Flis (rzeka)

Flis
Ilustracja
Ciek w rejonie osiedla Flisy
KontynentEuropa
Państwo Polska
Potok
Długość13,67[1] km
Powierzchnia zlewni88,6 km²
Średni przepływ0,244 m³/s
Źródło
MiejscePojezierze Krajeńskie
Wysokość97 m n.p.m.
Ujście
RecypientBrda
MiejsceBydgoszcz (Czyżkówko)
Wysokość50 m n.p.m
Współrzędne53°08′12″N 17°58′20″E/53,136667 17,972222
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Flis w pobliżu ujścia do Brdy

Flis Północny – prawy dopływ Brdy, o powierzchni zlewni 88,6 km²[2]. Od strugi wzięło nazwę osiedle Flisy w Bydgoszczy.

Nazwa

Nazwa strugi pochodzi od niemieckiego słowa Fließ, oznaczającego strumień. Pierwotna, polska nazwa, która zanikła w XIX wieku to Krępa[3]. W okresie zaboru pruskiego nazwa brzmiała „Prondyfließ”, od nieistniejącej już osady Prądy-Młyn (Prondy-Mühle).[4]

Charakterystyka

Źródła Flisu położone są na wysokości około 97 m n.p.m. w południowo-wschodniej części Pojezierza Pomorskiego w okolicy miejscowości Osówiec. W przeszłości źródła znajdowały się na bagnach między Wojnowem a Szczutkami i Mochlem[1]. Ciek odwadnia północno-zachodnie dzielnice Bydgoszczy. W górnym odcinku struga jest skanalizowana, dopiero w granicach osiedla Flisy płynie w słabo zaznaczającej się dolince. W tym rejonie potok ma 0,65-0,7 m głębokości i ok. 1 m szerokości. Na wschód od ulicy Siedleckiej ciek przeprowadzony jest syfonem pod Kanałem Bydgoskim, zbudowanym w celu zapewnienia zasilania w wodę młyna na Czyżkówku. Dla zapewnienia odpowiedniego spadu wody, przed wlotem syfonu znajduje się zastawka piętrząca[5]. Ujście cieku zlokalizowane jest na prawym brzegu rzeki Brdy, poniżej połączenia z Kanałem Bydgoskim.

Analiza map topograficznych i geologicznych wskazuje, że przed wybudowaniem Kanału Bydgoskiego struga Flis spływała z terasy pradolinnej, przyjmując wody Strugi Kruszyńskiej, Strugi Prądzyńskiej i Strugi Młyńskiej, po czym w dnie pradoliny kierowała się w stronę Brdy[6].

Średni spadek Flisa wynosi 4‰. W górnym odcinku cieku jest większy i sięga 6‰, w środkowej części maleje do niespełna 2‰, a w odcinku ujściowym osiąga 4,5‰. Średni przepływ Flisa wynosi 244 l/s, minimalny 40 l/s. Ciek wykazuje przekroczenie norm sanitarnych określonych dla wód powierzchniowych[7].

Obecnie struga spełnia rolę odbiornika opaskowego, przejmując wody przesiąkające z Kanału Bydgoskiego i stanowi drugi pod względem zasobności w wodę (po Kanale) dopływ Brdy na terenie miasta Bydgoszczy. W jego wodach zarejestrowano narybek pstrągów, który wykorzystano do zarybiania rzek w Borach Tucholskich[5].

Galeria

Przypisy

  1. a b Dawid Kilon: Flis i Kanał Bydgoski – przewodnik po ścieżce edukacyjnej. Bydgoszcz: 2015. ISBN 978-83-926225-3-6.
  2. Program Rewitalizacji i Rozwoju Bydgoskiego Węzła Wodnego na stronie Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Bydgoszczy, str. 42
  3. Nazewnictwo miejskie. [w:] Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Wydział Nauk Humanistycznych. seria B. nr 18. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa – Poznań 1989
  4. Memel-, Pregel- u. Weichselstrom: ihre Stromgebiete u. ihre wichtigsten Nebenflüsse, Tom 4
  5. a b Encyklopedia Bydgoszczy. t.1. praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Jastrzębskiego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2011. ​ISBN 978-83-926423-3-6​, str. 286-287
  6. http://209.85.129.132/search?q=cache:Ij9FMGav0YcJ:www.geo.ukw.edu.pl/struktura/zhiow/konfer/II_tom_2008.pdf+droga+wodna+Wis%C5%82a-Odra&cd=15&hl=pl&ct=clnk&gl=pl Zasoby przyrodnicze i kulturowe drogi wodnej Wisła-Odra. Praca pod red. Danuty Szumińskiej. Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Instytut Geografii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Bydgoszcz 2008
  7. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Bydgoszczy. Miejska Pracownia Urbanistyczna w Bydgoszczy. Część I - Uwarunkowania rozwoju - Bydgoszcz 2009

Zobacz też

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Relief location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Flis przed syfonem pod Kanałem Bydgoskim.jpg
Struga Flis przed syfonem pod Kanałem Bydgoskim
Bdg FlisCzyżkówko a 05-2013.jpg
Potok Flis na os. Czyżkówko w Bydgoszczy
Flis na Czyżkówku.jpg
Struga Flis na Czyzkówku w Bydgoszczy
Flis potok.jpg
Potok Flis w Bydgoszczy
Bdg Flis na os Flisy 04-2013f.jpg
Struga Flis na osiedlu Flisy w Bydgoszczy
Bdg Flis na os Flisy 04-2013c.jpg
Struga Flis na osiedlu Flisy w Bydgoszczy
Bdg Flis na os Flisy 04-2013b.jpg
Struga Flis na osiedlu Flisy w Bydgoszczy
Bdg Flis na os Flisy 04-2013g.jpg
Struga Flis na osiedlu Flisy w Bydgoszczy