Flunitrazepam

Flunitrazepam
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	5-(2-fluorofenylo)-1-metylo-7-nitro-1,3-dihydro-2H-1,4-benzodiazepin-2-on
	Inne nazwy i oznaczenia
farm.	Flunitrazepamum
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C16H12FN3O3
Masa molowa	313,28 g/mol
Wygląd	biały lub żółtawy krystaliczny proszek
	Identyfikacja
Numer CAS	1622-62-4
PubChem	3380
DrugBank	DB01544
SMILES
	CN1C2=C(C=C(C=C2)[N+]([O-])=O)C(=NCC1=O)C1=C(F)C=CC=C1
InChI
	InChI=1S/C16H12FN3O3/c1-19-14-7-6-10(20(22)23)8-12(14)16(18-9-15(19)21)11-4-2-3-5-13(11)17/h2-8H,9H2,1H3
	InChIKey
	PPTYJKAXVCCBDU-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Rozpuszczalność w wodzie
	praktycznie nierozpuszczalny
	w innych rozpuszczalnikach
	rozpuszczalny w acetonie, trudno rozpuszczalny w etanolu
Temperatura topnienia	166–167 °C
Temperatura wrzenia	541 °C
Zasadowość (pKb)	12,32
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Uwaga
Zwroty H	H302, H319
Zwroty P	P305+P351+P338
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
	Szkodliwy; (Xn)
Zwroty R	R22, R36
Zwroty S	S26, S36
Temperatura zapłonu	281 °C
Numer RTECS	DF2385000
Dawka śmiertelna	LD50 415mg/kg m.c. (szczur, doustnie)
	Podobne związki
Podobne związki	nitrazepam, klonazepam
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	N05 CD03
Legalność w Polsce	substancja psychotropowa grupy III-P
Farmakokinetyka
Działanie	przeciwlękowe, nasenne
Procent wchłaniania	50% (doodbytniczo), 64–77% (doustnie)
Okres półtrwania	18–26 h
Metabolizm	wątrobowy
Wydalanie	z moczem
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	doustnie, domięśniowo

Flunitrazepam – związek organiczny, pochodna benzodiazepiny zsyntetyzowana w 1962 roku przez absolwenta Uniwersytetu Jagiellońskiego Leona Sternbacha (1908–2005). Opatentowany w roku 1970. Próby kliniczne rozpoczęto w roku 1972, natomiast wprowadzono do lecznictwa w 1975 roku (Szwajcaria) pod nazwą handlową Rohypnol przez koncern farmaceutyczny Hoffmann-La Roche początkowo w Europie, a od 1980 r. do lecznictwa światowego. W 1984 roku preparat wprowadzono do polskiego lecznictwa^[4]. W szczytowym okresie Rohypnol był dostępny w ponad 80 krajach^[5]^[6].

Flunitrazepam klinicznie odznacza się bardzo silnym działaniem hipnotycznym (nasennym). Wykazuje także działanie sedatywne, anksjolityczne, miorelaksacyjne oraz względnie słabe (w porównaniu z klonazepamem) przeciwdrgawkowe^[7]. Spośród innych związków z tej grupy chemicznej wyróżnia się dużą siłą działania, np. jego działanie jest ok. 10 razy silniejsze niż diazepamu^[8]. Wykazuje duże powinowactwo do ośrodkowego receptora benzodiazepinowego. Stosowany jest w premedykacji przed zabiegami chirurgicznymi oraz jako lek nasenny w klinicznie poważnych zaburzeniach snu, w których inne leki są przeciwwskazane lub nieskuteczne^[9]. Podany doustnie w jednorazowej dawce 2 mg wywołuje w ciągu 20 minut długotrwały sen (7–8 godzin)^[10]. Objawy zatrucia flunitrazepamem obejmują odhamowanie zachowań i obniżenie stanu świadomości, które może gwałtownie postępować aż do śpiączki^[11].

Metabolizm

Flunitrazepam jest bardzo łatwo wchłaniany z przewodu pokarmowego, osiągając po 60–70 minutach maksymalne stężenie we krwi. Okres półtrwania wynosi 16–35 h. Silnie wiąże się z białkami osocza krwi (78%), uzyskując objętość dystrybucji 3–5 l/kg. Związek jest intensywnie metabolizowany w ustroju (zaledwie 0,2% przyjętej dawki jest wydalane w formie niezmienionej) poprzez redukcję w wątrobie grupy nitrowej do aminowej, z wytworzeniem głównego metabolitu 7-aminoflunitrazepamu ulegającego dalszym, wielorakim szlakom metabolicznym – przemianie do 7-acetamidoflunitrazepamu (poprzez acetylację), desmetyloflunitrazepamu (poprzez N-demetylację), 3-hydroksyflunitrazepamu (poprzez 3-hydroksylację). Metabolity z grupą hydroksylową ulegają sprzęganiu z kwasem glukuronowym do odpowiednich glukuronianów^[8].

