Franciszek Alter

Franciszek Ksawery Alter

płk Franciszek Alter (przed 1932)
generał brygady
Data i miejsce urodzenia	22 listopada 1889 Lwów
Data i miejsce śmierci	23 stycznia 1945 Garmisch-Partenkirchen
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	77 Pułk Piechoty 14 Dywizja Piechoty 25 Dywizja Piechoty
Stanowiska	dowódca pułku piechoty dowódca piechoty dywizyjnej dowódca dywizji piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Wręczenie proporca 58 pp za zdobycie I miejsca w strzeleckich zawodach dywizyjnych; płk Franciszek Alter w pierwszym rzędzie krzeseł; marzec 1932

Wręczenia Poznaniowi odznaki honorowej 14 DP - płk Franciszek Alter pierwszy z lewej wśród wojskowych

Zawody Strzeleckie, Łucznicze i Myśliwskie w Poznaniu - płk Franciszek Alter wręcza nagrodę uczestnikowi zawodów; czerwiec 1935

Franciszek Ksawery Alter (ur. 22 listopada 1889 we Lwowie, zm. 23 stycznia 1945 w Garmisch-Partenkirchen) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Franciszek Alter w latach 1900–1905 uczęszczał we Lwowie do II Gimnazjum. W 1905 wstąpił do austriackiego Korpusu Kadetów przy 95 pułku piechoty we Lwowie. Po jego skończeniu w 1909 otrzymał przydział do 56 pułku piechoty, w którym służył do 1912 i ponownie w okresie od stycznia 1917 do stycznia 1918, jako dowódca plutonu i kompanii. W latach 1912–1916 oraz od stycznia do października 1918 pełnił służbę wojskową w komendzie uzupełnień w Wadowicach.

1 listopada 1918 zgłosił się do służby w odrodzonym Wojsku Polskim. Dostał rozkaz zorganizowania w Wadowicach batalionu piechoty. W czasie wojny z bolszewikami służył w 12 pułku piechoty, w którym był adiutantem dowódcy pułku, a następnie dowodził III batalionem.

Po zakończeniu działań wojennych pozostawał w 12 pp, pełniąc funkcje zastępcy i dowódcy pułku. Zajmował to stanowisko do 3 maja 1922. Od sierpnia 1922 do stycznia 1931 dowodził 77 pułkiem piechoty w Lidzie. W międzyczasie (5 stycznia – 23 maja 1923) odbył kurs dowódców pułków w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w Rembertowie. 21 stycznia 1931 został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 14 Dywizji Piechoty w Poznaniu. W międzyczasie, od 10 listopada 1932 do 10 sierpnia 1933, był słuchaczem VII Kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie. 12 października 1935 został wyznaczony na stanowisko dowódcy 25 Dywizji Piechoty w Kaliszu^[1].

Wojnę z Niemcami przebył na czele 25 DP w składzie Armii „Poznań” gen. Tadeusza Kutrzeby. W pierwszych dniach września 1939 dywizja brała udział w walkach na terenie Wielkopolski, skąd musiała się jednak wraz z pozostałymi jednostkami Armii wycofać. Od 9 września uczestniczyła w bitwie nad Bzurą w składzie GO „Koło” gen. bryg. Edmunda Knoll-Kownackiego. Następnie 21 września po ciężkich walkach w Puszczy Kampinoskiej przedarła się mocno osłabiona do Warszawy. Walczyła w obronie stolicy na odcinku Warszawa-Zachód do jej kapitulacji 28 września. W czasie kapitulacji stolicy gen. Alter miał możliwość odlotu samolotem za granicę, ale nie skorzystał z niej pozostając do końca ze swoimi żołnierzami^[2].

W niewoli niemieckiej proponowano mu podpisanie niemieckiej listy narodowościowej, ale propozycje tę odrzucił, za co był szykanowany przez władze obozowe. Od 1941 przebywał w Oflagu VII A Murnau. W 1944 poważnie chory został przeniesiony do szpitala w Garmisch-Partenkirchen, gdzie zmarł 23 stycznia 1945^[3]. Tam też został pochowany. Później prochy przeniesiono na Cmentarz obozowy w Murnau.

Awanse

• chorąży – 1909,
• podporucznik – 1912,
• porucznik – 1916,
• kapitan – 1918,
• major – 1920,
• podpułkownik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 224. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[4],
• pułkownik – 16 marca 1927 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 19. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[5],
• generał brygady – ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 4. lokatą w korpusie generałów^[6].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)^[7]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1925)^[8]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz 1 i 2 w 1921)^[9]
• Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1935)^[10][11]
• Medal Niepodległości (2 sierpnia 1931)^[12]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Opinie

Oficer inteligentny, dyscyplinowany z dużym doświadczeni bojowym. Zawsze spokojny, zrównoważony, umie zorganizować pracę w dywizji podniósł wyszkolenie. Robi postępy w dowodzeniu. Organizator i administrator bardzo dobry. Jako wychowawca wzorowy- sprawiedliwy, życzliwy dla swoich podkomendnych i przez nich łubiany. Oceniam go jako bardzo dobrego dowódcę wielkiej jednostki. Fizycznie bardzo wytrzymały. /-/ gen.Rómmel^[13]

Przypisy

Bibliografia

• PiotrP. Stawecki PiotrP., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159 .
• Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione
• Zbigniew Mierzwiński: Generałowie II Rzeczypospolitej. Warszawa 1990: Wydawnictwo Polonia, s. 19–24. ISBN 83-7021-096-1.
• Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1990, s. 749. ISBN 83-211-1096-7.