Francisco de Sá de Miranda

Francisco de Sá de Miranda
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia28 sierpnia 1481
Coimbra
Data i miejsce śmierci17 maja 1558
Amares
NarodowośćPortugalczyk
Dziedzina sztukipoezja
Epokarenesans

Francisco de Sá de Miranda (ur. 28 sierpnia 1481, zm. 17 maja 1558) – portugalski poeta i humanista renesansowy.

Jego zasługą jest wprowadzenie do portugalskiej literatury gatunków poetyckich renesansu włoskiego[1], takich jak sonet[2], ekloga, list poetycki[3]. W ten sposób poeta przygotował grunt pod późniejsze wystąpienie Luisa de Camõesa. Rolę poety można porównać do tej, jaką w Anglii odegrali Thomas Wyatt i Henry Howard. Najbardziej znanym utworem Francisca de Sá de Mirandy jest sonet O sol é grande, caem co’a calma as aves, przedrukowywany we wszystkich antologiach poezji portugalskiej i zamieszczany na licznych stronach internetowych. Utwór ten przełożył na język polski Julian Adolf Święcicki[4]. Był też autorem komedii prozą (Os estrangeiros, 1528) wzorowanych na dziełach Plauta i Terencjusza.

Janina Klave, autorka Historii literatury portugalskiej[5], nie uważa sonetów Francisca de Sá de Miranda za dzieła wybitne pod względem artystycznym, ale podkreśla ich ideowe nowatorstwo. Stwierdza, że poeta wypowiada pogląd, iż twórczość literacka jest ważniejsza od zdobyczy militarnych.

Przypisy

  1. Hand-Book of Universal Literature, from the Best and Latest Authorities: Designed for Popular Reading and as a Text-Book for Schools and Colleges by Anne C. Lynch Botta, Derby & Jackson, New York 1860, s. 351.
  2. Tłumaczenia na angielski można odnaleźć w antologii Lusitania illustrata. Notices on the history, antiquities, literature &c, by John Adamson, Newcastle on Tyne 1842, s. 1-4.
  3. Józef Dzierżykraj-Morawski: Literatura portugalska, w: Wielka literatura powszechna, tom II, część II pod redakcją dra Stanisława Lama. Warszawa: Gutenberg Print, 1995, s. 1033. ISBN 83-86381-73-6.
  4. Obraz literatury powszechnej w streszczeniach i przykładach. Ułożyli Piotr Chmielowski i Edward Grabowski, Tom drugi. czasy nowożytne, Warszawa 1896, s. 122.
  5. Janina Klave: Historia literatury portugalskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1985, s. 66.

Bibliografia

  • Pisarze świata. Słownik encyklopedyczny, wyd. PWN, 1999

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Sá de Miranda.png
1885 reproduction of a contemporary engraving depicting Francisco de Sá de Miranda (1481-1558), Portuguese Renaissance poet.