Uwagi

Po połączeniu z alkoholem powoduje trwającą kilka godzin amnezję. Ta właściwość flunitrazepamu sprawia, że bywa on używany w celach przestępczych jako składnik pigułki gwałtu. Z tego powodu w wielu krajach został wycofany z lecznictwa, a w tych których pozostał zaostrzono nad nim kontrolę, np. w Holandii i Niemczech jest dostępny wyłącznie na tzw. receptę narkotyczną (niem. Betäubungsmittelrezept lub BtM-Rezept) oraz wycofano z obrotu tabletki w dawce 2 mg, wprowadzając w zamian mniejszą dawkę 0,5 mg^[12].

Tabletki Rohypnolu produkowane przed 1997 rokiem były niepowlekane, koloru białego, co ułatwiało ich podstępne podanie, np. w drinkach. Z tego względu w 1998 roku ówczesny producent (Roche) opracował nową postać farmaceutyczną tabletek powlekanych, dodając do ich rdzenia niebieski barwnik (indygotynę)^[13]. Jednak w niektórych krajach (m.in. w Belgii) są dostępne generyczne preparaty flunitrazepamu w niepowlekanych i niebarwionych tabletkach w dawce 2 mg. Dawniej Rohypnol był produkowany także w dawce 5 mg (tabletki), którą szybko wycofano z produkcji, oraz w ampułkach 2 mg (iniekcje dożylne) i w czopkach 1 mg i 2 mg^[14]^[15].

W 2013 roku koncern Roche zakończył globalnie produkcję Rohypnolu, odsprzedając licencję na lek innym producentom – Cheplapharm GmbH (Niemcy), Eisai Co., Ltd. (Japonia), CPS Cito Pharma Services GmbH (Szwajcaria)^[16]^[17].

W USA flunitrazepam wycofano z lecznictwa 1996 r. Został zaklasyfikowany jako substancja o dużym potencjale nadużycia i braku zastosowań medycznych^[18].

Preparaty – Polska

Do 2006 roku preparat był w Polsce zarejestrowany i dostępny w aptekach pod nazwą handlową: Rohypnol^[19]. Obecnie brak preparatów zawierających flunitrazepam zarejestrowanych w Polsce^[20].

W Polsce flunitrazepam należy do wykazu środków psychotropowych w grupie III-P.

Preparaty dostępne w krajach UE

Rohypnol, tabletki powlekane / Cheplapharm Arzneimittel GmbH – Niemcy^[21]^[22]

W Polsce dostępny w aptekach wyłącznie w trybie importu docelowego^[23].

Bibliografia

Małgorzata Rzewuska: Leczenie zaburzeń psychicznych. Wyd. 3. Warszawa: PZWL, 2006. ISBN 83-200-3354-3.

Przypisy

↑ Flunitrazepam, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01544 (ang.).
↑ Flunitrazepam, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2011-12-28] (ang.).
↑ ^a ^b Department of Chemistry, The University of Akron: Flunitrazepam (ang.). [dostęp 2011-12-28].
↑ USL (1984)
↑ Erika M Alapi and Janos Fischer. Table of Selected Analogue Classes. Part III of Analogue-based Drug Discovery Eds Janos Fischer, C. Robin Ganellin. John Wiley & Sons, 2006 ISBN 978-3-527-60749-5 Pg 537 which refers to US patent 3,116,203 Oleaginous systems
↑ Jenny Bryan for The Pharmaceutical Journal, Landmark drugs: The discovery of benzodiazepines and the adverse publicity that followed, 18.09.2009.
↑ Pharmindex – Apteka 2002 r. – str. 936
↑ ^a ^b Bogdan Szukalski, Marta Bykas-Strękowska, Dariusz Błachut, Ewa Taracha. Flunitrazepam – benzodiazepina wykorzystywana w celach przestępczych. Identyfikacja metodą chromatografii gazowej ze spektrometrią mas (GC/MS). „Alkoholizm i Narkomania”. 15 (3), s. 355–365, 2002. [dostęp 2017-05-16].
↑ Wojciech Kostowski, Zbigniew S. Herman: Farmakologia – podstawy farmakoterapii: podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 1569. ISBN 83-200-3352-7.
↑ Leki Współczesnej Terapii – J.K.Podlewski, A.Chwalibogowska-Podlewska 1978 r. – pierwszy polski opis flunitrazepamu.
↑ Schwartz RH., Milteer R., LeBeau MA. Drug-facilitated sexual assault ('date rape'). „Southern Medical Journal”. 6 (93), s. 558–561, 2000. DOI: 10.1097/00007611-200006000-00002. PMID: 10881768.
↑ Fünfundzwanzigste Verordnung zur Änderung betäubungsmittelrechtlicher Vorschriften. Verordnung der Bundesregierung, Bundesrat Drucksache 130/11 vom 3. März 2011.
↑ Kiss, B et al. Assays for Flunitrazepam. [w:] Neuropathology of Drug Addictions and Substance Misuse Volume 2: Stimulants, Club and Dissociative Drugs, Hallucinogens, Steroids, Inhalants and International Aspects. Editor, Victor R. Preedy. Academic Press, 2016 ISBN 978-0-12-800375-6 s. 513ff
↑ Rohypnol® / Rohypnols® / Rohypnole® (Flunitrazepam) 2mg 30tabs, Roche, www.steroidportal.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
↑ Apotheek Van Dijck, www.apotheekvandijck.be [dostęp 2019-01-11] (ang.).
↑ News Release | Eisai Co., Ltd, www.eisai.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
↑ Rohypnol, Filmtabletten - compendium.ch, compendium.ch [dostęp 2017-11-23] .
↑ Center for Substance Abuse Research at the University of Maryland Flunitrazepam (Rohypnol) Last Updated on Tuesday, October 29, 2013
↑ Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych i Materiałów Medycznych 2006 r – s. 712 – preparat w ówczesnym czasie zarejestrowany w PL
↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 18 marca 2014 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2014-11-09]. (pol.)
↑ Suchergebnisse für Produkte mit "rohypnol" | arzneimittel-datenbank.de. [dostęp 2017-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-05)].
↑ Cheplapharm :: Arzneimittel, cheplapharm.webjazz.de [dostęp 2017-11-23] .
↑ Rohypnol, tabletki powlekane, 1 mg, 10 tabl., ulotka, zamienniki, interakcje, www.osoz.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[DB-1] Flunitrazepam, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01544 (ang.).

