Fonetyzacja

Fonetyzacja – proces polegający na przystosowywaniu, najczęściej pisowni, do wymowy, w metodyce szybkiego czytania nazywany także subwokalizacją.

Jeżeli w procesie czytania fonetyzacja zachodzi na poziomie myśli, możemy mówić o fonetyzacji wewnętrznej. W szczególnych przypadkach udział w czytaniu może brać dodatkowo aparat mowy - mówimy wtedy o fonetyzacji zewnętrznej, czyli artykulacji[1].

Większość szkół szybkiego czytania i część praktyków (np. Szkutnik, 1990) uznaje fonetyzację za główną barierę w zwiększaniu szybkości czytania. Opinie są jednak podzielone i niektórzy marginalizują jej znaczenie w procesie czytania, inni uznają ją za pożyteczną[2].

Sposoby pozwalające pozbyć się nawyku fonetyzacji[1]:

  • mechaniczne – pozwalają tłumić fonetyzację zewnętrzną, np. na przygryzieniu ołówka zębami w trakcie czytania,
  • zakłócanie mowy i słuchu – polega na mówieniu (na głos lub w myśli) w trakcie czytania wiersza (lub dowolnego fragmentu tekstu znanego na pamięć),
  • centralne zakłócenia mowy – polegają na wystukiwaniu ołówkiem stałego rytmu podczas czytania.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Z. Szkutnik. Kurs szybkiego czytania. „Wiedza i Życie”. nr 6, 1990. 
  2. Buzan T.: Podręcznik szybkiego czytania. 2003, s. 144-145.

Bibliografia

  • Tony Buzan: Podręcznik szybkiego czytania. Łódź: Ravi, 2003.
  • Z. Szkutnik. Kurs szybkiego czytania. „Wiedza i Życie”. nr 6, 1990. 

Linki zewnętrzne