Fiodor Czartoryski
Fiodor Michałowicz Czartoryski, Fedor Michałowicz Czartoryjski (zm. 1542), kniaź litewski, starosta łucki.
Życiorys
Syn Michała Wasilewicza Czartoryskiego i Marii Niemir. Starostą łuckim został mianowany przez Zygmunta Starego w 1522 roku.
Według popisu wojskowego przeprowadzonego na Litwie w 1528 roku był zobowiązany do wystawienia pocztu składającego się z 32 konnych. Świadczy to, że był posiadaczem około 500 dymów (zagród) chłopskich. Oprócz położonych głównie w województwie nowogródzkim dóbr dziedzicznych, o które sądził się z kuzynem Semenem Aleksandrowiczem Czartoryjskim ok. 1498 roku, zgromadził wiele nadań wielkoksiążęcych, m.in. Klewań (1501), Litowiż w powiecie włodzimierskim razem z wójtostwem i obowiązkiem opieki nad cerkwią (1512), 6 służb tatarskich w Koreliczach i dwór w powiecie nowogródzkim (1514). Powiększał również majątek poprzez kupno dóbr, np. w 1517 roku kupił od kniaziów Koreckich Susk, a w 1524 roku Kołniatycze.
Wspierał monaster Zaśnięcia Matki Bożej w Zimnem, w którym w 1495 zbudował nowy sobór, a kompleks monasterski otoczył murem obronnym z basztami[1].
W 1524 roku został oskarżony przez teścia, starostę włodzimierskiego, marszałka ziemi wołyńskiej kniazia Andrzeja Aleksandrowicza Sanguszkę, o przywłaszczenie dochodów marszałkostwa wołyńskiego. W 1526 roku jako rekompensata dla pokrzywdzonego zasądzony został na jego rzecz majątek Fiodora Sielec. Fiodor nie wydał posiadłości oskarżycielowi i sprawa ciągnęła się jeszcze po 1530 roku. Kniaź Czartoryjski miał zatargi również z sąsiadami. Procesował się z kniaziem Jurijem Dubrowickim (ok. 1525 roku) i z kniaziem Ilją Ostrogskim o Stwołowicze (1536).
Brał udział w obronie Wołynia przed najazdami tatarskimi. Od lat 20. zastępował go w tym syn Aleksander Fedorowicz Czartoryski.
Drzewo genealogiczne
4. Wasyl Konstantynowicz Czartoryski (zm. 1416) | ||||||
2. Michał Wasilewicz Czartoryski (zm. 1489) | ||||||
5. Hanna | ||||||
1. Fiodor Czartoryski | ||||||
6. Niemir Rezanowicz | ||||||
3. Maria Niemir (zm. 1504/05) | ||||||
7. NN | ||||||
Żoną Fiodora była Zofia Sanguszko, córka kniazia Andrzeja Aleksandrowicza Sanguszki. Miał z nią 2 synów i 3 córki:
- Aleksandra (zm. 1571),
- Iwana (zm. 1566/67),
- Annę,
- Fedorę,
- Anastazję.