Fittipaldi Automotive

Fittipaldi
Ilustracja
Fittipaldi FD01 prowadzony przez Wilsona Fittipaldiego na torze Autódromo José Carlos Pace (2007)
Pełna nazwa

Fittipaldi Automotive

Aktywna

1974–1982

Siedziba

Reading, Wielka Brytania

Ważni ludzie
Założyciel

Wilson Fittipaldi
Emerson Fittipaldi

Dyrektor techniczny

Richard Divila

Kierowcy

Emerson Fittipaldi
Keke Rosberg

Inne
Debiut

Grand Prix Argentyny 1975

Ostatni wyścig

Grand Prix Las Vegas 1982

Fittipaldi Automotive (czasem od swojego pierwszego głównego sponsora zwany Copersucar) – jedyny brazylijski zespół i konstruktor Formuły 1. Został utworzony przez kierowców wyścigowych, braci Fittipaldi: starszego Wilsona i młodszego, dwukrotnego mistrza świata, Emersona, ze wsparciem finansowym brazylijskiego producenta cukru i alkoholu, Copersucar. W 1976 roku Emerson Fittipaldi opuścił McLarena i rozpoczął ściganie się dla Fittipaldi.

Początkowo zespół miał siedzibę w São Paulo, ale potem przeniesiono ją do brytyjskiego Reading. Zespół brał udział w 119 wyścigach Formuły 1 w latach 1975–1982 i zdobył łącznie 44 punkty i trzy miejsca na podium. Nigdy nie odniósł zwycięstwa.

Początki

Fitti Vê, samochód Formuły Vee z 1966 roku

W latach 1972–1973 Wilson Fittipaldi był przeciętnym pay-driverem jeżdżącym dla zespołu Brabham. Nie był jednak zadowolony z tego, jak jest traktowany przez zespół. Wskutek tego pod koniec 1973 roku zaproponował on swojemu bratu, Emersonowi, utworzenie własnego zespołu. Emerson zgodził się. Bracia Fittipaldi budowali już w latach 60. samochody wyścigowe; były to gokarty i samochody Formuły Vee, produkowali także części[1]. Te przedsięwzięcia spowodowały, że Emerson Fittipaldi w 1969 roku rozpoczął ściganie się w Europie. W latach 70. nie było niczym niezwykłym, że kierowcy projektowali bądź kupowali podwozia, w których umieszczali silniki Ford DFV i skrzynie biegów Hewland. Przykładami takich zespołów mogą być Hill i Surtees.

W 1974 roku skupiono się na przygotowaniu zespołu do wyścigów Formuły 1. Wilson Fittipaldi namówił brazylisjką firmę Copersucar do sponsorowania zespołu. Emerson Fittipaldi, jeżdżący dla McLarena, został natomiast konsultantem zespołu. Zaprojektowanie samochodów Copersucar-Fittipaldi zlecono Richardowi Divili. Divila projektował już wcześniej samochody dla braci Fittipaldi. Były to samochody Formuły V projektowane dla Fittipaldi Empreendimentos, a później także zmienione Lotusy i Brabhamy Formuły 2 dla Team Bardahl Fittipaldi[2][3]. W zespół była zaangażowana także wytwórnia lotnicza Embraer, która dostarczała materiały do zespołu i zapewniła tunel aerodynamiczny. Menadżerem zespołu został Meksykanin Jo Ramirez. Początkowo zespół miał siedzibę w Brazylii, prawie 10 000 km od Wielkiej Brytanii, co było śmiałym posunięciem, zważywszy na technologiczną dominację brytyjskich zespołów w tamtym czasie. Pierwszym samochodem Fittipaldi Automotive był długi i niski FD01, którego prezentacja odbyła się w obecności brazylijskiego Senatu i prezydenta Ernesto Geisela w Brasílii. Oznaczenia samochodu miały genezę identyczną, jak Brabhamy (BT: Brabham Tauranac, FD: Fittipaldi Divila).

