Francisc Rónay
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||
Data i miejsce urodzenia | 29 kwietnia 1900 Arad | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 6 kwietnia 1967 Târgu Mureș | ||||||||||||||||||||||||||||||
Pozycja | napastnik | ||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera juniorska | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera seniorska | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Francisc Rónay, właśc. Francisc Ronnay (węg. Ferenc Rónay, ur. 29 kwietnia 1900 w Aradzie, zm. 6 kwietnia 1967 w Târgu Mureș) – rumuński piłkarz węgierskiego pochodzenia występujący na pozycji napastnika, reprezentant Rumunii w latach 1922–1932, strzelec pierwszej bramki w historii reprezentacji Rumunii, trener piłkarski.
Kariera klubowa
Grę w piłkę nożną rozpoczął w wieku 12 lat w założonym rok wcześniej AMEF Arad[1]. W klubie tym grał do 1920 roku, kiedy to Arad postanowieniem traktatu z Trianon został przyłączony do Królestwa Rumunii[1][2]. W wieku 20 lat przeszedł do CA Oradea[3]. W 1932 roku rozpoczął w barwach tego klubu grę w nowo powstałej Divizja A. W sezonach 1923/24 i 1934/35 wywalczył wicemistrzostwo kraju[2][3]. W 1935 roku przeszedł do drugoligowego Craiu Iovan Craiova[1]. W sezonie 1936/37 występował ponownie w CA Oradea, będąc jednocześnie grającym trenerem zespołu[1]. W 1937 roku powrócił do czynnego uprawiana piłki nożnej i występował w Electrice Oradea, grającej w Divizia C. Po roku gry w tym klubie zakończył karierę zawodniczą.
Kariera reprezentacyjna
Wiosną 1922 roku znalazł się w składzie powołanym na pierwszy międzypaństwowy mecz reprezentacji Rumunii z Jugosławią[2][4]. By dotrzeć do Belgradu zawodnicy i sztab szkoleniowy pokryli koszty podróży pociągiem z własnych środków[4]. W meczu rozegranym 8 czerwca 1922 Rónay zdobył pierwszą bramkę w historii rumuńskiej drużyny narodowej, pokonując Dragutina Friedricha strzałem z rzutu karnego w 41. minucie[4][5]. Mecz zakońzył się zwycięstwem Rumunów 2:1 i był obserwowany przez królów Aleksandra I, Ferdynanda I oraz Jerzego II[4][5]. Ogółem w latach 1922–1932 Rónay rozegrał w reprezentacji 8 spotkań i zdobył 3 gole[1].
- Bramki w reprezentacji
LP | Data | Miejsce | Przeciwnik | Bramka | Rezultat | Ranga meczu |
---|---|---|---|---|---|---|
1. | 8 czerwca 1922 | Stadion SK Jugoslavija, Belgrad | ![]() | 1:1 | 2:1 | Mecz towarzyski |
2. | 10 czerwca 1923 | Stadionul FSSR, Bukareszt | ![]() | 1:2 | 1:2 | Mecz towarzyski |
3. | 16 października 1932 | Linzer ASK Platz, Linz | ![]() | 1:0 | 1:0 | Puchar Europy Środkowej |
Kariera trenerska
W sezonie 1936/37 pracował jako grający trener CA Oradea. Po przyłączeniu Transylwanii do Węgier na mocy drugiego arbitrażu wiedeńskiego w 1940 roku, powrócił do trenowania klubu, który jako Nagyváradi AC rozpoczął grę w Nemzeti Bajnokság II[3][6]. W sezonie 1943/44 wywalczył mistrzostwo Węgier[2]. W 1945 roku prowadził Ferar Kluż, w 1946 Dermatę Cluj, natomiast w 1947 objął posadę trenera CFR Bukareszt[3]. Jesienią 1947 roku poprowadził reprezentację Rumunii w trzech spotkaniach przeciwko Czechosłowacji (2:6), Węgrom (0:3) oraz Polsce (0:0)[2]. W grudniu tego samego roku definitywnie opuścił CFR Bukareszt. W latach 1948–1949 prowadził CSM Mediaș, z którym zajął ostatnią lokatę w tabeli i spadł do Divizia B.
