Filmografia Humphreya Bogarta

Humphrey Bogart (1941)

Humphrey Bogart (1899–1957) w trwającej 34 lata karierze występował w filmach, radiu, telewizji i na scenie. Zagrał w 74 produkcjach fabularnych[1]. Był trzykrotnie nominowany do nagrody Akademii Filmowej[2], z czego zdobył jednego Oscara[3]. Uznawany jest przez biografów i historyków za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii amerykańskiego kina i „Złotej Ery Hollywood”[4]. W 1999 American Film Institute (AFI) ogłosił go „największym aktorem wszech czasów” (The 50 Greatest American Screen Legends)[5]. Po współczesne czasy stawiany jest jako wzorzec męskich ról[6].

Karierę rozpoczął w 1922, debiutując na Broadwayu[7]. Na deskach nowojorskich teatrów występował z przerwami do 1935[8], kiedy to zagrał w sztuce Skamieniały las pióra Roberta E. Sherwooda. Kreacja więźnia Duke’a Mantee przyniosła mu pierwszy szeroki rozgłos i pozwoliła na stworzenie nowego emploi[9]. W 1930 zadebiutował rolą Steve’a w filmie pełnometrażowym W górze rzeki (reż. John Ford) razem ze Spencerem Tracym[10]. Przez dwa lata był związany umową ze studiem Fox Film Corporation[11]. Na fali pozytywnego przyjęcia sztuki Skamieniały las, w 1936 przeniesiono ją na duży ekran (reż. Archie Mayo), gdzie powtórzył rolę Mantee i związał się kontraktem z Warner Bros.[12] Przez następnych pięć lat występował w produkcjach klasy B, zwykle w dramatach kryminalnych[13]. Uwagę krytyków zwrócił kreacjami w filmach Czarny legion (1937, reż. Michael Curtiz)[14] oraz Śmiertelny zaułek (1937, reż. William Wyler)[15]. Przełomem w karierze Bogarta był występ w gangsterskim heist noir High Sierra (1941, reż. Raoul Walsh)[16].

W ciągu następnej dekady aktor zagrał w produkcjach, które na trwałe wpisały się do kanonu klasyki amerykańskiej kinematografii: kryminale noir Sokół maltański (1941, reż. John Huston), w którym wcielił się w detektywa Sama Spade’a[17], melodramacie noir Casablanca (1942, reż. Michael Curtiz), gdzie partnerowała mu Ingrid Bergman[18], a kreacja Ricka Blaine’a zapewniła Bogartowi ogólnoświatową rozpoznawalność[19] oraz przyniosła mu pierwszą nominację do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego[20], melodramacie przygodowo-wojennym Mieć i nie mieć (1944, reż. Howard Hawks) z Lauren Bacall[21], partnerującą mu również w filmach noir Wielki sen (1946, reż. Howard Hawks)[22] i Mroczne przejście (1947, reż. Delmer Daves)[23]. Kontynuację kariery stanowiły występy w dramacie przygodowym z elementami westernu Skarb Sierra Madre[24], a także w filmie noir Koralowa wyspa (oba z 1948 w reżyserii Hustona)[25]. W latach 50. Bogart zasłynął z ról w dramacie noir Pustka (1950, reż. Nicholas Ray)[26], komedii przygodowej Afrykańska królowa (1951, reż. John Huston) razem z Katharine Hepburn, za występ w której otrzymał nagrodę Akademii Filmowej za pierwszoplanową kreację Charliego Allnuta[27], dramacie wojennym Bunt na okręcie (1954, reż. Edward Dmytryk)[28], gdzie za główną rolę otrzymał ostatnią nominację do Oscara[29], oraz w komedii romantycznej Sabrina (1954, reż. Billy Wilder) z Audrey Hepburn i Williamem Holdenem[30].

