François Noël Babeuf
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 23 listopada 1760 Saint-Quentin | |
Data i miejsce śmierci | 27 maja 1797 Vendôme | |
Przyczyna śmierci | ścięcie | |
Partia | Sprzysiężenie Równych | |
![]() |
François Noël Babeuf (pseudonim Gracchus) (ur. 23 listopada 1760 w Saint-Quentin, zm. 27 maja 1797 w Vendôme) – radykalny polityk francuski z okresu rewolucji francuskiej.
Chłopskiego pochodzenia, z zawodu mierniczy (geodeta). W chwili wybuchu Rewolucji Francuskiej w 1789 pracował jako dziennikarz w Pikardii. Od 1793 działał w Paryżu, przyłączając się do rewolucjonistów i organizując Sprzysiężenie Równych. Przewodził tzw. „Klubowi Panteonu”, prowadząc w nim prężną działalność propagandową na rzecz zradykalizowania Rewolucji. Z jakobina stał się wrogiem Robespierre’a. Po jego upadku zwrócił się przeciwko Dyrektoriatowi, rozwijając działalność spiskową. W wyniku zdrady został aresztowany (1797), osądzony i ścięty na gilotynie[1].
Wydawał radykalny dziennik „Trybun Ludu” (Le Tribun du peuple). Napisał Listy do Germaina i Manifest plebejski.
Sięgał do koncepcji Rousseau i Morelly'ego. W swoich egalitarystycznych i utopijnych poglądach głosił, iż własność powstała wskutek przebiegłości silniejszych wobec słabszych, których zepchnięto w nędzę. Ziemię należy więc podzielić na równe działki i rozdać obywatelom. Postulował uspołecznienie środków produkcji. Głosił, iż rozwój przemysłu i handlu doprowadzi do powszechnego dobrobytu. Był zwolennikiem rewolucji uciskanych przeciwko uciskającym (rewolucji proletariackiej). Przejęcie władzy miało zaś nastąpić w drodze zamachu stanu, dokonanego przez grupę konspiratorów. Babeuf rewolucję przyrównywał do wspaniałej, ale wymagającej męstwa wyprawy z Egiptu, domu niewoli, do Kanaanu[2]. W nowym komunistycznym ustroju miała zostać zniesiona własność prywatna, prawo dziedziczenia i zaprowadzona wspólnota dóbr[3]. Poprzez wprowadzenie wspólnoty dóbr miała nastąpić całkowita i prawdziwa „regeneracja” Francji[4].
Do poglądów Babeufa nawiązali nie tylko socjaliści utopijni, czartyści, ale także Marks i Engels. Uznawany był za prekursora komunizmu a jego doktryna – mimo prześladowań ze strony władz – posiadała wielu zwolenników. Komunistyczne zasady Babeufa noszą nazwę babuwizmu[5].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga” tom 2, reprint wyd. Kurpisz, Poznań 1995.
- ↑ Jan Baszkiewicz: Wolność, Równość, Własność. Rewolucje burżuazyjne. Warszawa: Czytelnik, 1981, s. 211. ISBN 83-07-00199-4.
- ↑ Andrzej Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1999.
- ↑ Jan Baszkiewicz: Wolność, Równość, Własność. Rewolucje burżuazyjne. Warszawa: Czytelnik, 1981, s. 219. ISBN 83-07-00199-4.
- ↑ Nowa encyklopedia powszechna PWN, tom 1, Warszawa 1995.
Bibliografia
- Babeuf François Noël, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2009-04-25] .
- http://portalwiedzy.onet.pl/17696,,,,babeuf_fran_ois_no_l,haslo.html
- http://encyklopedia.wp.pl/encid,1611270,szukajEnc,babeuf%20franç;ois%20noë;l,sz_tresc.html?ticaid=17ea0
- ISNI: 0000 0001 2134 7618
- VIAF: 59078391
- LCCN: n79084453
- GND: 118505467
- NDL: 00620309
- LIBRIS: 53hkk79p5t8jmsr
- BnF: 11889769d
- SUDOC: 027311031
- NLA: 35011498
- NKC: jn20000400046
- BNE: XX956509
- NTA: 069390177
- Open Library: OL963293A
- PLWABN: 9810540936705606, 9810575651505606
- NUKAT: n01036158
- NLI: 000013921, 000599691
- PTBNP: 107652
- BNA: 000026190
- ΕΒΕ: 117273
- WorldCat: lccn-n79084453
Media użyte na tej stronie
François-Noël Babeuf (1760–1797) was a French political agitator and journalist.