[2] Flunitrazepam, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2011-12-28] (ang.).

[AKRON-3] Department of Chemistry, The University of Akron: Flunitrazepam (ang.). [dostęp 2011-12-28].

[4] USL (1984)

[5] Erika M Alapi and Janos Fischer. Table of Selected Analogue Classes. Part III of Analogue-based Drug Discovery Eds Janos Fischer, C. Robin Ganellin. John Wiley & Sons, 2006 ISBN 978-3-527-60749-5 Pg 537 which refers to US patent 3,116,203 Oleaginous systems

[6] Jenny Bryan for The Pharmaceutical Journal, Landmark drugs: The discovery of benzodiazepines and the adverse publicity that followed, 18.09.2009.

[7] Pharmindex – Apteka 2002 r. – str. 936

[Szukalski-8] Bogdan Szukalski, Marta Bykas-Strękowska, Dariusz Błachut, Ewa Taracha. Flunitrazepam – benzodiazepina wykorzystywana w celach przestępczych. Identyfikacja metodą chromatografii gazowej ze spektrometrią mas (GC/MS). „Alkoholizm i Narkomania”. 15 (3), s. 355–365, 2002. [dostęp 2017-05-16].

[Kostowski-9] Wojciech Kostowski, Zbigniew S. Herman: Farmakologia – podstawy farmakoterapii: podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 1569. ISBN 83-200-3352-7.

[10] Leki Współczesnej Terapii – J.K.Podlewski, A.Chwalibogowska-Podlewska 1978 r. – pierwszy polski opis flunitrazepamu.

[11] Schwartz RH., Milteer R., LeBeau MA. Drug-facilitated sexual assault ('date rape'). „Southern Medical Journal”. 6 (93), s. 558–561, 2000. DOI: 10.1097/00007611-200006000-00002. PMID: 10881768.

[12] Fünfundzwanzigste Verordnung zur Änderung betäubungsmittelrechtlicher Vorschriften. Verordnung der Bundesregierung, Bundesrat Drucksache 130/11 vom 3. März 2011.

[Kiss2016-13] Kiss, B et al. Assays for Flunitrazepam. [w:] Neuropathology of Drug Addictions and Substance Misuse Volume 2: Stimulants, Club and Dissociative Drugs, Hallucinogens, Steroids, Inhalants and International Aspects. Editor, Victor R. Preedy. Academic Press, 2016 ISBN 978-0-12-800375-6 s. 513ff

[14] Rohypnol® / Rohypnols® / Rohypnole® (Flunitrazepam) 2mg 30tabs, Roche, www.steroidportal.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).

[15] Apotheek Van Dijck, www.apotheekvandijck.be [dostęp 2019-01-11] (ang.).

[16] News Release | Eisai Co., Ltd, www.eisai.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).

[17] Rohypnol, Filmtabletten - compendium.ch, compendium.ch [dostęp 2017-11-23] .

[CESAR-18] Center for Substance Abuse Research at the University of Maryland Flunitrazepam (Rohypnol) Last Updated on Tuesday, October 29, 2013

[19] Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych i Materiałów Medycznych 2006 r – s. 712 – preparat w ówczesnym czasie zarejestrowany w PL

[Wykaz-20] Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 18 marca 2014 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2014-11-09]. (pol.)

[21] Suchergebnisse für Produkte mit "rohypnol" | arzneimittel-datenbank.de. [dostęp 2017-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-05)].

[22] Cheplapharm :: Arzneimittel, cheplapharm.webjazz.de [dostęp 2017-11-23] .

[23] Rohypnol, tabletki powlekane, 1 mg, 10 tabl., ulotka, zamienniki, interakcje, www.osoz.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne