Flaga Wielkiej Brytanii

Flaga Wielkiej Brytanii
Union Flag
Union Jack
Flaga Wielkiej Brytanii w proporcjach 1:2
Flaga Wielkiej Brytanii w proporcjach 1:2
Informacje
W użyciu

Flaga narodowa flaga narodowa

Proporcje

3:5 (na lądzie)
1:2 (na morzu)[1][2][3]

Wprowadzona

1 stycznia 1801[4][5]

Warianty
Flaga Wielkiej Brytanii
W użyciu

Bandera cywilna bandera cywilna

Proporcje

1:2

Flaga Wielkiej Brytanii
W użyciu

Bandera państwowa bandera państwowa

Proporcje

1:2

Flaga Wielkiej Brytanii
W użyciu

Bandera wojenna bandera wojenna

Proporcje

1:2

Flaga Wielkiej Brytanii, znana także jako Union Flag, nieoficjalnie Union Jack[4][6][7] – jeden z symboli państwowych Wielkiej Brytanii, używany także jako flaga Akrotiri i Dhekelii[8][9]. Była podstawą do utworzenia licznych flag, m.in. państw Wspólnoty oraz brytyjskich terytoriów zależnych[6]. Union Jack do dziś znajduje się w kantonie czterech państw: Australii, Nowej Zelandii, Tuvalu i Fidżi[10].

Wygląd i symbolika

Flaga złożona jest z nałożonych na siebie symboli: Szkocji (biały krzyż św. Andrzeja), Anglii (czerwony krzyż św. Jerzego z białym konturem) i Irlandii (czerwony krzyż św. Patryka, również z białym konturem). Całość umieszczona jest na niebieskim tle[4][6][5].

Historia

Geneza obecnej flagi brytyjskiej.

W 1603 roku, po utworzeniu przez Anglię i Szkocję unii personalnej pod rządami Jakuba I, obydwa państwa zachowały swoje stare symbole. Trzy lata później, w 1606 roku, król stwierdził jednak, że niezbędne jest utworzenie wspólnej flagi i nakazał, że ma ona zawierać symbole obydwu dawnych królestw[5]. Pierwsza flaga Wielkiej Brytanii została przyjęta jeszcze tego samego roku. Z flagi Szkocji zapożyczono biały krzyż świętego Andrzeja, a z flagi Anglii – czerwony krzyż świętego Jerzego. Obydwa symbole umieszczono na granatowym tle, a ponieważ w heraldyce niedozwolone jest umieszczenie barwy czerwonej na niebieskiej, krzyż angielski został otoczony białym konturem. W okresie Republiki i Protektoratu na fladze umieszczono harfę, symbolizującą Irlandię, lecz po restauracji Stuartów powrócono do starego projektu[4].

W 1801 roku, wraz powstaniem unii Wielkiej Brytanii i Irlandii, do flagi dodano trzeci krzyż – reprezentujący Irlandię krzyż św. Patryka[4][5]. W części swobodnej jego ramiona były umieszczone ponad ramionami krzyża Szkocji, natomiast przy drzewcu – odwrotnie. Aby kolor czerwony nie stykał się z niebieskim, barwy te przedzielono wąskimi białymi paskami. Oddzielono od siebie również dwa krzyże w tym samym kolorze[4].

Pomimo podziału Irlandii na dwie części w 1921 roku flaga nie została zmodyfikowana, a krzyż świętego Patryka pozostaje symbolem Irlandii Północnej, pozostającej w Zjednoczonym Królestwie[11].

Wywieszanie flagi

Wielka Brytania nie miała nigdy jednolitych przepisów lub ustaw o symbolach narodowych. Status Union Jack jako flagi narodowej i państwowej wynika ze zbioru kilkunastu orzeczeń prawnych przyjętych na początku XX wieku. Dopiero w 1933 roku John Gilmour, minister spraw wewnętrznych, ogłosił jednoznacznie, że „Union Flag jest flagą narodową i może być wywieszana na lądzie przez każdego poddanego Jego Królewskiej Mości[12].

W 2007 roku rząd Wielkiej Brytanii ogłosił jednak restrykcje dotyczące wywieszania flagi, z zastrzeżeniem jej wywieszania na terenie Anglii, na budynkach rządowych, tylko w dni świąteczne[13]. W 2012 roku wywieszanie ograniczono również w Irlandii Północnej. Ograniczenia te były spowodowane ciągłym konfliktem pomiędzy mieszkańcami, dotyczącym przynależności prowincji[14].

Reprezentowanie Walii

Ponieważ Walia została zaanektowana przez Anglię jeszcze w 1282, a w 1606 roku, kiedy projektowano Union Jack, była uważana za część Anglii, jest reprezentowana we fladze jedynie pośrednio, przez krzyż św. Jerzego[15][11]. Z tego powodu pojawiają się liczne próby zaprojektowania Union Flag zawierającej walijskie symbole[16]. W 2007 roku Ian Lucas, członek parlamentu zaproponował ich dodanie, a minister kultury, Margaret Hodge, zapowiedziała nawet, że rozważy zmodyfikowanie flagi[11][15][16].

Konstrukcja i wymiary

College of Arms(ang.) dopuścił do użycia warianty o proporcjach 3:5 (wersja używana na lądzie) oraz 1:2 (wersja używana na morzu)[1][2][3].

