Fotoblastia

Nasiona pomidora wykazują fotoblastię ujemną, czyli kiełkują gdy dostęp światła jest odcięty

Fotoblastia, nasiona fotoblastyczne – zjawisko regulacji kiełkowania nasion przez światło występujące u niektórych roślin wyższych odpowiedzialne za pozostanie w stanie spoczynku lub wyjście z niego[1]. W zależności od reakcji na światło rozróżniana jest fotoblastia dodatnia, gdy światło stymuluje kiełkowanie i fotoblastia ujemna, gdy światło hamuje kiełkowanie[2]. Tylko nieliczne rośliny wytwarzają nasiona niewrażliwe na światło. Jest to około 4% gatunków, jednak jest wśród nich wiele gatunków uprawianych przez człowieka. Światło może być czynnikiem niezbędnym do wykiełkowania, tak jest u jemioły lub jedynie przyspieszać kiełkowanie[3].

Mechanizm

Zjawisko fotoblastii zostało najlepiej poznane u sałaty (Lactuca sativa). Nasiona tej rośliny kiełkują po ekspozycji na światło. Za odbiór bodźca odpowiedzialny jest fitochrom[4]. Indukcja kwitnienia następuje na skutek oświetlenia światłem czerwonym. Daleka czerwień może odwracać efekt indukcji[1]. Odbiór bodźca przez fitochrom prowadzi do zmian w poziomie giberelin (GA) i kwasu abscysynowego (ABA)[5]. Podstawowym czynnikiem decydującym o wyjściu ze stanu spoczynku jest synteza giberelin[1]. Do pobudzenia kiełkowania wystarczy natężenie 10 J m-2 co odpowiada kilkuminutowemu oświetlaniu światłem księżyca lub błyskowi światła słonecznego trwającemu 0,1 s[3].

Przypisy

  1. ↑ a b c Y. Sawada, T. Katsumata, J. Kitamura, H. Kawaide i inni. Germination of photoblastic lettuce seeds is regulated via the control of endogenous physiologically active gibberellin content, rather than of gibberellin responsiveness.. „J Exp Bot”. 59 (12), s. 3383-93, 2008. DOI: 10.1093/jxb/ern192. PMID: 18653696. 
  2. ↑ Massanori Takaki. New proposal of classification of seeds based on forms of phytochrome instead of photoblastism. „Revista Brasileira de Fisiologia Vegetal”. 13 (1), 2001. DOI: 10.1590/S0103-31312001000100011. 
  3. ↑ a b Lewak Stanisław: Kiełkowanie nasion. W: Fizjologia roślin. red. Kopcewicz Jan, Lewak Stanisław. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 485-497. ISBN 83-01-13753-3.
  4. ↑ T. Toyomasu, H. Kawaide, W. Mitsuhashi, Y. Inoue i inni. Phytochrome regulates gibberellin biosynthesis during germination of photoblastic lettuce seeds.. „Plant Physiol”. 118 (4), s. 1517-23, Dec 1998. PMID: 9847128. 
  5. ↑ Y. Sawada, M. Aoki, K. Nakaminami, W. Mitsuhashi i inni. Phytochrome- and gibberellin-mediated regulation of abscisic acid metabolism during germination of photoblastic lettuce seeds.. „Plant Physiol”. 146 (3), s. 1386-96, Mar 2008. DOI: 10.1104/pp.107.115162. PMID: 18184730. 

Media użyte na tej stronie

Germinating tomatoes.jpg
Autor: Dennis Brown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Germinating tomatos, 7 days after planting seeds, in an indoor garden under a 400 watt metal halide lamp. See enwp file Tomato 27 days from planting seeds.jpg for same plant 20 days later.