Formuła 1

1975–1977: Copersucar-Fittipaldi

Fittipaldi FD04

Pierwszym kierowcą zespołu, znanego początkowo jako Copersucar-Fittipaldi, został Wilson Fittipaldi. W debiutanckim swoim sezonie zespół nie odniósł sukcesów. Wilson Fittipaldi rozbił się na 13 okrążeniu Grand Prix Argentyny (wyścig ten wygrał jego brat)[4]. W pozostałej części sezonu były używane modele FD02 i FD03, które były tego samego projektu co FD01[5]. Fittipaldi w sezonie ukończył zaledwie pięć wyścigów, najlepiej finiszując na 10. miejscu w Grand Prix Stanów Zjednoczonych, a trzykrotnie nie zakwalifikował się do wyścigu. W Grand Prix Włoch Fittipaldiego zastąpił Arturo Merzario, ponieważ podczas treningu do Grand Prix Austrii Fittipaldi złamał dwie kości[6]. Mimo nieudanego sezonu do zespołu w charakterze kierowcy dołączył Emerson Fittipaldi z McLarena. Wilson zdecydował więc, że nie będzie się ścigał. O dołączeniu do zespołu Emerson Fittipaldi powiedział:

Wiem, że praktycznie nie mam szans na zdobycie tytułu mistrza świata w przyszłym sezonie. [...] Początek będzie bardzo trudny, ale jestem nastawiony bardzo entuzjastycznie i jestem pewien, że jeśli każdy się wysili, odniesiemy pozytywne rezultaty w drugiej połowie roku. Myślę, że w okresie roku lub dwóch Brazylia będzie jednym z najlepszych zespołów Formuły 1 na świecie.[7]

Emerson był głównym kierowcą w zespole, ale w czterech Grand Prix miał zespołowego partnera, którym był Ingo Hoffmann. W debiucie w nowym zespole i z nowym samochodem (FD04) Fittipaldi zakwalifikował się na piątym miejscu – najlepszym w historii zespołu. W trakcie sezonu zdobył jednak tylko trzy punkty. Eksperyment polegający na tym, że siedziba zespołu znajdowała się w Brazylii, nie sprawdził się; z Brazylii było zbyt daleko do siedzib dostawców silników, części i skrzyń biegów. Pierwszy model FO04 został wprawdzie zbudowany w Brazylii, ale zespół przeniósł się do Reading, określanego jako "dolina sportów motorowych".

W sezonie 1977 Fittipaldi zdobył 11 punktów. Hoffmann pojawił się w dwóch Grand Prix. W połowie sezonu wprowadzono nowy model, F5 (Divila zrezygnował z funkcji dyrektora technicznego, i usunięto z oznaczeń samochodów literę "D").

1978–1979: Fittipaldi Automotive

Fittipaldi F5A

W 1978 ścigał się model F5A, wykorzystujący zasadę efektu przypowierzchniowego. Fittipaldi zdobył 17 punktów, a najlepszym rezultatem było drugie miejsce w Grand Prix Brazylii, gdzie stoczył walkę z Mario Andrettim i Gilles'em Villeneuve'em. Zespół zajął siódme miejsce w klasyfikacji konstruktorów, jedno miejsce przed starym zespołem Emersona Fittipaldiego, McLarenem[8].

Sezon 1979 nie był tak udany. Konstruktor modelu F6, Ralph Bellamy, źle rozumiał ideę efektu przypowierzchniowego, i nowy samochód okazał się nieudaną konstrukcją[9]. Jedynym kierowcą zespołu był Emerson Fittipaldi, choć w niewliczanym do klasyfikacji mistrzostw wyścigu na torze Imola wziął udział Alex Ribeiro[10].

1980: Skol Fittipaldi Team

Pod koniec 1979 roku firma Copersucar zrezygnowała ze sponsorowania zespołu[11]. Zespół nabył pozostałości po upadłym zespole Wolf Racing i po raz pierwszy wystawił na cały sezon dwa samochody. Zmieniono nazwę zespołu na Skol Fittipaldi Team, ponieważ nowym głównym sponsorem została firma Skol. Kierowcami byli Emerson Fittipaldi i Keke Rosberg, którzy w pierwszej części sezonu ścigali się przebudowanym samochodem Wolfa z poprzedniego roku, oznaczonym przez zespół jako F7. Był on w miarę udany, a kierowcy dwukrotnie zajęli nim trzecie miejsce. Po zastąpieniu go modelem F8 wyniki były gorsze. Głównym projektantem był w tamtym roku Harvey Postlethwaite, a jednym z ludzi odpowiedzialnych za aerodynamikę był Adrian Newey[12][13].

