Fort IIA Twierdzy Warszawa

Fort IIA: Brama główna umocnienia

Fort IIA: Zachowany most stalowy

Fort IIA („Babice”, „Radiowo”) – jeden z fortów Twierdzy Warszawa, wybudowany w latach osiemdziesiątych XIX wieku. Poprzednim w kolejności jest Fort II „Wawrzyszew”, zaś następnym Fort III „Blizne”.

Opis

Fort powstał jako jeden z czterech planowanych, które miały dodatkowo wzmacniać zachodni fragment twierdzy – a więc ten teoretycznie najważniejszy. W efekcie redukcji planów powstał tylko jeden z takich fortów, właśnie oznaczony numerem IIA. Fort zaplanowano na planie sześcioboku z dwoma czołami i dwoma barkami. Ponadto u styku czół wzniesiono dzieło – rawelin, osłaniające kaponierę czołową. Fort otaczała mokra fosa o znacznej szerokości (dzisiaj nazywana czasem Fosą Babicką). Mimo to fort posiadał kaponiery, zarówno czołową, jak i barkowe. Jest to rozwiązanie nietypowe; wypełnione wodą rowy forteczne zazwyczaj bronione były z wałów. Nie wzniesiono jednak kaponiery szyjowej. Głównym obiektem zaplecza były ceglane koszary dla załogi. Rozwiązaniem nietypowym w rosyjskiej fortyfikacji było zastosowanie wjazdu do fortu przez bramę położoną na prawym barku (fot.).

W 1909 roku wydany został rozkaz o likwidacji Twierdzy Warszawa. W Forcie IIA nie dokonano jednak poważniejszych wyburzeń. W okresie międzywojennym, od 1922 roku mieściły się tutaj radiostacje Radiotelegrafu Transatlantyckiego (stąd nazwa: Radiowo). W 1939 roku fortu broniły oddziały 3 batalionu 26 pułku piechoty mjra Jacka Decowskiego. Fort został po krwawych walkach opanowany przez Niemców w nocy z 25 na 26 września.

Od zakończenia wojny fort zajmują jednostki Wojska Polskiego, w związku z czym jest on niedostępny dla zwiedzających.

Bibliografia

• Lech Królikowski, Twierdza Warszawa, Warszawa 2002.

Linki zewnętrzne

• Zdjęcie satelitarne na Google Maps. Zarys umocnienia jest dobrze widoczny w środkowej części zdjęcia.