Franciszek Brandt

Franciszek Antoni Ignacy Ludwik Brandt

Franciszek Brandt na litografii Seweryna Oleszczyńskiego
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1777 Warszawa
Data i miejsce śmierci	21 września 1837 Warszawa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Powązkowski w Warszawie
Zawód, zajęcie	lekarz
Rodzice	Jan Brandt Katarzyna Gilauz
Małżeństwo	Marianna Spaeth
Dzieci	Jan Alfons Brandt
Odznaczenia

Franciszek Antoni Ignacy Ludwik Brandt herbu Przysługa (ur. 21 marca 1777 w Warszawie, zm. 21 września 1837 tamże) – lekarz.

Życiorys

Syn Jana i Katarzyny z domu Gilauz. Oboje rodzice wcześnie zmarli. Opiekunowie oddali go na naukę do felczera. W 1794 rozpoczął naukę w nowo utworzonej szkole chirurgicznej. Dzięki wsparciu Fryderyka Spaetha, przyszłego teścia, rozpoczął naukę w berlińskiej pepinierze lekarskiej (wojskowa szkoła lekarzy). Po ukończeniu nauki i powrocie do Warszawy objął stanowisko profesora w szkole akuszerek oraz dyrektora nowo założonego instytutu położniczego.

W 1804 uzyskał doktorat w Halle. W 1808 był fizykiem miasta Warszawy oraz dyrektorem instytutu szczepienia ospy ochronnej. Wraz z A.F. Wolffem i Józefem Czekierskim był założycielem Akademii Lekarskiej w Warszawie. Nauczał w tej szkole anatomii, medycyny i weterynarii. W 1820 był jednym z członków założycieli Towarzystwa Lekarskiego, którego był wiceprezesem w latach 1824-1830 oraz prezesem w latach 1830-1837.
Brał udział w Powstaniu Listopadowym i został odznaczony złotym Krzyżem Virtuti Militari^[1].
Był twórcą szpitala cholerycznego w Warszawie oraz służby medycznej w czasie epidemii.

Zmarł na apopleksję 21 września 1837 i został pochowany na warszawskich Powązkach (kwatera 13-5-1/2)(kwatera 13-2-13/14)^[2]

Grób lekarza Franciszka Brandta na Starych Powązkach w Warszawie

W 1824 dostał dziedziczne szlachectwo i herb Przysługa. Był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk i działał w Towarzystwie Dobroczynności. Został odznaczony Orderem św. Stanisława III klasy^[3].

Jego żoną była Maria z domu Spaeth z którą miał syna Jana Alfonsa również lekarza.

Twórczość

• Dissertatio inaug. med. de partium genitalium foeminarum haemorrhagiis, Halla 1804^[4].
• Nauka o muszkułach, przełożona z niemieckiego, Warszawa 1810.
• Osteologija i Syndesmnologija, Warszawa 1814.
• Splanchnologija, Warszawa 1815.
• Angiologija i Newrologija, Warszawa 1816.
• O kołtunie, w Pamięt. lek. warsz. 1830, t. II 433.

Przypisy

Bibliografia

• S. Orgelbrand: Enckyklopedia Powszechna. T. IV. Warszawa: S. Orgelbrandt, 1860, s. 276-277. [dostęp 2020-12-10]. (pol.)
• S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna. T. 9. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów., 1896, s. 59-60, seria: Encyklopedia Powszechna : z ilustracjami i mapami.. [dostęp 2020-12-10].

Linki zewnętrzne

• Publikacje Franciszka Brandta w bibliotece Polona
• https://grafiteria.pl/produkt/franciszek-brandt/ portret F.Brandta