W latach 1943–1949 i 1955 był notowany w pierwszej dziesiątce najbardziej dochodowych amerykańskich aktorów[31]. Trzy filmy z jego udziałem były zestawiane w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w tamtejszym box offisie. Szesnaście filmów, w których Bogart wziął udział, było nominowanych przynajmniej do jednego Oscara, a sześć z nich zdobyło co najmniej jedną statuetkę[32]. Trzydzieści cztery produkcje z udziałem aktora, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę 100 milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym[32].

Filmografia

Bette Davis, Leslie Howard i Bogart w filmie Skamieniały las (1936)
James Burke i Humphrey Bogart w filmie Śmiertelny zaułek (1937)
Frank McHugh, James Cagney i Humphrey Bogart na fotosie z filmu Burzliwe lata dwudzieste (1939)
Edward G. Robinson i Bogart w filmie Orchid, brat gangstera (1940)
Ida Lupino i Humphrey Bogart w filmie High Sierra (1941)
Humphrey Bogart jako Sam Spade w filmie Sokół maltański (1941)
Dooley Wilson i Humphrey Bogart w scenie z filmu Casablanca (1942)
Humphrey Bogart i Lauren Bacall w filmie Wielki sen (1946)
Katharine Hepburn i Bogart w filmie Afrykańska królowa (1951)
Humphrey Bogart i Audrey Hepburn na fotosie z filmu Sabrina (1954)
Rok[a]TytułRolaTytuł oryg. / uwagiŹr
1928Tańczące miastomężczyzna w drzwiach podczas zabawyThe Dancing Town, film krótkometrażowy, niemy[33]
1930Broadway’s Like Thatnarzeczony Ruthfilm krótkometrażowy, dźwiękowy, odnaleziony w 1963[34][35]
W górze rzekiSteve JordanUp the River[36]
Zdobywca sercTom StandishA Devil with Women[37]
1931Ciało i duszaJim WatsonBody and Soul[38]
Zła siostraValentine CorlissBad Sister, tytuł alt.: Gambling Daughters[39]
Kobiety wszystkich narodowościStoneWomen of All Nations, sceny z udziałem Bogarta usunięto[40]
A Holy TerrorSteve Nashtytuł alt.: Wyoming Wonder[41]
1932Love AffairJim Leonard[42]
Blues wielkiego miastaShep AdkinsBig City Blues[43]
Three on a MatchHarve[44]
1934MidnightGar Bonitytuł alt.: Call It Murder[45]
1936Skamieniały lasDuke ManteeThe Petrified Forest[46]
Na celowniku mafiiNick „Bugs” FennerBullets or Ballots[47]
Dwoje przeciwko światuSherry ScottTwo Against the World, tytuł alt.: One Fatal Hour, remake filmu Ostatnie wydanie z 1931[48][49]
Orzeł leci do ChinHap StuartChina Clipper[50]
Zaginiona wyspaValentine „Val” StevensIsle of Fury, tytuł alt.: Three in Eden[51]
1937Czarny legionFrank TaylorBlack Legion[52]
Wielki O’MalleyJohn PhillipsThe Great O’Malley[53]
Fordanserkiprokurator okręgowy David GrahamMarked Woman, tytuł alt.: The Men Behind[54]
Kid GalahadTurkey Morgan[55]
Zbieg z San QuentinJoe „Red” KennedySan Quentin[56]
Śmiertelny zaułekHugh „Baby Face” MartinDead End[57]
Mr. Dodd szalejeDoug QuintainStand-In[58]
1938Swing Your LadyEd Hatch[59]
Szkoła zbrodnizastępca komisarza Mark BradenCrime School[60]
Men Are Such FoolsHarry Galleon[61]
Racket BustersJohn „Czar” Martin[62]
Dr Clitterhouse„Rocks” ValentineThe Amazing Dr. Clitterhouse[63]
Aniołowie o brudnych twarzachJim FrazierAngels with Dirty Faces
Swingtime in the Movieson samfilm krótkometrażowy, niewym. w czołówce[64]
1939Król podziemiaJoe GurneyKing of the Underworld, tytuł alt.: Unlawful[65]