W marcu 1950 roku zaczął trenować CCA Bukareszt. Klub pod jego wodzą zajął 5 miejsce w Divizia A oraz zdobył Puchar Rumunii[7]. W 1952 roku Rónay został oddelegowany przez władze związkowe do CA Câmpulung Moldovenesc, który doprowadził do 3 miejsca w Divizji A, największego sukcesu, w krótkiej historii klubu z okręgu suczawskiego[7]. Jako pierwszy trener w Rumunii wdrożył ustawienie 4-2-4[3]. Klub został decyzją Rumuńskiej Partii Robotniczej rozwiązany w połowie sezonu 1953[7]. W sierpniu 1953 roku Rónay wraz z częścią graczy przeniósł się do CCA Bukareszt, gdzie zdobył tytuł mistrzostwo Rumunii[7]. W sierpniu 1954 zaczął trenować Locomotivę Bukareszt[7]. W pierwszym sezonie kolejarze pod wodzą Rónaya zajęli 12. miejsce, oznaczające Divizji B. W 1956 roku Locomotiva wróciła do rumuńskiej ekstraklasy i zdobyła 4 miejsce. Locomotiva zajęła 8. miejsce w sezonie 1957/58 i 4. w sezonie 1958/59 (już pod nazwą FC Rapid)[7]. W sezonie 1962/63 Rónay pracował w Crişanie Oradea, która przegrała 5 z 7 spotkań pod jego wodzą i spadła z Divizia A[3]. W następstwie tego klub rozformowano, a on sam zakończył karierę trenerską.
Życie prywatne
Urodził się w 1900 roku w Aradzie w Austro-Węgrzech w węgierskiej rodzinie[2]. Ukończył szkołę średnią uzyskując zawód elektryka, który wykonywał w Przedsiębiorstwie Komunalnym Oradea (rum. Întreprinderile Comunale Oradea)[2]. Pod koniec lat 40. był przez Securitate oskarżany o wspieranie i szerzenie faszyzmu, pomoc w eksterminacji Żydów w Getcie Oradejskim i prokurowanie chuligańskich wybryków przeciwko przedstawicielom komunistycznych władz[2]. W styczniu 1951 roku został aresztowany i po 3 miesiącach zwolniony z powodu braku dowodów.
Sukcesy
- Nagyváradi AC
- CCA Bukareszt
- mistrzostwo Rumunii: 1953
- Puchar Rumunii: 1950
Przypisy
- ↑ a b c d e Cutia cu amintiri. Portrete alb-verzi - Francisc Rónnay, emblematic pentru anii '20 (rum.). crisana.ro. [dostęp 2020-08-05].
- ↑ a b c d e f g h Dosarul horror, necunoscut publicului, al primului marcator din istoria României: „A schingiuit evreii. A construit o mașină electrică de tortură” (rum.). gsp.ro. [dostęp 2020-07-31].
- ↑ a b c d e f Echipe din România interbelică – CAO. Oradea, campioana româno-maghiară (rum.). ripensia-sport-magazin.ro. [dostęp 2020-08-04].
- ↑ a b c d De Ziua Unirii Principatelor: Debutul ”tricolorilor” (rum.). ripensia-sport-magazin.ro. [dostęp 2020-08-04].
- ↑ a b Arad: 98 de ani de când Francisc Ronnay, din Arad, marca primul gol din istoria naționalei de fotbal a României, în prezența a trei regi (rum.). realitateadearad.net. [dostęp 2020-08-01].
- ↑ Internaționali româno-maghiari sau maghiaro-români? (rum.). prosport.ro. [dostęp 2020-07-29].
- ↑ a b c d e f Doliu în fotbalul românesc. Nicolae Dodean, fost jucător la UTA, Steaua și Rapid a încetat din viață la 87 de ani. Povestea vieții fostului fotbalist, spusă de clubul arădean (rum.). liga2.prosport.ro. [dostęp 2020-08-05].
Bibliografia
- Ferenc Ronay, [w:] baza Transfermarkt (trenerzy) [online] [dostęp 2020-11-21] .
- Francisc Rónay w bazie Magyarfutball.hu (węg.)
- Francisc Rónay w bazie Romanian Soccer (rum.)
- Francisc Rónay
- Francisc Rónay w bazie National Football Teams (ang.)
Media użyte na tej stronie
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Ferenc Rónay in the 40's.