Franciszek Armiński

Franciszek Armiński
Ilustracja
Franciszek Armiński
Data i miejsce urodzenia

2 października 1789
Tymbark

Data i miejsce śmierci

14 stycznia 1848
Warszawa

profesor nauk astronomii
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Uczelnia

Królewski Uniwersytet Warszawski

Franciszek Armiński (ur. 2 października 1789 w Tymbarku, zm. 14 stycznia 1848[1] w Warszawie) – polski astronom, wolnomularz[2].

Życiorys

Syn Jana i Apolonii z Przyborowskich. W niemowlęctwie został sierotą (wychowywał go wuj).

W 1816 r. został profesorem astronomii nowo powstałego Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Wykładał tam też matematykę. W tym samym roku zaproponował projekt wybudowania obserwatorium astronomicznego w Warszawie, którego, po wybudowaniu w 1825 roku, został dożywotnim dyrektorem. Armiński zorganizował też obserwatorium w konwikcie ojców pijarów na Żoliborzu.

Wykładowca w Liceum Warszawskim[3].

Za swoje zasługi został odznaczony orderem św. Stanisława, a uniwersytet w Warszawie nadał mu tytuł doktora filozofii. Był członkiem Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk[4].

Żonaty był z Katarzyną z Hollych - siostrą Wiktorii Holly, żony Kazimierza Brodzińskiego[5].

Grób Franciszka Armińskiego na Powązkach

Zmarł w Warszawie. Ciało wystawiono w gmachu Obserwatorium w Alejach Ujazdowskich, a następnie złożono na cmentarzu Powązkowskim w katakumbach (rząd 44-5)[6].

Wyróżnienia

W 1824 roku został kawalerem Orderu Świętego Stanisława 4. klasy[7].

Decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej w 1976 roku imieniem Franciszka Armińskiego został nazwany krater Armiński na Księżycu.

Przypisy

  1. Jan Gadomski, Franciszek Armiński, w: Polski Słownik Biograficzny, t. I, Kraków 1935, s. 160.
  2. Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 443.
  3. Marian Ptaszyk: Liceum Warszawskie. 1804-1831. Toruń: Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu, 2020, s. 121. ISBN 978-83-956977-0-8. [dostęp 2021-01-24]. (pol.).
  4. Aleksander Kraushar, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800-1832: monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych. Ks. 4, Czasy polistopadowe: epilog: 1831-1836, 1906, s. 478.
  5. Alina Witkowska, Kazimierz Brodziński, 1968.
  6. Cmentarz Stare Powązki: FRANCISZEK SERAFIN ARMIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-10-29].
  7. Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu św. Stanisława (1. XII. 1815-29. XI. 1830), w: Miesięcznik Heraldyczny, nr. 8, r. IX, Warszawa, listopad 1930, s. 168.

Bibliografia

  • Szenic S.: Cmentarz Powązkowski 1790-1850, zmarli i ich rodziny. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979

Linki zewnętrzne

Literatura uzupełniająca

Media użyte na tej stronie

Franciszek Armiński.jpg
Franciszek Armiński, astronom
Franciszek Armiński grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY 3.0
Grób Franciszka Armińskiego na Cmentarzu Powązkowskim