Flerow

Flerow
nihon ← flerow → moskow
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

flerow, Fl, 114
(łac. flerovium)

Grupa, okres, blok

14, 7, p

Masa atomowa

[290][1][a]

Flerow[2] (Fl, łac. flerovium) – pierwiastek chemiczny leżący w układzie okresowym w bloku p bezpośrednio pod ołowiem. Wszystkie znane izotopy są bardzo nietrwałe i nie występują na Ziemi.

Historia

Pierwiastek ten został otrzymany pod koniec 1998 r. w Zjednoczonym Instytucie Badań Jądrowych w Dubnej przy współpracy z naukowcami z Lawrence Livermore National Laboratory, w reakcji syntezy[3][4]:

24494Pu + 4820Ca → 292114Fl* → 289114Fl + 310n

Wyniki tych badań zostały potwierdzone przez zespoły badaczy z Berkeley[5] i GSI[6][7] w 2009. Odkrycie zostało uznane przez IUPAC 1 czerwca 2011[8].

W latach 1969–1972 naukowcy z Berkeley i Dubnej poszukiwali bezskutecznie śladów flerowu w naturalnie występujących minerałach. Pierwszą próbę syntezy metodą gorącej fuzji podjęto w Berkeley w 1969 r. W 1977 roku rosyjscy uczeni próbowali wytworzyć ten pierwiastek w reakcji plutonu z wapniem; nie uzyskali wówczas pozytywnego wyniku. Te wczesne próby były motywowane hipotezą występowania pierwiastków superciężkich w środowisku naturalnym oraz publikacją z 1966 sugerującą, że czas połowicznego rozpadu jednego z izotopów flerowu może być rzędu stu milionów lat[9].

Nazwa

Ze względu na położenie w układzie okresowym pod ołowiem bywał nazywany zwyczajowo eka-ołowiem. Wstępna nazwa ununkwad (ang. ununquadium, symbol Uuq) pochodziła od liczby atomowej tego pierwiastka zgodnie z systematyczną terminologią IUPAC dla transuranowców.

1 grudnia 2011 IUPAC zaproponowała ostateczną łacińską i angielską nazwę pierwiastka 114 jako flerovium (symbol Fl)[10]. Gieorgij Florow (Flerow[11]) (1913–1990) był dyrektorem Laboratorium Reakcji Jądrowych Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej. 30 maja 2012 roku IUPAC oficjalnie zatwierdziła tę nazwę[12]. Polska nazwa pierwiastka, ustalona przez Komisję Terminologii Chemicznej PTChem, brzmi flerow[2].

Właściwości

Właściwości chemiczne flerowu są słabo zbadane. Położenie w układzie okresowym sugeruje, że będzie on zachowywał się jak metal ciężki, przyjmując stopnie utlenienia II i IV. Tymczasem pierwsi badacze podali, że niechętnie reaguje z innymi pierwiastkami, zachowując się raczej jak gaz szlachetny[9][13], ze względu na relatywistyczne przesunięcie energii stanów[13]. W 2012 przeprowadzono badania z wyższą czułością, których wyniki były sprzeczne z tymi rezultatami. Flerow jest pierwiastkiem lotnym, najmniej reaktywnym wśród węglowców, ale pomiary wskazywały, że jest bardziej reaktywny niż kopernik i jest metalem[14][15][16]. Sprzeczność wyników, ich mała liczba i duża niepewność pomiaru wciąż nie pozwalają na definitywne stwierdzenie charakteru metalicznego flerowu[17].

Interesujący jest nieodkryty dotąd (2009) izotop 298Fl ze 184 neutronami w jądrze. Model powłokowy budowy jądra atomowego przewiduje, że takie jądro będzie miało wyjątkowo długi czas życia.

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 290,19188 u (290
    Fl    ).