Oklahoma KidWhip McCordThe Oklahoma Kid[66]
You Can’t Get Away with MurderFrank Wilson[67]
Mroczne zwycięstwoMichael O’LearyDark Victory[68]
Burzliwe lata dwudziesteGeorge Hallytytuły alt.: The Roaring Twenties[69]
Powrót doktora Xdoktor Maurice Xavier (aka Marshall Quesne)The Return of Doctor X[70]
Niewidzialne piętnoCharles MartinInvisible Stripes[71]
1940It All Came TrueGrasselli (aka Chips Maguire)[72]
Złoto dla PołudniaJohn MurrellVirginia City[73]
Orchid, brat gangsteraJack BuckBrother Orchid[74]
Nocna wyprawaPaul FabriniThey Drive by Night, tytuł alt.: The Road to Frisco[75]
1941High SierraRoy „Mad Dog” Earle[76]
Cyrkowe wozyNick CosterThe Wagons Roll at Night[77]
Sokół maltańskiprywatny detektyw Sam SpadeThe Maltese Falcon, tytuł alt.: The Gent from Frisco[78]
1942Poprzez nocAlfred „Gloves” DonahueAll Through the Night[79]
The Big ShotJoseph „Duke” Berne[80]
Przez PacyfikRick LelandAcross the Pacific[81]
CasablancaRick Blaine[b][83]
1943Konwójporucznik Joe RossiAction in the North Atlantic, tytuł alt.: Heroes Without Uniforms[84]
Thank Your Lucky Starson sam (cameo)[85]
Saharasierżant Joe Gunn[86]
1944Droga do MarsyliiJean MatracPassage to Marseille, tytuł alt.: Message to Marseille[87]
Mieć i nie miećHarry „Steve” MorganTo Have and Have Not[88]
I Am An Americanon samfilmy krótkometrażowe[89]
Report from the Front[c][90]
1945KonfliktRichard MasonConflict[91]
Hollywood Victory Caravanon samfilm krótkometrażowy[92]
1946Two Guys from Milwaukeetytuł alt.: Royal Flush, niewym. w czołówce[93]
Wielki senprywatny detektyw Philip Marlowe[d]The Big Sleep[94]
Nigdy nie mów do widzeniaNever Say Goodbye, głos (niewym. w czołówce)[e][95]
1947Śmiertelne porachunkikapitan Warren „Rip” MurdockDead Reckoning[96]
The Two Mrs. CarrollsGeoffrey Carroll[97]
Mroczne przejścieVincent Parry (vel Alan Lynell)Dark Passage[98]
1948Always Togetheron samniewym. w czołówce[99]
Skarb Sierra MadreFred C. DobbsThe Treasure of the Sierra Madre[100]
Koralowa wyspamajor Frank McCloudKey Largo[101]
1949Pukać do każdych drzwiAndrew MortonKnock on Any Door[102]
Tokyo JoeJoseph „Joe” Barrett[103]
1950Chain Lightningpodpułkownik Matthew „Matt” Brennan[104]
PustkaDixon SteeleIn a Lonely Place[105]
1951Strażnik prawaprokurator okręgowy Martin FergusonThe Enforcer, tytuł alt.: Murder, Inc.[106]
SiroccoHarry Smith[107]
Afrykańska królowaCharlie AllnutThe African Queen[108]
1952Ostatni terminEd HutchesonDeadline – U.S.A.[109]
US Savings Bond Traileron sam[110]
Droga do Balion sam (cameo)[111]
1953Arena walkimajor Jed WebbeBattle Circus[112]
Pobij diabłaBilly DannreutherBeat the Devil[113]
1954The Love Lotteryon sam (cameo)niewym. w czołówce[114]
Bunt na okręciekomandor porucznik Philipp Francis QueegThe Caine Mutiny, tytuł alt.: Authority and Rebellion[115]
SabrinaLinus Larrabeetytuł alt.: Sabrina Fair/La Vie en Rose[116]
Bosonoga ContessaHarry Dawestytuł alt.: The Barefoot Contessa[117]
1955Nie jesteśmy aniołamiJosephWe’re No Angels[118]
Lewa ręka Pana BogaJames „Jim” CarmodyThe Left Hand of God[119]
Godziny rozpaczyGlenn GriffinThe Desperate Hours[120]
1956Tym cięższy ich upadekEddie WillisThe Harder They Fall[121]

