Franciszek Bryja

Franciszek Bryja
Sługa Boży, prezbiter
Ilustracja
Franciszek Bryja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

31 maja 1910
Rajcza

Data i miejsce śmierci

4 maja 1942
KL Dachau

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

pallotyni

Śluby zakonne

15 sierpnia 1934

Prezbiterat

11 czerwca 1938

Franciszek Bryja SAC (ur. 31 maja 1910 w Rajczy[1], zm. 4 maja 1942[a] w Dachau) – Sługa Boży, polski duchowny katolicki, męczennik za wiarę.

Życiorys

Syn Józefa i Karoliny z domu Omyła[1]. Edukację rozpoczął w szkole podstawowej w Rajczy[1]. Po ukończeniu wadowickiego gimnazjum Collegium Marianum wstąpił w 1929 roku do Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego i kontynuował naukę na wydziale teologii w Wyższym Seminarium Duchownym w Sucharach.

Profesję zakonną złożył 15 sierpnia 1931 roku, wieczną konsekrację 15 sierpnia 1934 roku, a 11 czerwca 1938 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Został przeniesiony do Warszawy, gdzie podjął studia na wydziale filologii klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego.

Po wybuchu II wojny światowej kontynuował pracę naukową biorąc udział w tajnym nauczaniu.

Został aresztowany przez gestapo 13 września 1941 roku[b] i poddany przesłuchaniu w więzieniu śledczym przy Al. Szucha, a następnie uwięziony w charakterze zakładnika na Pawiaku. Jako jedyny z czterech uwięzionych pallotynów został postawiony przed sądem i skazany na obóz koncentracyjny[2]. 23 listopada 1941 przewieziony został do hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz-Birkenau, a następnie (w grudniu[1]) do obozu zagłady Dachau i zarejestrowany pod numerem 22196. Został zagazowany w transporcie inwalidów.

W relacji ks. Stefana Treuchla w czasie pożegnania księży przeznaczonych do eksterminacji ks. Franciszek Bryja pożegnał się słowami:

„Swoje młode ledwo zaczęte kapłańskie życie, swoje marzenia i nadzieje nie ziszczone, całe serce i dusze swoją, już dzisiaj oddaję w ręce Boga i Królowej Apostołów oraz Ofiaruję to wszystko dla pomyślnego rozwoju naszej świętej wiary katolickiej w Polsce i rozwoju polskiej prowincji księży pallotynów.”

Proces beatyfikacyjny

Jest jednym z 122 Sług Bożych, wobec których 17 września 2003 rozpoczął się proces beatyfikacyjny drugiej grupy polskich męczenników z okresu II wojny światowej.

W kulturze masowej

Ks. Franciszek Bryja jest jednym z bohaterów filmu Wandy Rollny Czas wielkiej próby[3].

Zobacz też

Uwagi

  1. Słownik biograficzny Żywiecczyzny podaje datę 3 maja[1].
  2. Słownik biograficzny Żywiecczyzny podaje jako datę aresztowania Bryji sierpień 1941[1].

Przypisy

  1. a b c d e f Słownik biograficzny Żywiecczyzny 1995 ↓, s. 35.
  2. Franciszek Lach: Ks. Franciszek Bryja (życiorys) (pol.). [dostęp 2008-11-06].
  3. Filmweb: Czas wielkiej próby (pol.). [dostęp 2008-11-06].

Bibliografia

  • Ks. Henryk Kietliński SAC: Ks. Franciszek Bryja (pol.). [dostęp 2008-11-06].
  • Jan Blitz i inni, Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Tom I, Żywiec: Spółdzielnia wydawnicza Gazeta Żywiecka, 1995, s. 35-36, ISBN 83-902605-1-4.

Media użyte na tej stronie

SaintIcon.PNG
Autor: Tomasz Wachowski, Licencja: CC BY 3.0
ikona Święty
Emblem of the Papacy SE.svg
Emblem of the Papacy: Triple Tiara and Keys
Franciszek Bryja.jpg
Franciszek Bryja (1910–1942) Polish Roman Catholic priest, died in Dachau