Franciszek Gągor

Franciszek Gągor
Ilustracja
Gen. Franciszek Gągor
Warszawa, 15 sierpnia 2008
generał generał
Data i miejsce urodzenia

8 września 1951
Koniuszowa

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 2010
Smoleńsk

Przebieg służby
Lata służby

1969 (pchor. WSOWZ)
2010

Siły zbrojne

Orzeł LWP.jpg Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
POL Wojska Lądowe.svg Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej

Stanowiska

szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego

Główne wojny i bitwy

I wojna w Zatoce Perskiej

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Złoty za Długoletnią Służbę Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal „Pro Memoria” Medal „Za zasługi dla Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ” Odznaka Honorowa Przemysła Ottokara II (Czechy) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Meritorious Service Cross – Military Division (Kanada) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia) Medal w Służbie Pokoju UNEF II (ONZ) Medal ONZ za misję UNDOF Medal w Służbie Pokoju UNIKOM (ONZ)
Gen. Franciszek Gągor (z lewej) podczas wizyty w Katyniu wraz z Prezydentem RP, Lechem Kaczyńskim 17 września 2007
Gen. Franciszek Gągor, Warszawa 15 sierpnia 2008
Gen. Franciszek Gągor – Święto Wojska Polskiego, defilada w Alejach Ujazdowskich; Warszawa 15 sierpnia 2008
Grób generała Franciszka Gągora na Powązkach (stan w lutym 2011 roku)

Franciszek Gągor (ur. 8 września 1951 w Koniuszowej, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku[1]) – generał Wojska Polskiego, doktor nauk wojskowych, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w latach 2006–2010[2], specjalista w dziedzinie rozpoznania i operacji pokojowych.

Życiorys

Wykształcenie

Był absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Długosza w Nowym Sączu (matura w 1969). W latach 1969–1973 studiował w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych we Wrocławiu. Był także absolwentem filologii angielskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1983) oraz studiów strategicznych w Akademii Obrony NATO w Rzymie (2001). W 1998 w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie obronił rozprawę naukową nt. „Międzynarodowe operacje pokojowe oraz ich miejsce we współczesnej doktrynie obronnej Rzeczypospolitej Polskiej” i uzyskał stopień naukowy doktora nauk wojskowych. W 2002 odbył Podyplomowe Studia Strategiczno-Operacyjne na Narodowym Uniwersytecie Obrony Stanów Zjednoczonych w Waszyngtonie.

Służba wojskowa

Po promocji oficerskiej został skierowany do 2 pułku czołgów średnich, w którym służył na stanowisku dowódcy plutonu rozpoznania, a następnie dowódcy kompanii rozpoznania. W 1978 wyznaczono go starszym wykładowcą w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych. Od 1988 do 1990 był starszym oficerem operacyjnym ds. kontyngentów wojskowych w Głównym Zarządzie Szkolenia Bojowego Wojska Polskiego, a następnie pracował w Zarządzie Wojskowych Spraw Zagranicznych.

W latach 1976–1977, będąc starszym oficerem operacyjnym w polskim kontyngencie, brał udział w misji pokojowej II Doraźnych Sił Pokojowych ONZ w Egipcie (UNEF II – Second United Nations Emergency Force). Od 1980 do 1985 kierował Pionem Operacyjnym PKW na Misji Obserwacyjnej Sił Narodów Zjednoczonych ds. Nadzoru Rozdzielenia Wojsk na Wzgórzach Golan (UNDOF – United Nations Disengagement Observer Force), natomiast w latach 1989–1990 pełnił funkcję zastępcy szefa Logistyki Sił Narodów Zjednoczonych w tej operacji. W 1991 został zastępcą dowódcy polskiego kontyngentu w operacji „Pustynna Burza”, a w 1992 służył jako zastępca dowódcy sektora Misji Obserwacyjnej ONZ w Iraku i Kuwejcie (UNIKOM – United Nations Iraq-Kuwait Observation Mission).

W lutym 1992 objął stanowisko szefa Wydziału Misji Pokojowych Oddziału Kontaktów Zagranicznych i Misji Pokojowych Zarządu Wojskowych Spraw Zagranicznych, w lipcu tegoż roku został wyznaczony na szefa Oddziału Wojskowych Misji Pokojowych Zarządu. Następnie, po zmianach organizacyjnych, od maja 1993 kontynuował służbę na takim samym stanowisku w Departamencie Wojskowych Spraw Zagranicznych Ministerstwa Obrony Narodowej w Warszawie, po czym był kolejno dyrektorem Biura Kontroli Zbrojeń i Misji Międzynarodowych – zastępcą dyrektora Departamentu (1994–1996) oraz dyrektorem Departamentu (1996–1999). W 1999 został szefem Generalnego Zarządu Operacyjnego P-3 w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego w Warszawie.