Telewizja

RokTytułRolaInformacjeStacjaŹr
1953The Jack Benny ProgramBaby Faceodcinek z 23 października 1953[f]ABC[122][123]
1955Skamieniały lasDuke Manteefilm telewizyjny, data emisji: 30 maja 1955[g]NBC[29][124]

Radio

Humphrey Bogart w słuchowisku Suspense w CBS Radio (1945)
Humphrey Bogart i Dorothy McGuire w CBS Radio (1945)
Humphrey Bogart i Dorothy McGuire w CBS Radio (1945)
Humphrey Bogart i Lauren Bacall podczas występu w rozgłośni American Forces Network dla żołnierzy biorących udział w II wojnie światowej (lata 40.)
RokProgramOdcinekRolaData emisjiŹr
1938Kraft Music Hallwystęp gościnnyon sam19 maja 1938[125]
1939Lux Radio TheatreNa celowniku mafiiNick „Bugs” Fenner17 kwietnia 1939
1940The Screen Guild TheaterSkamieniały lasDuke Mantee7 stycznia 1940[126]
1941It’s Time to Smile Showwystęp gościnnyon sam5 marca 1941
The Bob Hope Show3 czerwca 1941
The Gulf Screen Guild TheaterDr Clitterhouse„Rocks” Valentine2 listopada 1941
Kuchareczka i kamerdynerDan Nolin23 listopada 1941[127]
Shirley Temple TimeMr Idea with Robert Youngon sam12 grudnia 1941[126]
1942The Screen Guild TheaterHigh SierraRoy „Mad Dog” Earle4 stycznia 1942[128]
The Jack Benny ProgramThe Frightwig Murder Caseon sam1 lutego 1942[126]
1943The Screen Guild TheaterCasablancaRick Blaine26 kwietnia 1943[129]
Edgar Bergen and Charlie McCarthywystęp gościnnyon sam12 września 1943[126]
The Screen Guild TheaterSokół maltańskiprywatny detektyw Sam Spade20 września 1943
The Jack Benny ProgramCasablancaRick Blaine17 października 1943
1944Screen Guild PlayersHigh SierraRoy „Mad Dog” Earle17 kwietnia 1944[130]
1945SuspenseLove’s Lovely Counterfeitgangster8 marca 1945[126]
Command Performancewystęp gościnnyon sam15 marca 1945
Lux Radio TheatreNocny przypływBobo30 kwietnia 1945
Cavalcade of AmericaHow to Build Paradisegłówny radiotelegrafista Buck Quaid21 maja 1945
Command Performancewystęp gościnnyon sam30 sierpnia 1945
Cavalcade of AmericaMy Son Johngłówny radiotelegrafista Buck Quaid29 października 1945
Theater of RomanceDroga bez powrotuDan18 grudnia 1945
1946Academy AwardSokół maltańskiprywatny detektyw Sam Spade3 lipca 1946
Lux Radio TheatreMieć i nie miećHarry „Steve” Morgan13 października 1946
14 października 1946
1947The Jack Benny Programwystęp gościnnyon sam5 stycznia 1947
Kraft Music Hall6 listopada 1947
1948Studio OneDr Clitterhouse„Rocks” Valentine20 stycznia 1948
Guest Starwystęp gościnnyon sam7 listopada 1948
1949Lux Radio TheatreSkarb Sierra MadreFred C. Dobbs18 kwietnia 1949
1950Hedda Hopper Showwystęp gościnnyon sam14 października 1950
1951–1952Bold Venture[h]Slate Shannon26 marca 1951–14 lipca 1952[132]
1952The Bing Crosby – Chesterfield Showwystęp gościnnyon sam13 lutego 1952[126]
12 marca 1952
Stars in the AirDom przy 92 ulicyinspektor George A. Briggs3 maja 1952
Lux Radio TheatreAfrykańska królowaCharlie Allnut15 grudnia 1952

