisa bez uwzględnienia inflacji:[13]

  1. Miłość w Las Vegas (1964, MGM) – 5,1 mln dolarów
  2. Błękitne Hawaje (1961, Paramount) – 4,7 mln dolarów
  3. Żołnierski blues (1960, Paramount) – 4,3 mln dolarów
  4. Kochaj mnie czule (1956, 20th Century Fox) – 4,2 mln dolarów
  5. Więzienny rock (1957, MGM) – 3,9 mln dolarów
  6. Kochając ciebie (1957, Paramount) – 3,7 mln dolarów
  7. Dziewczyny! Dziewczyny! Dziewczyny! (1962, Paramount) – 3,6 mln dolarów
  8. Wagabunda (1964, Paramount) – 3,3 mln dolarów
  9. Szczęśliwa dziewczyna (1965, MGM) – 3,1 mln dolarów
  10. Kochający się kuzyni (1964, MGM) – 2,8 mln dolarów

Przypisy

  1. Quotes About Elvis (ang.). www.graceland.com.
  2. Peter Guralnick, Ernst Jorgensen: Elvis Day by Day: The Definitive Record of His Life and Music. Ballantine, 1999. ISBN 0-345-42089-6.
  3. Peter Brown, Pat Broeske: Down at the End of Lonely Street: The Life and Death of Elvis Presley. Arrow Books Ltd., 1998, s. 104. ISBN 978-0-7493-2319-6.
  4. Peter Guralnick, Ernst Jorgensen: Elvis Day by Day: The Definitive Record of His Life and Music. Ballantine, 1999, s. 314-315. ISBN 0-345-42089-6.
  5. Leszek C. Strzeszewski: Elvis. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1986, s. 38. ISBN 83-224-0291-0.
  6. Greil Marcus: The Rolling Stone Illustrated History of Rock & Roll. Wyd. 2. Random House, 1980, s. 391. ISBN 0-394-73938-8.
  7. Connie Kirchberg, Marc Hendrickx: Elvis Presley, Richard Nixon, and the American Dream. Jefferson. NC: McFarland and Company, 1999, s. 67. ISBN 0-7864-0716-6.
  8. Peter Brown, Pat Broeske: Down at the End of Lonely Street: The Life and Death of Elvis Presley. Arrow Books Ltd., 1998, s. 122. ISBN 978-0-7493-2319-6..
  9. Leszek C. Strzeszewski: Elvis. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1986, s. 120. ISBN 83-224-0291-0.
  10. Elvis Aaron Presley 1957: The King of Rock 'n' Roll
  11. G.I. Blues. movies.elvispresley.com.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-10)]. (data dostępu: 2013-05-14)
  12. Peter Guralnick: Careless Love. The Unmaking of Elvis Presley. Back Bay Books, 1999, s. 563-565. ISBN 0-316-33297-6.
  13. Top Grossing Elvis Presley Movies At The Box Office (data dostępu: 2013-05-31)

Bibliografia

  • Leszek C. Strzeszewski: Elvis. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1986. ISBN 83-224-0291-0.
  • Connie Kirchberg, Marc Hendrickx: Elvis Presley, Richard Nixon, and the American Dream. Jefferson. NC: McFarland and Company, 1999. ISBN 0-7864-0716-6..
  • Al Clark: G.I. Blues, in Time Out Film Guide. Time Out Guides, 2005. ISBN 1-904978-87-8.
  • Andrew Caine: Interpreting Rock Movies: The Pop Film and Its Critics in Britain. Palgrave Macmillan, 2005. ISBN 0-7190-6538-0.
  • Adam Victor: The Elvis Encyclopedia. Overlook Duckworth, 2008. ISBN 1-58567-598-9.

Media użyte na tej stronie

Girls Girls Girls Poster B.jpg
Low-resolution reproduction of poster for the film en:Girls! Girls! Girls! (1962), directed by en:Norman Taurog, featuring star en:Elvis Presley
Elvis Presley 1970.jpg
A cropped and retouched picture, showing a headshot of Elvis Presley.