Focke-Achgelis Fa 330

Focke-Achgelis Fa 330
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 III Rzesza

Producent

Weser-Flugzeugbau w Hoyenkamp

Typ

wiroszybowiec obserwacyjny

Konstrukcja

Metalowa

Załoga

1 osoba

Historia
Data oblotu

1942

Lata produkcji

1942–1943

Wycofanie ze służby

1945

Dane techniczne
Napęd

Nie posiadał (holowany przez okręt podwodny)

Wymiary
Średnica wirnika

7,30 m (później 8,53 m)

Długość kadłuba

4,47 m

Wysokość

1,67 m

Masa
Własna

75 kg

Startowa

175 kg

Osiągi
Prędkość maks.

35 – 80 km/h (względem powietrza)

Prędkość patrolowa

40 km/h

Pułap praktyczny

ok. 220 m

Dane operacyjne
Użytkownicy
Niemcy
Rzuty
Rzuty samolotu

Focke-Achgelis Fa 330 „Bachstelze” (niem. pliszka siwa) – wiroszybowiec obserwacyjny konstrukcji niemieckiej z okresu II wojny światowej.

Historia

W 1942 roku dowództwo Kriegsmarine złożyło zapotrzebowanie na wiatrakowiec o możliwie prostej konstrukcji, nadający się do użytkowania na pokładach okrętów podwodnych. Z powodu swojej niewielkiej wysokości U-Booty zapewniały swojej załodze niewielki obszar obserwacji. Jedynym sposobem jego zwiększenia było umieszczenia obserwatora na jak największej wysokości nad okrętem. Stało się to możliwe po zbudowaniu wiroszybowca. Ogółem zbudowano ok. 200 egzemplarzy.

Służba

W wiroszybowce Fa 330 od czerwca 1942 roku wyposażone były U-Booty typu IX operujące na Oceanie Indyjskim i w Zatoce Adeńskiej. Nie groziło im tam takie niebezpieczeństwo ze strony lotnictwa alianckiego jak na Atlantyku. Wśród załogi każdego okrętu wyposażonego w wiroszybowiec znajdowało się 2-3 marynarzy przeszkolonych do jego pilotowania. Treningi pilotów odbywały się w tunelu aerodynamicznym w Chalais-Meudon pod Paryżem.

Start z U-Boota odbywał się z małej platformy umieszczonej za kioskiem okrętu. Potrzebna do tego była prędkość powietrza opływającego wirnik nie mniejsza niż 35 km/h. Osiągano to płynąc pod wiatr z pełną prędkością. Fa 330 był połączony z okrętem kablem o długości ok. 300 m. Zapewniało to pułap ok. 220 m i zasięg obserwacji ok. 53 km. Obserwator łączył się z okrętem przez telefon pokładowy.

Nie wiadomo, jak wiele wiroszybowców zostało użytych operacyjnie. Złożenie maszyny zajmowało około 5 minut. W przypadku konieczności wykonania alarmowego zanurzenia, przecinano hol i pozostawiano pilota swojemu losowi. Dopiero po ustaniu niebezpieczeństwa U-Boot podejmował próbę wyłowienia pilota, który był zmuszony wodować na powierzchni oceanu. Z tych powodów Focke-Achgelis Fa 330 był używany jedynie w rejonach, w których lotnictwo wroga było mało aktywne – takich jak Ocean Indyjski.

Konstrukcja

Wiroszybowiec Fa 330 charakteryzował się bardzo prostą konstrukcją, małymi wymiarami oraz możliwością montażu i demontażu w ciągu kilku minut. Konstrukcja składała się z dwóch stalowych rur: poziomej i pionowej, nieco pochylonej w kierunku lotu. Rura pozioma stanowiła kadłub. Były na niej zamontowane: siedzenie pilota, urządzenia sterownicze (orczyk i drążek sterowy) oraz statecznik pionowy i poziomy. Rura pionowa służyła do zamocowania wirnika nośnego o średnicy 7,30 m (w ostatnich wyprodukowanych egzemplarzach – 8,53 m).

Fa330-100503-Cosford.jpg

Wirnik miał trzy łopaty o konstrukcji stalowej, pokryte sklejką lotniczą w pobliżu krawędzi natarcia, a płótnem na pozostałej części.

Bibliografia

  • Gary Hyland, Anton Gill: Ostatnia szansa Luftwaffe. Amber, 2001. ISBN 83-7245-272-5.

Media użyte na tej stronie

Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
Fa330-100503-Cosford.jpg
Autor: MilborneOne, Licencja: CC BY-SA 4.0
Focke Achgelis Fa 330 (serial no 100503) at RAF Museum Cosford
FA-330 Bachstelze2.jpg
Autor: Stahlkocher, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Focke-Achgelis FA 330