Scena

Humphrey Bogart i Shirley Booth w sztuce Hell’s Bells (1925)
Ruth Gordon i Humphrey Bogart w sztuce Saturday’s Children (1927)
Humphrey Bogart (pierwszy z lewej), Peggy Conklin, Tom Fadden, Leslie Howard i Blanche Sweet w sztuce Skamieniały las (1935)

Humphrey Bogart debiutował na scenie 2 stycznia 1922 w Fulton Theatre na Brooklynie w spektaklu Drifting, wcielając się w rolę japońskiego kamerdynera, wypowiadającego jedną kwestię[i][7][134][135]. Początkowo grywał epizody, m.in. w melodramatach Up the Ladder i Swifty[8]. W drugiej ze sztuk partnerował parze Frances Howard i Neil Hamilton. Jego role zwykle ignorowano lub surowo krytykowano – szczególnie dotknęła go opinia Alexandera Woollcotta. Recenzując jego rolę w spektaklu Swifty, autor pisał, że „młody człowiek, który ucieleśnia tegoż potomka wyższych sfer, jest, jak to się zazwyczaj litościwie określa – niedostateczny”[136][137][138]. Wycinek z recenzją Woollcotta Bogart trzymał przez resztę życia, a w czasach występów w teatrze potraktował jego słowa jako wyzwanie[138].

Pierwszą większą rolę otrzymał w 1923 w komedii Meet the Wife, u boku Cliftona Webba i Mary Boland[137]. Jego kreacja zdobyła przychylne recenzje[139]. Spektakl okazał się przebojem i był wystawiany 232 razy[139]. Rok później występował w sztuce Nerves, której współautorem był Stephen Benét[139][140]. Aktor ponownie zebrał przychylne oceny, m.in. na łamach „The New York Timesa” i „New York Worlda”[141]. Gdy zeszła ona z afisza, Bogart na krótko zrezygnował z gry, tłumacząc to tremą[141]. W 1925 powrócił do występów, grając razem z Shirley Booth w komedii Hell’s Bells[142]. Łącznie wystawiano ją 120 razy[8]. W następnych latach aktora angażowano m.in. do komedii Baby Mine, gdzie w głównej roli występował Roscoe Arbuckle[143], A Most Immoral Lady oraz It’s a Wise Child, która była hitem Broadwayu w sezonie 1929–1930[144]. Zagrawszy w kilku filmach w latach 1930–1932, gdy studio Fox Film Corporation nie przedłużyło z nim umowy, powrócił na Broadway[11]. Z uwagi na kryzys i następstwa wywołane przez czarny czwartek, spektakle z udziałem Bogarta w sezonie 1932–1933 grano nie dłużej jak tydzień[145].

Przełomem był rok 1934, kiedy to Bogart otrzymał angaż do sztuki Skamieniały las autorstwa Roberta E. Sherwooda w reżyserii Artura Hopkinsa[146]. Kreacja więźnia Duke’a Mantee otrzymała pozytywne recenzje od krytyków, a Stefan Kanfer uważał, że data premiery spektaklu była kluczowa w historii amerykańskiego teatru i kina[9]. Sztukę wystawiano od stycznia do czerwca 1935, łącznie 181 razy[147] (według innych źródeł 197 razy)[148].

Rok (sezon)TytułRolaTeatrŹr
1922Driftingjapoński kamerdynerFulton Theatre[134]
Up the Ladderb.d.Playhouse Theatre[149]
SwiftyTom Proctor[150]
1923–1924Meet the WifeGregory BrownKlaw Theatre
1924NervesBob ThatchComedy Theatre
1925Hell’s BellJimmy TodhunterWallack’s Theatre
1925–1926Candle SearchersJose VallejoMusic Box Theatre[151]
1927Saturday’s ChildrenRims O’NeilBooth Theatre
Baby MineAlfred Hardy46th Street Theatre
1928A Most Immoral Ladyb.d.Cort Theatre
1929The SkyrocketVic EwingLyceum Theatre
1929–1930It’s a Wise ChildRoger BaldwinBelasco Theatre
1931After AllDuff WilsonBooth Theatre
1932I Loved You WednesdayRandall WilliamsSam H. Harris Theatre
ChrysalisDon EllisMartin Beck Theater[152]
1933Our WifeJerry MarvinBooth Theater
The Mask and the FaceLuciano SpinaGuild Theatre
1934Invitation to a MurderHoratio ChanningMasque Theatre
1935Skamieniały lasDuke ManteeBroadhurst Theatre

