François Gérard

François Gérard
Ilustracja
Thomas Lawrence, François Gérard w wieku 54 lat (1824)
Imię i nazwisko

François Pascal Simon Gérard

Data i miejsce urodzenia

12 marca 1770
Rzym

Data i miejsce śmierci

11 stycznia 1837
Paryż

Narodowość

francuska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

neoklasycyzm

Ważne dzieła
  • Amor i Psyche
  • Madame Récamier
  • Miniaturzysta Jean-Baptiste Isabey z córeczką
  • Cesarz Napoleon w stroju koronacyjnym
Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Portret cesarzowej Józefiny
Amor i Psyche (ok. 1798)

François Gérard (ur. 12 marca 1770 w Rzymie, zm. 11 stycznia 1837 w Paryżu) – francuski malarz, rysownik i grafik okresu neoklasycyzmu.

Życie

Jego ojcem był Francuz, a matką Włoszka Cleria Matteï. Urodził się w Rzymie, dzieciństwo spędził we Włoszech. Jego rodzina wróciła do Francji w 1782 roku. Tam, dzięki koneksjom ojca, 12-letni François został przyjęty do Pension du Roi, prestiżowej pensji kształcącej młodych artystów. Spędził w niej półtora roku, po czym przeniósł się na dwa lata do studia prowadzonego przez rzeźbiarza Augustina Pajou (1730–1809). Jego kolejnymi nauczycielami byli Nicolas Guy Brenet (1728–1792) oraz od 1786 roku Jacques-Louis David, który wywarł na niego największy wpływ.

Uznanie przyniósł mu wystawiony w Salonie Paryskim w 1795 roku portret miniaturzysty Jeana-Baptiste’a Isabeya z córką. Szybko zyskał sławę jako wzięty portrecista. Nazywano go „królem malarzy i malarzem królów”[1]. W 1803 został odznaczony Legią Honorową IV klasy, w 1819 otrzymał tytuł barona. Prowadził dużą pracownię malarską. Do jego uczniów należeli m.in. Antoni Brodowski (1784–1832), James Pradier (1790–1852), Jacques-Luc Barbier-Walbonne (1769–1860), Charles de Steuben (1788–1856).

Twórczość

Malował głównie portrety. Pozostawił ich ok. 300. Portretował wiele osób związanych z europejskimi domami panujących, mimo zmieniającej się sytuacji politycznej. Jako portrecista pozostawał pod wyraźnym wpływem malarstwa angielskiego, głównie Thomasa Lawrence’a. Jego portrety (całopostaciowe lub popiersia, często na tle architektury lub pejzażu) odznaczają się idealizowaną formą, wystudiowaną pozą i stonowanym kolorytem. Wykonał liczne portrety osobistości polskich m.in. Katarzyny Starzeńskiej, Marii Walewskiej, Konstancji Ossolińskiej, Zofii Zamoyskiej, Ludwika Michała Paca.

Oprócz portretów sporadycznie tworzył także obrazy o tematyce historycznej i mitologicznej.

