Forum Boarium
_ForumBarium.jpg)
Forum Boarium (rynek woli) – najstarsze forum w Rzymie, plac targowy nad rzeką Tyber, pomiędzy wzgórzami Kapitol, Palatyn i Awentyn, w pobliżu Circus Maximus. Zostało wybrukowane już VI w. p.n.e.[1] Handlowano na nim przede wszystkim bydłem, skąd wywodzi się nazwa, a także rybami. Obok położone było Forum Holitorium (rynek warzywny) – jak sama nazwa wskazuje - sprzedawano tu warzywa. Oprócz intensywnej działalności handlowej, Forum Boarium pełniło także rolę jednego z głównych portów rzymskich (Port Tibernius). Na placach tych pobudowano świątynię Portunusa - boga Tybru (zwaną błędnie Fortuny Virilis) i świątynię Herkulesa (niegdyś uważaną na świątynię Westy), Łuk Janusa a także kilka innych budowli kultowych. W 264 p.n.e. na tym terenie odbyła się pierwsza walka gladiatorów, jaka miała miejsce w Rzymie. Znajdował się tu także ołtarz Ara Maxima Herculi, na którym składano coroczne ofiary z byka. Tradycję tę zakończył dopiero Konstantyn. Przy Forum Boarium powstały także pierwsze rzymskie mosty.
Zabytki
Świątynia Herkulesa Victora (albo Olivariusa) - poświęcona opiekunowi handlarzy oliwek i oliwy, błędnie nazywana świątynią Westy. Powstała ok. 140-120 r. p.n.e. i jest tzw. peripterosem okrągłym[2] o średnicy 17 m, na niskim podium, otoczona 20-ma kolumnami korynckimi[3], wspierającymi kopułę zniszczoną jeszcze w średniowieczu. Przypomina świątynię Westy na Forum Romanum. Inicjatywa wybudowania świątyni przypisywana jest Scypionowi Aemilianusowi i Lucjuszowi Mummiuszowi. Wewnątrz świątyni znajdował się cokół, na którym stał posąg bóstwa. W okresie średniowiecza została zamieniona na kościół.
Świątynia Portunusa (błędnie Fortuny Viliris) – Świątynia została wybudowana między 80 a 50 r. p.n.e., na miejscu starszej z II w. p.n.e. Jest to joński tertrastylos, pseudoperypteros, na podium o wysokości 2,6 m i celli o wymiarach 9,2x17,8 m. Świątynia jest okładana tufem w opus quadratum[4].
Łuk Janusa (Ianus Quadrifrons) - łuk czwórbramny (tetrapylon) wzniesiony między Forum Boarium a Velabrum prawdopodobnie przez Konstantyna I. Łuk na planie kwadratu o sklepieniu krzyżowym obłożony jest blokami marmuru pozyskanymi z innych budowli (spolia). Wszystkie cztery fasady wykończone są w taki sam sposób: posiadają nisze w filarach, półkolumny między niszami i figurki bogiń na zwornikach[5].
Zobacz też: architektura starożytnego Rzymu, Forum Romanum.
Przypisy
- ↑ A.Sadurska, Archeologia starożytnego Rzymu t.1 - od epoki królów do schyłku republiki, PWN 1975, p.45
- ↑ S.Parnicki-Pudełko, Architektura starożytnej Grecji, Arkady 1985, p.74
- ↑ Sadurska 1975, p.154-155
- ↑ op.cit.,p. 153-154
- ↑ A.Sadurska,Archeologia starożytnego Rzymu t.2 - okres cesarstwa, PWN 1980, p.331-332.
Media użyte na tej stronie
Temple of Portunus, backside, Rom.
Westa or Hercules Temple on Forum Boarium , Rome, Italy
Rome. Arch of Janus in the Foro Boario. Facade towards the Tevere river. Through the arch, the porch of the church of Saint George in Velabro is seen.