Uwagi

  1. ↑ Jest to rok premiery. O ile to możliwe, data premiery narzuca kolejność filmów w tej tabeli.
  2. ↑ Postać Ricka Blaine’a zajęła 4. miejsce w opublikowanym w czerwcu 2003 przez American Film Institute rankingu na „największego bohatera w historii kina”[82].
  3. ↑ Zbiórka funduszy na rzecz Amerykańskiego Czerwonego Krzyża (ARC)[86].
  4. ↑ Postać Philipa Marlowe’a zajęła 32. miejsce w opublikowanym w czerwcu 2003 przez American Film Institute rankingu na „największego bohatera w historii kina”[82].
  5. ↑ W jednej ze scen Bogart dublował głos bohatera granego przez Errola Flynna[95].
  6. ↑ Bogart wystąpił jako Baby Face i sparodiował kilka swoich ról gangsterów[122].
  7. ↑ Bogart wystąpił w telewizyjnej wersji Skamieniałego lasu w programie Producers’ Showcase, ponownie kreując rolę więźnia Duke’a Mantee. Partnerowali mu Lauren Bacall i Henry Fonda[29].
  8. ↑ Bold Venture było półgodzinną serią radiową, emitowaną w latach 1951–1952, która składała się z 78 odcinków. Została wyprodukowana przez firmę aktora – Santana Productions. W głównej roli Bogartowi partnerowała Bacall[131][132].
  9. ↑ Ukończywszy służbę w United States Navy Bogart otrzymał pracę w teatrze w Nowym Jorku. W 1920 był inspicjentem podczas spektaklu Experience, a następnie pełnił rolę operatora sceny w trupie Alice Brady, która odbywała tournée ze sztuką The Ruined Lady[133].