1981–1982: Fittipaldi Automotive

Fittipaldi F8

Pod koniec 1980 roku mający 33 lata i ścigający się 10 lat w Formule 1 Emerson Fittipaldi zdecydował, że rezygnuje ze ścigania się w Formule 1. Później wyznał, że przyczyną tego faktu był fakt niezadowolenia z ostatnich dwóch lat w zespole, i zaniedbania przezeń małżeństwa i życia osobistego, choć w 1980 roku oficjalną przyczyną, jaką Fittipaldi podał mediom, była śmierć kolegi[14]. Emerson Fittipaldi wszedł w skład zarządu zespołu[15]. Kierowcami zostali Keke Rosberg i Chico Serra. Jako że umowa sponsorska ze Skol wygasła, zespół wrócił do nazwy Fittipaldi Automotive. Postlethwaite odszedł do Ferrari. Zespół po raz kolejny wystawił samochód, który był ulepszoną wersją poprzednika. W ciągu sezonu skorzystano z opon Michelin, Avon i Pirelli[16]. Fittpaldi zajął czwarte miejsce w Grand Prix Południowej Afryki, które z powodu konfliktu FISA z FOCA nie było eliminacją Mistrzostw Świata Formuły 1. W oficjalnych eliminacjach kierowcy nie zdobyli jednak ani punktu. Samochód był powolny i awaryjny, a do wielu wyścigów kierowcy się nie zakwalifikowali.

Rosberg na sezon 1982 przeszedł do Williamsa, gdzie zdobył tytuł; jest to jedyny przypadek w historii Formuły 1, że kierowca w jednym sezonie nie zdobył ani punktu, a w następnym tytuł mistrzowski. Fittipaldi Automotive wystawiło samochód tylko dla Serry. Brazylijczyk zdobył jeden punkt w sezonie 1982, co miało miejsce w Grand Prix Belgii. Ostatnim samochodem Fittipaldi był model F9, zaprojektowany przez Toma Wrighta i powracającego Richara Divilę, który zadebiutował w Grand Prix Wielkiej Brytanii. Nie poprawiło to sytuacji zespołu. Na jaw wyszły także problemy finansowe Fittipaldi Automotive. Bracia Fittipaldi próbowali zebrać fundusze na sezon 1983, ale nie udało im się to. Na początku roku 1983 zespół został zlikwidowany[17].

Aurora F1

Modelu Fittipaldi F5A użył zespół RAM Racing w zawodach Aurora F1. Jedyne zwycięstwo tym samochodem odniósł w tej serii Guy Edwards 15 kwietnia 1979 roku w zawodach Race of Champions w Brands Hatch. Tak naprawdę Edwards był w tym wyścigu siódmy, ale przed nim było sześciu kierowców, którzy nie byli zgłoszeni do serii Aurora F1. Edwards i jego kolega zespołowy Bernard de Dryver zdobyli również kilka miejsc na podium.

Valentino Musetti, brytyjski kaskader, ścigał się modelem F5B w serii Aurora F1 w roku 1980, ale z mniejszym powodzeniem.

