Fotobiologia

Fotobiologia (z gr. φως, phōs – światło, βίος, bíos – życie, λόγος, lógos – nauka) – nauka interdyscyplinarna zajmująca się rolą promieniowania niejonizującego w biosferze, w tym jego korzystnym i niekorzystnym oddziaływaniem na żywe organizmy roślinne i zwierzęce oraz ich zbiorowiska (np. ekosystemy), jak również wykorzystywaniem promieniowania do przekazu informacji między organizmami.

Widmo fal elektromagnetycznych

Promieniowaniem niejonizującym jest nazywana część widma promieniowania elektromagnetycznego o takiej częstotliwości (ν), że energia kwantu (E = hν) jest niewystarczająca do jonizacji cząsteczek[1].

Zgodnie z definicją WHO pojęcie non-ionizing radiation dotyczy pola elektrycznego i magnetycznego oraz fal radiowych, mikrofal, podczerwieni, ultrafioletu i światła widzialnego[2][a].

Amerykańskie Towarzystwo Fotobiologii (American Society for Photobiology) skupia fotobiologów specjalizujących się w następujących dyscyplinach[3]:

1
A
2
B
3
C
A. Pasma absorpcji światła przez fotoreceptory w pręcikach i czopkach siatkówki oka
B. Pasma absorpcji światła przez chlorofile i karotenoidy
C. Mechanizm fosforylacji fotosyntetycznej (faza jasna fotosyntezy)
1
Świetlik świętojański wabiący partnera płciowego (świecenie wskutek utleniania lucyferyny)
2
Bioluminescencja groszkówki
3
(c) Martin Pot (Martybugs at en.wikipedia), CC BY 3.0
Fototerapia noworodka (standardowo stosuje się światło niebieskie, 420–560 nm)

Uwagi

  1. ↑ Za granicę między promieniowaniem jonizującym a niejonizującym bywa też uznawana częstotliwość fali elektromagnetycznej 8×1014 Hz (zob. promieniowanie niejonizujące), jednak badania fotobiologów wykraczają poza tak zdefiniowany zakres promieniowania niejonizującego.

Przypisy

  1. ↑ Kendric C. Smith: Photobiological Science Online. [w:] marzec 2014 [on-line]. www.photobiology.info. [dostęp 2014-04-05]. (ang.).
  2. ↑ Radiation, Non-ionizing. [w:] Strona internetowa WHO > Health topics [on-line]. www.who.int. [dostęp 2014-04-05]. (ang.).
  3. ↑ What is Photobiology?. [w:] American Society for Photobiology > About Us [on-line]. www.photobiology.org. [dostęp 2014-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-06)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Par action spectrum.gif
Autor: John Whitmarsh and Govindjee., Licencja: CC BY-SA 2.0
PAR action spectrum and chlorophyll absorption spectra.
Cyclic Photophosphorylation.svg
Autor: David Berard, Licencja: CC0
A diagram of cyclic phosphorylation (also referred to as cyclic electron flow or cyclic electron transport). It displays light reactions in the thylakoid membrane, with parts of the cycle highlighted. Cyclic phosphorylation occurs only in photosystem I and produces ATP, but not NADPH. Created using Inkscape.
Glow worm lampyris noctiluca.jpg
Autor: Timo Newton-Syms from Chalfont St Giles, Bucks, UK, Licencja: CC BY-SA 2.0
A female glow worm, Lampyris noctiluca, in grass in a field in Princes Risborough, Buckinghamshire
Jaundice phototherapy.jpg
(c) Martin Pot (Martybugs at en.wikipedia), CC BY 3.0
Newborn infant undergoing phototherapy to treat neonatal jaundice
Spectre.svg
Autor: Tatoute and Phrood~commonswiki, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Widmo fal elektromagnetycznych
Cone-response-pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0