W 2003 kierował Misją Obserwacyjną ONZ w Iraku i Kuwejcie, po czym pełnił funkcję dowódcy Sił Narodów Zjednoczonych ds. Nadzoru Rozdzielenia Wojsk na Wzgórzach Golan. W latach 2004–2006 był polskim przedstawicielem wojskowym przy Komitetach Wojskowych NATO i Unii Europejskiej w Brukseli. 27 lutego 2006 został szefem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

Zginął 10 kwietnia 2010 w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Trumna z jego ciałem przybyła do Polski 16 kwietnia 2010 roku o godz. 22:00. 21 kwietnia został pochowany w Kwaterze Smoleńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[3].

Upamiętnienie

20 kwietnia 2010 odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową w siedzibie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Warszawie[4], a 15 sierpnia 2010 tablicę pamiątkową na terenie Ministerstwa Obrony Narodowej Islamskiej Republiki Afganistanu w Kabulu[5].

14 lipca 2010 na IX Nadzwyczajnym Krajowym Zjeździe Delegatów Związku Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego podjęto uchwałę o zmianie nazwy na Związek Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego im. gen. Franciszka Gągora.

3 września 2011 gen. Franciszek Gągor został patronem Zespołu Szkół w Koniuszowej, gdzie znajduje się poświęcona mu Izba Pamięci oraz tablica pamiątkowa[6].

11 października 2011 na terenie Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą pamięci gen. Franciszka Gągora[7], a 25 października 2011, z okazji 93. rocznicy odrodzenia Sztabu Generalnego WP, poświęconą mu tablicę pamiątkową odsłonięto w siedzibie Sztabu Generalnego WP[8].

27 kwietnia 2012 imię gen. Gągora otrzymała sala widowiskowo-konferencyjna w siedzibie AON[9].

7 września 2012 Związek Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego przyjął imię Generała Franciszka Gągora[10].

8 września 2012 szlakowi turystycznemu Nowy Sącz – Ptaszkowa zostało nadane imię generała Franciszka Gągora[11].

16 sierpnia 2013 odsłonięto jego pomnik-popiersie w Panteonie Bohaterów Sanktuarium Narodowego na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej w Ossowie[12].

8 września 2014 przy dworcu kolejowym w Nowym Sączu odsłonięto tablicę pamięci generała Gągora[13].

Awanse

Odznaczenia

Rodzina i życie prywatne

Miał żonę Lucynę oraz dwoje dzieci: Michała i Katarzynę[7][26]. Biegle władał językiem angielskim, znał także język rosyjski i francuski. Interesował się historią, fotografią analogową i tenisem ziemnym. Wraz z Krzysztofem Paszkowskim napisał książkę pt. „Międzynarodowe operacje pokojowe w doktrynie obronnej Rzeczypospolitej Polskiej” (wyd. 1999).

