Fiołek alpejski
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | fiołek alpejski | ||
Nazwa systematyczna | |||
Viola alpina Jacq. Enum. stirp. Vindob. 159. 1762[3] | |||
Synonimy | |||
|
Fiołek alpejski[5] (Viola alpina) – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Karpatach i wschodnich Alpach, w Polsce tylko w Tatrach[6]. Często nazywa się nieprawidłowo fiołkiem alpejskim inny, uprawiany jako roślina ozdobna gatunek rośliny – cyklamena perskiego.
Morfologia
- Łodyga
- Pojedyncza, podnosząca się, o wysokości 4–10 cm, naga i nieulistniona[7].
- Liście
- Wszystkie liście wyrastają w różyczce liściowej. Są liczne, drobne, dość grube i lśniące. Mają okrągłą, lub szerokojajowatą, karbowaną blaszkę, wyrastającą na długich ogonkach. Ich nasady są ucięte, lub płytkosercowate. Przylistki podługowate i brzegiem orzęsione lub gruczołowato ząbkowane[7].
- Kwiaty
- Duże w stosunku do niewielkich rozmiarów rośliny. Mają średnicę 2–3 cm i intensywnie fioletowe płatki, białą gardziel i czarne smugi po wewnętrznej stronie płatków w gardzieli. Płatki wolne, tępe i gruczołkowato ząbkowane. Górne cztery płatki zwrócone ku górze, 1 płatek zwrócony jest w dół. Na szyjce słupka nabrzmienie z główkowatym wydrążeniem. Jest ona naga, lub owłosiona i ma dwuczęściowe znamię[7].
- Owoce
- Naga, 3-klapowa torebka zawierająca liczne nasiona[6].
(c) I, Selso, CC-BY-SA-3.0 |
Biologia i ekologia
Bylina. Kwitnie od czerwca do lipca, kwiaty owadopylne. Występuje na halach, w piętrze kosówki i w piętrze alpejskim. Często rośnie na skałach (tylko wapiennych), w szczelinach skalnych. Roślina wysokogórska i wapieniolubna[6]. Gatunek charakterystyczny dla Ass. Caricetum firmae[8].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-11-30] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
- ↑ Viola alpina Jacq. (ang.). Plants of the World Online. [dostęp 2021-01-16].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b c Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
- ↑ a b c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Media użyte na tej stronie
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC BY 2.5
Viola alpina (pl. fiołek alpejski), habitat: Tatra Mountains, Dolina Miętusia, Kobylarzowy Żleb
(c) I, Selso, CC-BY-SA-3.0
Viola alpina (pl. fiołek alpejski), habitat: West Tatra Mountains, Hala Upłaz
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
'Viola alpina (pl. fiołek alpejski), habitat: Tatra Mountains, Czerwone Wierchy, Kobylarzowy Żleb