Przypisy

  1. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 268–271.
  2. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 113, 177, 221.
  3. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 177.
  4. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 8, 257.
  5. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 257.
  6. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 258–259.
  7. ↑ a b Kanfer 2011 ↓, s. 27.
  8. ↑ a b c Kanfer 2011 ↓, s. 267.
  9. ↑ a b Kanfer 2011 ↓, s. 44, 47–48.
  10. ↑ Meyers 1997 ↓, s. 41; Kanfer 2011 ↓, s. 39.
  11. ↑ a b Kanfer 2011 ↓, s. 38–40.
  12. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 52.
  13. ↑ Sperber i Lax 1997 ↓, s. 60–61.
  14. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 59, 61.
  15. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 62–63.
  16. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 64–65.
  17. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 75, 79.
  18. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 86–89.
  19. ↑ Meyers 1997 ↓, s. 151; Kanfer 2011 ↓, s. 96.
  20. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 113.
  21. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 109.
  22. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 119.
  23. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 130.
  24. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 130–131.
  25. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 145–146.
  26. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 159–160.
  27. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 168, 177.
  28. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 193–194.
  29. ↑ a b c Kanfer 2011 ↓, s. 221.
  30. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 198–200.
  31. ↑ QP Money Making Stars All Years. [dostęp 2019-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-23)]. (ang.).
  32. ↑ a b Humphrey Bogart Movies – Ultimate Movie Rankings. [dostęp 2019-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-02)]. (ang.).
  33. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 277.
  34. ↑ Sperber i Lax 1997 ↓, s. 39.
  35. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 13.
  36. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 15.
  37. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 285.
  38. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 286.
  39. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 18.
  40. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 19.
  41. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 20.
  42. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 21.
  43. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 22.
  44. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 288.
  45. ↑ Michael 1965 ↓, s. 48.
  46. ↑ Pettigrew 1977 ↓, s. 185.
  47. ↑ Barbour 1974 ↓, s. 143.
  48. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 54.
  49. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 289.
  50. ↑ Michael 1965 ↓, s. 56.
  51. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 290.
  52. ↑ Michael 1965 ↓, s. 63.
  53. ↑ Michael 1965 ↓, s. 60.
  54. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 291.
  55. ↑ Michael 1965 ↓, s. 68.
  56. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 46.
  57. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 292.
  58. ↑ Michael 1965 ↓, s. 72.
  59. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 53.
  60. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 293.
  61. ↑ Michael 1965 ↓, s. 76.
  62. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 294.
  63. ↑ Barbour 1974 ↓, s. 145.
  64. ↑ Swingtime in the Movies (1938) – Overview. Turner Classic Movies. [dostęp 2019-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-05)]. (ang.).
  65. ↑ Pettigrew 1977 ↓, s. 191.
  66. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 67.
  67. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 71.
  68. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 69.
  69. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 74.
  70. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 75.
  71. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 297.
  72. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 82.
  73. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 79.
  74. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 84.
  75. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 87.
  76. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 299.
  77. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 94.
  78. ↑ Pettigrew 1977 ↓, s. 195.
  79. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 97.
  80. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 100.
  81. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 104.
  82. ↑ a b Afi’s 100 Greatests Heroes & Villains. American Film Institute. [dostęp 2019-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-03)]. (ang.).
  83. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 107.
  84. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 110.
  85. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 112.
  86. ↑ a b Duchovnay 1999 ↓, s. 302.
  87. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 116.
  88. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 119.
  89. ↑ I Am An American (1944) – Overview. Turner Classic Movies. [dostęp 2019-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-31)]. (ang.).
  90. ↑ Pettigrew 1977 ↓, s. 198.
  91. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 122.
  92. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 304.
  93. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 124.
  94. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 126.
  95. ↑ a b Duchovnay 1999 ↓, s. 62.
  96. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 130.
  97. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 131.
