Franciszek I d’Este
| ||
(c) Odejea, CC BY-SA 3.0 | ||
książę Modeny i Reggio | ||
Okres | od 1629 do 14 października 1658 | |
Dane biograficzne | ||
Dynastia | D’Este | |
Data urodzenia | 6 września 1610 | |
Data śmierci | 14 października 1658 | |
Ojciec | Alfons III d’Este | |
Matka | Izabela Sabaudzka | |
Żona | 1. Maria Katarzyna Farnese 2. Wiktoria Farnese 3. Lucrezia Barberini | |
Dzieci | z Marią Katarzyną Farnese: Alfons (ur. i zm. 1632), Alfons IV Isabella, Leonora, Tedald, Almeric, Leonora, Maria, Tedald; z Wiktorią Farnese: Wiktoria; z Lucrezią Barberini: Rinaldo |
Franciszek I d’Este, wł. Francesco I d’Este (ur. 6 września 1610, zm. 14 października 1658) – książę Modeny i Reggio od roku 1629 do swojej śmierci.
Był najstarszym synem księcia Alfonsa III i jego ukochanej żony – Izabeli Sabaudzkiej, córki Karola Emanuela I Wielkiego, księcia Sabaudii. Księciem Modeny i Reggio został po tym, jak jego ojciec abdykował w 1629.
Na początku swoich rządów musiał zmierzyć się z zarazą, która trwała w latach 1630-1631 i zabiła 70% mieszkańców Modeny. W 1631 Franciszek poślubił Marię Katarzynę (1615-1646), córkę Ranuccio I Farnese i miał z nią 9 dzieci:
- Alfonsa d’Este (ur. i zm. 1632),
- Alfonsa IV (1634-1662), księcia Modeny,
- Isabellę d’Este (1635-1666), żonę Ranuccio II Farnese,
- Leonorę d’Este (1639-1640),
- Tedalda d’Este (1640-1643),
- Almerica d’Este (1641-1660),
- Leonorę d’Este (1643-1722),
- Marię d’Este (1644-1684), żonę Ranuccio II Farnese,
- Tedalda d’Este (ur. i zm. 1646).
Po wybuchu wojny trzydziestoletniej, Franciszek przyłączył się do Hiszpanii i najechał księstwo Parmy. Kiedy pojechał do Hiszpanii, gdzie spodziewał się otrzymać nagrodę za poparcie, wrócił z pustymi rękoma. Uzyskał jedynie Correggio za 230 tys. florenów.
W wojnie Castro, Franciszek poparł Wenecję, Parmę i Florencję przeciwko papieżowi Urbanowi VIII, aby odzyskać Ferrarę – dawną ziemię rodziny Este. Wojna zakończyła się 31 marca 1644, a Modeńczycy nie dostali nic. Franciszek, który zraził się do Hiszpanii, zawarł następnie sojusz z Francją, nie udało mu się zdobyć Cremony. Szala zwycięstwa w wojnie przechyliła się na stronę Hiszpanii, jednak Franciszek potwierdził swój sojusz z Francją poprzez małżeństwo swojego syna i następcy z Laurą Martinozzi, siostrzenicą kardynała Jules'a Mazarina.
Po udanym odparciu Hiszpanów, który najechali Mediolan, Franciszek poprowadził swoje wojska razem z Francuzami i Sabaudczykami – razem ze swoim synem podbił Alessandrię i Valenzę (1656-1657). W 1658 podbił również Mortara, ale zaraziwszy się malarią zmarł wkrótce w Santhià.
Małżeństwa
Po śmierci Marii Katarzyny w 1646, Franciszek ożenił się z jej siostrą Wiktorią Farnese (zm. 1649). Miał z nią córkę:
Następnie w 1654 ożenił się z Lukrecją Barberini (1628-1699), córką Taddeo Barberiniego. Miał z nią syna:
W sumie z trzech małżeństw miał 11 dzieci, a jego dwóch synów: Alfons IV i Reginald d’Este, zostało książętami Modeny.
Mimo swoich niewątpliwych uzdolnień militarnych i dowódczych, Franciszek miał łagodny charakter i był religijny. Przyczynił się do wzbogacenia Modeny, wybudował Pałac Książęcy, wielki teatr – Teatro della Spelta, Villa delle Pentetorri oraz port na kanale Naviglio. Odbudował też cytadelę.
Media użyte na tej stronie
Portret Maria Katarzyna Farnese (1615-1646), żona osoby: Franciszek I d'Este
Ritratto di Vittoria Farnese (1618-1649), moglie di Francesco I d'Este, duca di Modena
The baroque Ducal Palace in en:Modena, site of a major Italian military academy. Photo by Bob Tubbs taken from the tower beside the cathedral, 25 September 2005.
Palazzo ducale di Modena, attualmente occupato dall'Accademia Militare di Modena. Foto di Bob Tubbs presa dalla Ghirlandina, il 25 settembre 2005