Przypisy

  1. ↑ Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.).
  2. ↑ a b O nazwach pierwiastków 114 i 116 w języku polskim oraz o nazw tych odmianie, [w:] Opinie Komisji Terminologii Chemicznej [online], Polskie Towarzystwo Chemiczne, 6 lutego 2014 [dostęp 2014-02-07].
  3. ↑ Yu. Ts. Oganessian i inni, Synthesis of Superheavy Nuclei in the 48 C a + 244 Pu Reaction, „Physical Review Letters”, 83 (16), 1999, s. 3154–3157, DOI: 10.1103/PhysRevLett.83.3154 (ang.).
  4. ↑ Kit Chapman, What it takes to make a new element, Chemistry World, 30 listopada 2016 [dostęp 2020-11-24] (ang.).
  5. ↑ Superheavy Element 114 Confirmed: A Stepping Stone to the Island of Stability, PhysOrg.com, 24 września 2009.
  6. ↑ News Archive: Element 114 – Heaviest Element at GSI Observed at TASCA, GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH, 27 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-23].
  7. ↑ News Archive: Chemical Element 114: a first at GSI. One of the heaviest elements, GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH, 22 czerwca 2010 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-23].
  8. ↑ Discovery of the Elements with Atomic Number 114 and 116, International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 czerwca 2011 [zarchiwizowane z adresu 2013-01-29].
  9. ↑ a b John Emsley, Nature’s Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements, Oxford University Press, 2011, s. 580, ISBN 0-19-960563-7.
  10. ↑ Start of the Name Approval Process for the Elements of Atomic Number 114 and 116, International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 grudnia 2011 [zarchiwizowane z adresu 2014-08-23].
  11. ↑ Flerow Gieorgij N., [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-08-18].
  12. ↑ Element 114 is Named Flerovium and Element 116 is Named Livermorium, Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej, 30 maja 2012 [zarchiwizowane z adresu 2016-02-05] (ang.).
  13. ↑ a b Flerov Laboratory of Nuclear Reactions, 2009, s. 86–96 [dostęp 2014-05-13] (ang.).
  14. ↑ Alexander Yakushev, Superheavy element 114 is a volatile metal, [w:] NRC-8, EuCheMS International Conference on Nuclear and Radiochemistry [online], 20 września 2012 [dostęp 2015-08-03].
  15. ↑ Alexander Yakushev, Superheavy Element Flerovium (Element 114) Is a Volatile Metal, „Inorganic Chemistry”, 53 (3), 2014, s. 1624–1629, DOI: 10.1021/ic4026766, PMID: 24456007.
  16. ↑ Jens Volker Kratz, The impact of the properties of the heaviest elements on the chemical and physical sciences, „Radiochimica Acta”, 100 (8–9), 2014, s. 569–578, DOI: 10.1524/ract.2012.1963.
  17. ↑ Alexander Yakushev, Robert Eichler, Gas-phase chemistry of element 114, flerovium, „EPJ Web of Conferences”, 131 (07003), 2016, DOI: 10.1051/epjconf/201613107003.
Układ okresowy pierwiastków
12 3[i]456789101112131415161718
1H He
2LiBe BCNOFNe
3NaMg AlSiPSClAr
4KCa ScTiVCrMnFeCoNiCuZnGaGeAsSeBrKr
5RbSr YZrNbMoTcRuRhPdAgCdInSnSbTeIXe
6CsBa LaCePrNdPmSmEuGdTbDyHoErTmYbLuHfTaWReOsIrPtAuHgTlPbBiPoAtRn
7FrRa AcThPaUNpPuAmCmBkCfEsFmMdNoLrRfDbSgBhHsMtDsRgCnNhFlMcLvTsOg
8UueUbn✱ 
 ✱UbuUbbUbtUbqUbpUbhUbs...[ii] 
Metale alkaliczneMetale ziem
alkalicznych		LantanowceAktynowceMetale przejścioweMetalePółmetaleNiemetaleHalogenyGazy szlachetneWłaściwości
nieznane
  1. ↑ Alternatywnie do skandowców zalicza się często nie lutet i lorens, lecz lantan, aktyn oraz hipotetyczny unbiun.
  2. ↑ Budowa 8. okresu jest przedmiotem badań teoretycznych i dokładne umiejscowienie pierwiastków tego okresu w ramach układu okresowego jest niepewne.

Media użyte na tej stronie

Radioactive.svg
Internationally recognized symbol. Warning sign of Ionizing Radiation.