  98. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 133.
  99. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 136.
  100. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 137.
  101. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 142.
  102. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 147.
  103. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 149.
  104. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 153.
  105. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 152.
  106. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 157.
  107. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 156.
  108. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 309.
  109. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 160.
  110. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 167.
  111. ↑ Barbour 1974 ↓, s. 154.
  112. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 168.
  113. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 171.
  114. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 282.
  115. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 174.
  116. ↑ Michael 1965 ↓, s. 168.
  117. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 178.
  118. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 181–182.
  119. ↑ Pettigrew 1977 ↓, s. 205.
  120. ↑ Michael 1965 ↓, s. 175.
  121. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 313.
  122. ↑ a b Duchovnay 1999 ↓, s. 67.
  123. ↑ Christine Becker: It’s the Pictures That Got Small: Hollywood Film Stars on 1950s Television. Wesleyan University Press, 2008, s. 35. ISBN 978-0-8195-6894-6. (ang.).
  124. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 33, 282.
  125. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 315.
  126. ↑ a b c d e f Humphrey Bogart: Radio Star. [dostęp 2019-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-01)]. (ang.).
  127. ↑ Free Classic Radio Shows – The Screen Guild Theater Radio Programs from 1939–1941. [dostęp 2021-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-24)]. (ang.).
  128. ↑ Derek Sculthorpe: Claire Trevor: The Life and Films of the Queen of Noir. McFarland & Company, 2018, s. 158. ISBN 978-1-4766-3069-4. (ang.).
  129. ↑ AWR0023: Screen Guild Theater: Casablanca (Summer of Bogart). [dostęp 2021-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-24)]. (ang.).
  130. ↑ Facts About „High Sierra”: Classic Movie Hub (CMH). [dostęp 2021-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-24)]. (ang.).
  131. ↑ Sperber i Lax 1997 ↓, s. 437–438.
  132. ↑ a b John Dunning: On the Air: The Encyclopedia of Old-Time Radio. Oxford University Press, 1998, s. 109–110. ISBN 978-0-19-507678-3. (ang.).
  133. ↑ Barbour 1974 ↓, s. 11–12; Kanfer 2011 ↓, s. 26.
  134. ↑ a b Meyers 1997 ↓, s. 26.
  135. ↑ Sperber i Lax 1997 ↓, s. 31.
  136. ↑ McCarty 1965 ↓, s. 8.
  137. ↑ a b Sperber i Lax 1997 ↓, s. 32.
  138. ↑ a b Kanfer 2011 ↓, s. 29.
  139. ↑ a b c Kanfer 2011 ↓, s. 30.
  140. ↑ Sperber i Lax 1997 ↓, s. 33.
  141. ↑ a b Kanfer 2011 ↓, s. 32.
  142. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 33.
  143. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 36.
  144. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 38.
  145. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 41.
  146. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 42, 44.
  147. ↑ Kanfer 2011 ↓, s. 48, 268.
  148. ↑ Meyers 1997 ↓, s. 51.
  149. ↑ Duchovnay 1999 ↓, s. 283.
  150. ↑ Pettigrew 1981 ↓, s. 136.
  151. ↑ Pettigrew 1977 ↓, s. 180.
  152. ↑ Pettigrew 1977 ↓, s. 181.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Bogart & Hepburn Sabrina 1954.jpg
Humphrey Bogart & Audrey Hepburn in American romantic comedy-drama film Sabrina (1954).
Humphrey Bogart Dorothy McGuire 1945.JPG
Photo of Humphrey Bogart and Dorothy McGuire rehearsing a radio show at CBS.
Humphrey Bogart Dead End Still.jpg
James Burke and Humphrey Bogart in American crime drama film Dead End (1937). See also film still. No copyright notice.
Ruth Gordon & Humphrey Bogart Saturday's Children 1927.jpg
Ruth Gordon & Humphrey Bogart perform in Broadway play Saturday's Children (1927).
Davis, Howard & Bogart The Petrified Forest 1936.jpg
Bette Davis, Leslie Howard & Humphrey Bogart in American crime drama film The Petrified Forest (1936).
Humphrey Bogart High Sierra Still.jpg
Still of Humphrey Bogart from American gangster heist noir film High Sierra (1941). See also film still. No copyright notice.
Petrified-Forest-1935-1.jpg
Photograph of the Broadway production of The Petrified Forest
Humphrey Bogart 1945.JPG
Photo of Humphrey Bogart as he played a role on Suspense (radio drama).
Dorothy McGuire Humphrey Bogart 1945.JPG
Photo of Humphrey Bogart and Dorothy McGuire rehearsing a radio show at CBS.
Humphrey Bogart The Maltese Falcon Still.jpg
Humphrey Bogart in American noir film The Maltese Falcon (1941). See also film still. No copyright notice.
Brother Orchid (1940) still 1.jpg
Edward G. Robinson & Humphrey Bogart in Brother Orchid - publicity still
Lupino & Bogart High Sierra 1941.jpg
Ida Lupino & Humphrey Bogart in American gangster heist noir film High Sierra (1941). See also film still. No copyright notice.
Hepburn-Bogart in The African Queen trailer.jpg
Katharine Hepburn and Humphrey Bogart in The African Queen (1951) - trailer (cropped screenshot).
McHugh, Cagney & Bogart The Roaring Twenties Still.jpg
Frank McHugh, James Cagney & Humphrey Bogart in American crime thriller film The Roaring Twenties (1939). See also film still. No copyright notice.
Humphrey Bogart & Shirley Booth Hell's Bells 1925.jpg
Humphrey Bogart & Shirley Booth perform in Broadway play Hell's Bells (1925)
Dooley Wilson-Humphrey Bogart in Casablanca.jpg
Dooley Wilson (left) & Humphrey Bogart in Casablanca - publicity still (cropped)
Humphrey Bogart & Lauren Bacall The Big Sleep Publicity Photo.jpg
Humphrey Bogart & Lauren Bacall in American film noir The Big Sleep (1946).