Fort VI Twierdzy Warszawa
| ||
![]() | ||
![]() Fort VI: Koszary szyjowe | ||
Państwo | ![]() | |
---|---|---|
Miejscowość | Warszawa | |
Typ budynku | obiekt militarny | |
Inwestor | Armia rosyjska | |
Rozpoczęcie budowy | 1883 | |
Ukończenie budowy | lata 80. XIX wieku | |
Pierwszy właściciel | Armia rosyjska | |
Kolejni właściciele | ||
Położenie na mapie Warszawy | ||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
![]() |
Fort VI („Okęcie”) – jeden z fortów pierścienia zewnętrznego Twierdzy Warszawa, wybudowany w latach osiemdziesiątych XIX wieku. Poprzednim w kolejności jest Fort V „Włochy”, zaś następnym - Fort VII „Zbarż”.
Opis
W planie obrony twierdzy zadanie umocnienia polegało na obronie szosy prowadzącej na Kraków - obecnej alei Krakowskiej. Fort został zaplanowany na planie pięcioboku z dwoma czołami. Fort otaczała sucha fosa, broniona przez kaponiery (fot.). W późniejszym okresie wskutek uszkodzenia systemu odwadniającego rowy wypełniły się wodą. Głównym obiektem zaplecza były ceglane koszary. W czasie modernizacji twierdzy wzniesiono nowe, betonowe kaponiery, w tym bardzo rzadką w fortyfikacjach Warszawy kaponierę przeciwskarpową przed czołem fortu. Ponadto u styku barków i czół wzniesiono charakterystyczne betonowe umocnienia, identyfikowane zazwyczaj jako lekkie, jednoosobowe schrony bojowe. Po roku 1909 w ramach likwidacji twierdzy kaponiery zostały wysadzone w powietrze.
Jesienią 1939 po wschodniej stronie fortu założono cmentarz wojenny.
Podczas okupacji niemieckiej w 1944 w pobliżu fortu powstał obóz dla jeńców radzieckich[1].
W okresie powojennym fort zajmowało Wojsko Polskie. 14 marca 1980 roku, na terenie fortu rozbił się samolot pasażerski IŁ-62 Mikołaj Kopernik, należący do PLL LOT, dowodzony przez kpt. Pawła Lipowczana. W katastrofie zginęły wszystkie osoby znajdujące się na pokładzie, w sumie 87 osób, 77 pasażerów oraz 10 członków załogi. Wśród ofiar znajdowali się m.in.: piosenkarka Anna Jantar oraz amatorska reprezentacja bokserska z USA. Od 1990 ulica prowadząca do fortu nosi imię kpt. Lipowczana. Na terenie fortu znajduje się pomnik upamiętniający ofiary katastrofy.
Fort znajduje się w rękach prywatnych i jest wykorzystywany w celach gospodarczych[2].
Pojawienie się wody w fosie fortu doprowadziło do zniszczenia koszar szyjowych.
Wpisany do rejestru zabytków jako: fort VI "Okęcie", ul. Lipowczana 6, 1883, 1900, nr rej.: A-13 z 8.06.1999
Filmy
- Czarny serial: Kopernik (2000) [1], odc. 3, 25 min
- Historie lotnicze: 26 sekund. Tragedia Kopernika (2008) [2], Discovery Historia, 44 min
- Polska i świat z historią w tle: Twierdza Warszawa (2011), odc. 29, 20 min
Przypisy
- ↑ Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 555. ISBN 83-01-00065-1.
- ↑ Ewa Michalska-Markert, Wojciech Markert: Spacerem po... Warszawie. Warszawa: Agencja Wydawnicza Egros, 2018, s. 158. ISBN 978-83-63957-77-3.
Bibliografia
- Lech Królikowski, "Twierdza Warszawa", Warszawa 2002.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcie satelitarne na Google Maps. Fort jest dobrze widoczny w środkowej części.
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol zabytku techniki do legendy mapy
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Klemens~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5
Fotografia przedstawia ruiny koszar szyjowych Fortu VI "Okęcie" Twierdzy Warszawa. Autor: Zbigniew Strucki (zstrucki@o2.pl)