Franciszek Bujak (narciarz)

Franciszek Bujak
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1896
Zakopane

Data i miejsce śmierci

11 września 1975
Zakopane

Klub

SN PTT Zakopane

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
(c) Happa, CC BY 3.0
Pomnik nagrobny Franciszka Bujaka na Nowym Cmentarzu w Zakopanem

Franciszek Bujak (ur. 25 listopada 1896 w Zakopanem[1], zm. 11 września 1975 tamże) – polski narciarz, olimpijczyk, działacz, producent nart i smarów.

Życiorys

Syn Józefa i Franciszki Karpal[2]. Brat Józefa Bujaka. Uczęszczał do Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, którą ukończył w 1914 roku[3]. Razem z braćmi wybudował na Jaszczurówce skocznię. Wkrótce potem wygrał zawody szkolne. Narty wykradał ojcu[3]. W 1908 zapisał się do Klubu Łyżwistów. Dwa lata później zdobył swoje pierwsze laury. Od 1913 startował w barwach SN TT Zakopane, którego to klubu, w latach 1935–1938, był wiceprezesem[4].

W latach 1914–1915 należał do Legionów Polskich[1]. Od 1916 do 1917 służył w C. K. Armii, gdzie uczył żołnierzy jazdy na nartach. Od 1918 był sierżantem w Wojsku Polskim w Kompanii Wysokogórskiej kapitana Władysława Ziętkiewicza[3]. Służbę wojskową zakończył w 1920. W tym samym roku zdobył srebrny medal I Mistrzostw Polski w skokach w Zakopanem. W następnym roku stanął na najniższym stopniu podium[5][6]. W 1920 wygrał też kombinację norweską[7] i bieg na 18 km[8]. Rok później obronił tytuł mistrza w kombinacji i został wicemistrzem w biegu (podobnie jak w 1924). W 1923 został międzynarodowym mistrzem Tatr.

W 1924 wziął udział w I Olimpiadzie Zimowej we francuskim Chamonix, gdzie zajął 27. miejsce w biegu na 18 km[9]. Nie został jednak sklasyfikowany w kombinacji, ponieważ nie stanął do konkursu skoków wskutek upadku na treningu[8]. Reprezentanci Polski we Francji po raz pierwszy zetknęli się z oddzielnymi nartami do skoków i biegów i ze specjalnymi smarami oraz wiązaniami[10]. Wystąpił też w Mistrzostwach Polski 1924 w Krynicy, gdzie był siódmy. W 1926 zajął szóste miejsce[11].

Bujak często startował w narciarskich zawodach w kraju i za granicami, m.in. w 1926 zajął trzecie miejsce w czechosłowackim Novém Měste i szóste w VII Międzynarodowych Mistrzostwach Polski na Hali Gąsienicowej[10]. W 1927 zdobył złoty medal MP w biegu na 50 km[2].

Po zakończeniu kariery sportowej został działaczem w SN PTT i producentem nart i smarów, które zostały także użyte podczas polskiej wyprawy na Spitsbergen[4]. Prowadził też sklep ze sprzętem sportowym i taterniczym[2]. W latach 1948–1949 był kapitanem sportowym Polskiego Związku Narciarskiego. Sędziował też zawody międzynarodowe i sam startował w rywalizacji sędziów i działaczy (zwyciężał przez 12 lat z rzędu[2]). Nadal produkował narty. Pracował w komitetach organizacyjnych MŚ 1939 i MŚ 1962[4]. Miał dwoje dzieci: Ewę i Annę. Zmarł w 1975 roku w Zakopanem, pochowany został na Nowym Cmentarzu[2] (kw. M1-B-13)[12].

Osiągnięcia

Igrzyska olimpijskie

1924 Francja Chamonixnie klasyfikowany (w kombinacji norweskiej), 27. miejsce (w biegu na 18 km)

Starty F. Bujaka w biegach na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo

MiejsceDzieńRokMiejscowośćDyscyplinaCzasStrataZwycięzca
27.2 lutego1924Francja Chamonixbieg na 18 km1:42:13,029:42,0Thorleif Haug

Mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym

1925 Czechosłowacja Jańskie Łaźnie38. miejsce (w biegu na 18 km)
1927 Cortina d’Ampezzo14. miejsce (w biegu na 50 km), 26. miejsce (w biegu na 18 km)

Sukcesy krajowe

  • mistrz Polski w kombinacji norweskiej – 1920, 1921
  • mistrz Polski w biegu na 18 km – 1920
  • mistrz Polski w biegu na 50 km – 1927
  • wicemistrz Polski w biegu na 18 km – 1921, 1924

Mistrzostwa Polski w skokach

MiejsceDzieńRokMiejscowośćSkoczniaSkok 1Skok 2NotaStrataZwycięzca
2.22 lutego1920Polska Zakopanena Antołówce?2,55 pkt0,2 pktLeszek Pawłowski
3.28 marca1921Polska Zakopanew dolinie Jaworzynce???Aleksander Rozmus
7.17 lutego1924Polska Krynicana Górze Krzyżowej?11,950 pkt6,285 pktHenryk Mückenbrunn
6.[a]6 marca1926Polska Zakopanew dolinie Jaworzynce?10,854 pkt5,312 pktAndrzej Krzeptowski I

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. W klasyfikacji międzynarodowej 11.

Przypisy

  1. a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 84.
  2. a b c d e BUJAK FRANCISZEK (1896–1975). PKOl.pl. [dostęp 2014-08-24].
  3. a b c Szatkowski 2006 ↓, s. 1.
  4. a b c Szatkowski 2006 ↓, s. 5.
  5. Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920–2013. Zamość: 2014, s. 13.
  6. Wyniki Mistrzostw Polski – 1920–2002. skijumping.pl. [dostęp 2011-06-18].
  7. Szatkowski 2006 ↓, s. 2.
  8. a b Szatkowski 2006 ↓, s. 3.
  9. Franciszek Bujak. sports-reference.com. [dostęp 2011-06-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-08)].
  10. a b Szatkowski 2006 ↓, s. 4.
  11. Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920–2013. Zamość: 2014, s. 14–15.
  12. śp. Franciszek Bujak
  13. M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Nordic combined pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Nordic combined
Olympic rings.svg
Olympic Rings without "rims" (gaps between the rings), As used, eg. in the logos of the 2008 and 2016 Olympics. The colour scheme applied here pertains to the 2016 Olympics in Rio de Janeiro.
Olympic rings without rims.svg
Olympic Rings without "rims" (gaps between the rings), As used, eg. in the logos of the 2008 and 2016 Olympics. The colour scheme applied here pertains to the 2016 Olympics in Rio de Janeiro.
Flag of Italy (1861–1946).svg
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
PL Zakopane New Cem Bujak Waga Popieluch.jpg
(c) Happa, CC BY 3.0
New Cemetery in Zakopane