Przypisy

  1. Komunikat Nr 152/VI kad.. sejm.gov.pl, 2010-04-10. [dostęp 2010-04-10].
  2. M.P. z 2006 r. nr 19, poz. 204
  3. Uroczystości pogrzebowe gen. Franciszka Gągora. interia.gov.pl, 21 kwietnia 2010. [dostęp 2010-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (23 grudnia 2010)].
  4. Uroczystości pogrzebowe śp. generała Franciszka Gągora. wojsko-polskie.pl, 21 kwietnia 2010. [dostęp 2010-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 stycznia 2012)].
  5. Żołnierska pamięć. sgwp.wp.mil.pl, 17 sierpnia 2010. [dostęp 2010-12-13].
  6. Generał Franciszek Gągor patronem Zespołu Szkół w Koniuszowej. sgwp.wp.mil.pl, 4 września 2011. [dostęp 2011-09-08].
  7. a b Pamięci generała Gągora. wat.edu.pl, 11 października 2011. [dostęp 2012-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 listopada 2011)].
  8. Odznaka rozpoznawcza w 93. rocznicę odrodzenia Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. sgwp.wp.mil.pl, 25 października 2011. [dostęp 2011-10-26].
  9. Nadanie sali AON imienia generała Franciszka Gągora. wp.mil.pl, 27 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-27].
  10. Przyjęcie przez Związek imienia Generała Franciszka Gągora. zwir.org.pl. [dostęp 2015-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-10)].
  11. Uroczystości w Koniuszowej. sgwp.wp.mil.pl, 11 września 2012. [dostęp 2015-04-13].
  12. Odsłonięcie popiersia gen. Franciszka Gągora - pierwszego i jedynego szefa Sztabu Generalnego, który nie skończył szkoły sowieckiej. wpolityce.pl, 2013-08-12. [dostęp 2013-08-17]. (pol.).
  13. III Rajd im. gen. Franciszka Gągora. dts24.pl, 10 września 2014. [dostęp 2015-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 maja 2016)].
  14. M.P. z 2003 r. nr 42, poz. 610
  15. M.P. z 2006 r. nr 19, poz. 203
  16. M.P. z 2006 r. nr 37, poz. 413 – pkt 1.
  17. M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587
  18. M.P. z 2006 r. nr 1, poz. 9
  19. M.P. z 1998 r. nr 25, poz. 369
  20. Szef SG WP odznaczony medalem Legii Honorowej [dostęp 17 kwietnia 2010].
  21. Chairman Confers ‘Full Honors,’ Military Award on Polish Counterpart [dostęp 11 listopada 2010].
  22. Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas. dre.pt. [dostęp 2010-09-12]. (port.).
  23. Slavnostní ceremoniál na Vítkově. army.cz, 1 marca 2007. [dostęp 2010-08-28]. (cz.).
  24. gen. Gągor z czeskim odznaczeniem (drugi od prawej) – zdjęcie. army.cz, 1 marca 2007. [dostęp 2010-08-28].
  25. Kanadyjskie odznaczenie dla śp. gen. Franciszka Gągora. wp.mil.pl, 13 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-13].
  26. Wspomnienie o generale Franciszku Gągorze na stronie Gazety Wyborczej. wyborcza.pl, 11 kwietnia 2010. [dostęp 2013-04-23].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

POL Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Brązowy Medal "za Zasługi dla Obronności Kraju".
POL Medal Za Długoletnią Służbę Złoty BAR.svg
Baretka: Złoty Medal za Długoletnią Służbę
POL Medal za Zasługi dla SKMP ONZ BAR.svg
Baretka: Medal "Za zasługi dla Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ".
ONZ Medal w Służbie Pokoju UNEF BAR.svg
Autor: Olek Remesz (wiki-pl: Orem, commons: Orem), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Baretka: Medal ONZ w Służbie Pokoju UNEF II
CZE Cestny odznak Premysla Otakara II BAR.svg
Baretka: Odznaka Honorowa Przemysła Ottokara II, Króla Żelaznego i Złotego – Czechy.
2008.08.15. Gen Franciszek Gagor Fot Mariusz Kubik 01.jpg
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 3.0
General (OF9) Franciszek Gągor (1951-2010), Polish military officer. Warsaw (Poland).
POL Wojska Lądowe 1.svg
Orzeł Wojsk Lądowych RP
POR Ordem do Merito Gra-Cruz BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Portugalia. (Ordem do Mérito – Grã-Cruz).
POL Brązowy Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
CAN Meritorious Service Cross (military division) ribbon.svg
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 4.0
Meritorious Service Cross ribbon bar (military division). Canada.
POL Złoty Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
Naramiennik General.svg
Naramiennik generała (czterogwiazdkowego) Wojsk Lądowych RP.
POL Srebrny Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
POL Wojska Lądowe.svg
Orzeł Wojsk Lądowych RP
POL Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju.
ONZ Medal w Służbie Pokoju UNIKOM BAR.svg
Autor: Olek Remesz (wiki-pl: Orem, commons: Orem), corrected: Masur, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Baretka: Medal ONZ w Służbie Pokoju za misję UNIKOM.
POL 2007 09 17 katyn 02.jpg
Autor: Archiwum Kancelarii Prezydenta RP, Licencja: GFDL 1.2
Prezydent RP Lech Kaczyński w Katyniu. Po lewej Franciszek Gągor.
2008.08.15. Gen Franciszek Gagor Fot Mariusz Kubik 02.jpg
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 3.0
Gen. Franciszek Gągor (1951-2010), Polish military officer
Franciszek Gągor grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Franciszka Gągora na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
ONZ Medal w Służbie Pokoju UNDOF BAR.svg
Autor: Olek Remesz (wiki-pl: Orem, commons: Orem), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Baretka: Medal ONZ w Służbie Pokoju za misję UNDOF.
POL Srebrny Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Srebrny Medal "za Zasługi dla Obronności Kraju".
POL Medal Pro Memoria BAR.png
Baretka Medalu "Pro Memoria"
2008.08.15. Gen Franciszek Gagor Fot Mariusz Kubik 03.jpg
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 3.0
Gen. Franciszek Gągor (b. 1951), Polish military officer