Français (1901)

Français (Q11)
Model bliźniaczej jednostki „Algérien”
Klasa	okręt podwodny
Typ	Morse
Historia
Stocznia	Arsenal de Cherbourg
Położenie stępki	1900
Wodowanie	29 stycznia 1901
Marine nationale
Wejście do służby	1902
Wycofanie ze służby	26 marca 1914
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	147 ton 160 t
Długość	36,7 m
Szerokość	2,7 m
Zanurzenie	2,8 m
Zanurzenie testowe	30 m
Rodzaj kadłuba	jednokadłubowy
Materiał kadłuba	stal
Napęd
1 silnik elektryczny o mocy 307 KM 1 śruba
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	10,1 węzła 8,3 w.
Zasięg	powierzchnia: 135 Mm przy 6 w. zanurzenie: 97 Mm przy 4,3 w.
Uzbrojenie
4 torpedy
Wyrzutnie torpedowe	3 × 450 mm
Załoga	13

Français (Q11) – francuski okręt podwodny z początku XX wieku, druga jednostka typu Morse. Okręt został zwodowany 29 stycznia 1901 roku w stoczni Arsenal de Cherbourg, a do służby w Marine nationale wszedł w roku następnym. Jednostka służyła na wodach kanału La Manche, a z listy floty została skreślona w marcu 1914 roku.

Projekt i budowa

Okręt został zaprojektowany przez inż. Gastona Romazottiego^[1][2]. W przeciwieństwie do prototypu, jednostka posiadała konstrukcję stalową^[1][2]. Projekt wykorzystywał najlepsze cechy pionierskich konstrukcji „Gymnôte” i „Gustave Zédé”, plasując się wielkością między nimi^[2]. Fundusze na budowę okrętu pochodziły z narodowej publicznej zbiórki pieniędzy zorganizowanej przez dziennik Le Matin podczas konfliktu o Faszodę^[1][2]. Początkowy koszt okrętu wyniósł 32 972 £^[1][3].

„Français” zbudowany został w Arsenale w Cherbourgu^[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1900 roku^[3], został zwodowany 29 stycznia 1901 roku^[1][2], a do służby w Marine nationale przyjęto go w 1901 roku^[3]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q11^[1].

Dane taktyczno–techniczne

„Français” był niewielkim jednokadłubowym okrętem podwodnym^[1][3]. Długość całkowita wynosiła 36,7 metra, szerokość 2,7 metra i zanurzenie 2,8 metra^[1][3]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 147 ton, a w zanurzeniu 160 ton^[1][2]. Okręt napędzany był na powierzchni i pod wodą przez silnik elektryczny Sautter-Harlé o mocy 307 koni mechanicznych (KM)^[1][2]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 10,1 węzła na powierzchni i 8,3 węzła w zanurzeniu^[1][2]. Zasięg wynosił 135 Mm przy prędkości 6 węzłów w położeniu nawodnym oraz 97 Mm przy prędkości 4,3 węzła pod wodą^[1][2]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 30 metrów^[3].

Okręt wyposażony był w trzy wyrzutnie torped kalibru 450 mm: jedną wewnętrzną na dziobie oraz dwie zewnętrzne, z łącznym zapasem czterech torped^[1][2].

Załoga okrętu składała się z 13 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1][2].

Służba

„Français” cały okres swojej służby spędził na wodach kanału La Manche^[2]. Jednostkę skreślono z listy floty 26 marca 1914 roku^[2][a].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
• Ivan Gogin: FRANÇAIS submarines (1902) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-03-03].