Wyniki

RokSamochódSilnikOponyKierowcy1234567891011121314151617Pkt.Msc.
1975FD01
FD02
FD03		FordGARGBRARSAESPMONBELSWENEDFRAGBRDEUAUTITAUSA0NS
Brazylia Wilson FittipaldiNU13NZNUNZ121711NU19NUNZ10
Włochy Arturo Merzario11
1976FD04FordGBRARSAUSWESPBELMONSWEFRAGBRDEUAUTNEDITACANUSAJPN311
Brazylia Emerson Fittipaldi13176NUNZ6NUNU613NUNU15NU9NU
Brazylia Ingo Hoffmann11NZNZNZ
1977FD04
F5		FordGARGBRARSAUSWESPMONBELSWEFRAGBRDEUAUTNEDITAUSACANJPN119
Brazylia Emerson Fittipaldi4410514NUNU1811NUNZ114NZ13NU
Brazylia Ingo HoffmannNU7
1978F5AFordGARGBRARSAUSWMONBELESPSWEFRAGBRDEUAUTNEDITAUSACAN177
Brazylia Emerson Fittipaldi92NU89NUNU6NUNU44585NU
1979F5A
F6
F6A		FordGARGBRARSAUSWESPBELMONFRAGBRDEUAUTNEDITACANUSA112
Brazylia Emerson Fittipaldi61113NU119NUNU12NUNUNU887
Brazylia Alex RibeiroNZNZ
1980F7
F8		FordGARGBRARSAUSWBELMONFRAGBRDEUAUTNEDITACANUSA119
Brazylia Emerson FittipaldiNS1583NU6NU12NU11NUNUNUNU
Finlandia Keke Rosberg39NUNU7NZNUNZNU16NZ5910
1981F8CFordM
A
P		USWBRAARGSMRBELMONESPFRAGBRDEUAUTNEDITACANVEG0NS
Finlandia Keke RosbergNU9NUNUNUNZ12NUNUNZNZNZNZ10
Brazylia Chico Serra7NUNUNZNUNZ11NWNZNZNZNZNZNZ
1982F8D
F9		FordPRSABRAUSWSMRBELMONUSECANNEDGBRFRADEUAUTSUIITAVEG114
Brazylia Chico Serra17NUNZ6NPK11NZNUNU117NZ11NZ

Przypisy

  1. ↑ Emerson Fittipaldi (ang.). The Official F1 Website. [dostęp 2010-06-22].
  2. ↑ People: Richard Divila (ang.). GrandPrix.com. [dostęp 2010-06-22].
  3. ↑ Divila, Ricardo R (BRZ) (ang.). Team DAN. [dostęp 2010-06-22].
  4. ↑ Barrie Gill: John Player Motorsport Yearbook 1976 – The World Championship 1975. Londyn: Queen Anne Press Ltd, 1976, s. 19-22. ISBN 0-362-00254-1.
  5. ↑ David Hodges: A-Z of Formula Racing Cars. Londyn: Elmar, 1998, s. 103. ISBN 1-901432-17-3.
  6. ↑ Barrie Gill: John Player Motorsport Yearbook 1976 – The World Championship 1975. Londyn: Queen Anne Press Ltd, 1976, s. 78. ISBN 0-362-00254-1.
  7. ↑ Fittipaldi eager to put Brazil on world map. „The Times”, s. 10, 1975-11-27. 
  8. ↑ Sezon 1978 – klasyfikacje generalne (pol.). Wyprzedź mnie! f1wm.pl. [dostęp 2010-06-22].
  9. ↑ Constructors: Fittipaldi Automotive (ang.). GrandPrix.com. [dostęp 2010-06-22].
  10. ↑ Mattijs Diepraam: Jesus Saves Racing (ang.). FORIX. [dostęp 2010-06-22].
  11. ↑ Sponsors: Copersucar (ang.). GrandPrix.com. [dostęp 2010-06-22].
  12. ↑ People: Dr. Harvey Postlethwaite (ang.). GrandPrix.com. [dostęp 2010-06-22].
  13. ↑ Official: Adrian Newey joins Red Bull F1 (ang.). f1.gpupdate.net, 2005-11-08. [dostęp 2010-06-22].
  14. ↑ Fittipaldi to retire. „The Times”, s. 20, 1980-12-12. 
  15. ↑ Mattijs Diepraam, Rainer Nyberg: Making it big on both sides of the Atlantic (ang.). FORIX, 2004-07-12. [dostęp 2010-06-22].
  16. ↑ Fittipaldi F8C (ang.). ChicaneF1.com. [dostęp 2010-06-22].
  17. ↑ Doug Nye: Autocourse history of the Grand Prix car 1966-85. Richmond: Hazleton, 1986, s. 188. ISBN 0-905138-37-6.
Modele samochodów Fittipaldi, które brały udział w Mistrzostwach Świata Formuły 1
Konstruktorzy Formuły 1
Konstruktorzy startujący w sezonie 2022
Dawni konstruktorzy
Konstruktorzy startujący tylko w Indianapolis 500

Media użyte na tej stronie