Konstrukcja flagi brytyjskiej (3:5)

Inne flagi

Proporce lotnicze

Sztandary królewskie[5]

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Union Flag: approved designs, College of Arms [dostęp 2021-10-05], Cytat: For the avoidance of doubt and the sake of convenience, Garter King of Arms, under the authority of the Earl Marshal, has approved two versions of the Union flag as being accurate representations suitable for use. These are of the proportions 5:3, commonly flown on land; and 2:1, commonly flown at sea..
  2. a b UK Flag Protocol | Free online guide | With illustrations, The Flag Institute [dostęp 2021-10-05], Cytat: The normal proportions for the national flags of the United Kingdom are 3:5 on land, but ensigns are customarily made in proportion 1:2. (ang.).
  3. a b United Kingdom Flag | Free official image and info | UK Flag Registry, The Flag Institute [dostęp 2021-10-05], Cytat: The flag is 3:5 on land and 1:2 at sea. (ang.).
  4. a b c d e f flag of the United Kingdom, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  5. a b c d e Complete flags of the world. Roger Bullen, Debra Clapson, Wim Jenkins, Simon Mumford (red.). London New York: DK Pub, 2008, s. [1]. ISBN 978-0-7566-4115-3. (ang.).
  6. a b c Flag of the United Kingdom, Central Intelligence Agency [dostęp 2022-10-08] (ang.).
  7. The Union Jack or The Union Flag? – The Flag Institute [dostęp 2016-06-30] (ang.).
  8. Flag of Akrotiri, Central Intelligence Agency [dostęp 2022-10-08] (ang.).
  9. Flag of Dhekelia, Central Intelligence Agency [dostęp 2022-10-08] (ang.).
  10. Which flags still include the union jack?, „BBC News”, 24 marca 2016 [dostęp 2022-10-08] (ang.).
  11. a b c The union jack: A very complex flag, „BBC News”, 10 stycznia 2013 [dostęp 2022-10-08] (ang.).
  12. Union Flag, publications.parliament.uk.
  13. Box 6: Flying the Union Flag and other national flags. official-documents.gov.uk, lipiec 2007. [dostęp 2013-01-30]. (ang.).
  14. Violence in Belfast after council votes to change Union flag policy. BBC, 2012-12-03. [dostęp 2013-01-30]. (ang.).
  15. a b Minister proposes a redesign for the union flag, the Guardian, 28 listopada 2007 [dostęp 2022-10-08] (ang.).
  16. a b Matt Ford, Will This Be the U.K.'s New Flag?, The Atlantic, 5 marca 2014 [dostęp 2022-10-08] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Royal Standard of the Prince of Wales.svg
Autor: Praca własna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Royal Standard of the Prince of Wales for use in England and Northern Ireland (and Scotland and Wales for military purposes).
Personal Banner of the Prince of Wales.svg
Autor: Praca własna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Royal Standard of the Prince of Wales, for use in Wales.
Union Flag (including Wales).svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Yes0song (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

Redrawn based on an image in the Internet.

Alternative version: Flag UK+Wales.svg
Flag of the United Kingdom (construction sheet).svg
Flag of the United Kingdom — aspect ratio 1:2 — construction sheet
FIAV 111000.svg
Vexillological Symbol according to FIAV / W. Smith: National flag on land
  • FIAV 001000.svg military land use
  • FIAV 010000.svg public land use
  • FIAV 100000.svg private land use
Flag of the Commonwealth (1658-1660).svg
Flag of the Protectorate (Commonwealth of England, Scotland and Ireland) between 1658 and 1660.
Civil Ensign of the United Kingdom.svg
Red Ensign, Civil Ensign of the United Kingdom
FIAV historical.svg
Symbol ten oznacza że flaga była niegdyś używana, ale obecnie zaprzestano posługiwania się nią. (flaga historyczna)
Union Jack with St David's Flag incorporated.svg
Autor: Aknell4, Licencja: CC0
The Union Jack with yellow to represent Wales through the St David's Flag
Flags of the Union Jack.png

Development of the Union Jack.

Note that the rectangle labeled "Ireland" has never been the flag of Ireland, and there is some controversy over whether it's an authentic Irish symbol at all (the red saltire was incorporated into the Union Jack from the insignia of the royal Order of St. Patrick, founded 1783).
Personal flag of Queen Elizabeth II.svg
Autor: Praca własna, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Queen Elizabeth II's personal flag (1960)
Civil Air Ensign of the United Kingdom.svg
SVG file of the British civil aircraft ensign made by David Newton.
Royal Standard of the United Kingdom.svg
Autor: Praca własna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Royal Standard of the United Kingdom
EuropeContour.svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
Contours of Europe
Government Ensign of the United Kingdom.svg
Government ensign of the United Kingdom.

FIAV 000010.svgFIAV 000010.svg
Flag of the United Kingdom (3-5) (construction sheet).svg
Flag of the United Kingdom — aspect ratio 3:5 — construction sheet
Royal Standard of Prince Philip (1952–2021).svg
Autor: Praca własna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Royal Standard of Prince Philip, Duke of Edinburgh, consort of Queen Elizabeth II. It derives from his coat of arms (1949) in banner form