Wybrane dzieła

  • Modelkaprzed 1790, 61,2 × 50,2 cm, National Gallery of Art, Waszyngton
  • Miniaturzysta Jean-Baptiste Isabey z córeczką1795, 194,5 × 130 cm, Luwr, Paryż
  • Amor i Psyche1798, Luwr, Paryż
  • Portret pani Regnault de Saint-Jean-d’Angély1799, 102,5 × 74 cm, Luwr, Paryż
  • Portret Józefiny, żony cesarza Napoleona1801, 178 × 174 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
  • Osjan przywołuje duchy na brzegu Lorypo 1801, 26,5 × 26,5 cm, Kunsthalle w Hamburgu
  • Madame Récamier1802, 225 × 148 cm, Musée Carnavalet
  • Rzeźbiarz Antonio Canovaok. 1802, 65 × 54 cm, Luwr, Paryż
  • Portret Stanisława Mniszka1803, 65,5 × 55 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
  • Portret Katarzyny Starzeńskiej1803–1804, 215 × 130,5 cm, Lwowska Galeria Sztuki
  • Cesarz Napoleon w stroju koronacyjnym1805, 227 × 145 cm, Luwr, Paryż
  • Portret Marii Julii Bonaparte z córkami Zenaidą i Charlottą1808–1809, 200 × 143,5 cm, Narodowa Galeria Irlandii, Dublin
  • Markiza Visconti- 1810, 224 × 144 cm, Luwr, Paryż
  • Bitwa pod Austerlitz1810, 510 × 958 cm, Pałac wersalski
  • Korynna na przylądku Misenook. 1820, 226 × 277 cm, Musée des Beaux-Arts, Lyon
  • Dafnis i Cloe1824–1825, 204 × 228 cm, Luwr, Paryż
  • Ilos i nimfa1825, 173 × 203 cm, Musée Baron Gérard, Bayeax
  • Święta Teresa z Avili1827, 172 × 96 cm, Infirmerie Marie-Thérese, Paryż
  • Koronacja Karola Xok. 1827, 514 × 972 cm, Musée des Beaux-Arts, Chartres

Przypisy

  1. W. Łysiak, Malarstwo białego człowieka, t. 7, Warszawa 2011, s. 244.

Bibliografia

  • Ilaria Ciseri, Romantyzm, Karolina Dyjas-Fezzi (tłum.), Warszawa: Arkady, 2010, ISBN 978-83-213-4599-4, OCLC 750536841.
  • Leksykon malarstwa od A do Z, Warszawa: Muza S.A., 1992, ISBN 83-7079-076-3.
  • Waldemar Łysiak, Malarstwo białego człowieka, wyd. 2, t. 7, Warszawa: Nobilis, 2011, ISBN 978-83-60279-50-6.
  • Andrzej Dulewicz, Encyklopedia sztuki francuskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; WAiF 1997, ISBN 83-01-12330-3.

Linki zewnętrzne

Galeria

Rodzina artysty

Portrety sławnych Polek

Media użyte na tej stronie

Image-François Pascal Simon Gérard 006.jpg
Psyché et l'Amour (Cupid and Psyche). olej na płótnie
medium QS:P186,Q296955;P186,Q12321255,P518,Q861259
, exhibited at the 1798 Salon.
Konstancja Łubieńska- François Gérard.jpg
Konstancja z Ossolińskich Łubieńska
Jean Simon Gérard, père de François Gérard.jpg
Portrait de Jean Simon Gérard, père de François Gérard ; dessin de François Gérard, 1789, gravé par E. Rosette, 1857.
Viktoria Potocki.jpg
Варвара Станиславовна (Виктория Октавия) Бахметева(1782—1826), урожденная Потоцкая. 1 брак с графом Октавием Шуазель-Гуфье.
FrancoisBaronGerard.jpg
François Gérard (1770-1837), French painter.
Francois Gerard - Estampe Godefroid 1835.jpg
François Pascal Simon Gérard, at 65
label QS:Len,"François Pascal Simon Gérard, at 65"
label QS:Lfr,"François Pascal Simon Gérard, à 65 ans"
Mère de François Gérard.jpg
Portrait de Claire Mattéi, mère de François Gérard, soeur de François Xavier Tortoni : portrait de F. Gérard, 1792, gravé par Ch. Barin,1853.
Emprjose.jpg
Madame Bonaparte at Malmaison (Gérard)
Marie Laczinska (1789-1817) comtesse Walewska, puis comtesse d'Ornano.jpg
wysokość: 241 cm; szerokość: 162 cm
dimensions QS:P2048,241U174728
dimensions QS:P2049,162U174728
Mme F. Gérard.jpg
Autor: Aubry Gérard, Licencja: CC BY-SA 3.0
Marguerite Mattei, épouse de F. Gérard, extrait de l'Entrée d'Henri IV à Paris gravé par Toschi