Franciszek Jastrzębski (pilot)

Franciszek Jastrzębski

31/2 zwycięstwa
kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia	10 listopada 1905 Zglechów koło Siennicy
Data śmierci	25 października 1940
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego RAF
Jednostki	5 pułk lotniczy 142 eskadra myśliwska 143 eskadra myśliwska 132 eskadra myśliwska dywizjon 302
Stanowiska	dowódca eskadry
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa kampania francuska bitwa o Anglię
Odznaczenia

Franciszek Jastrzębski (ur. 10 listopada 1905 w Zglechowie, zm. 25 października 1940) – kapitan pilot Wojska Polskiego i Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Jego rodzicami byli Karol i Julianna z domu Osica, miał czwórkę rodzeństwa. W 1926 uzyskał maturę w Seminarium Nauczycielskim w Siennicy^[1]. Został powołany do odbycia służby wojskowej i wstąpił do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, a w 1927 został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Szkołę ukończył w 1929 r. jako obserwator z 61. lokatą^[2]. Otrzymał przydział do 54 eskadry liniowej 5 pułku lotniczego w Lidzie, w 1932 r. został przeniesiony został do 51 eskadry liniowej^[3].

W 1933 otrzymał przydział do 142 eskadry myśliwskiej w Toruniu, a następnie do nowo utworzonej 143 eskadry myśliwskiej, gdzie pełnił funkcję oficera technicznego i zastępcy dowódcy. W 1934 pracował w Lotniczej Szkoły Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu jako instruktor. W 1937 został przeniesiony do 3 pułku lotniczego w Poznaniu, w którym objął stanowisko dowódcy 132 eskadry myśliwskiej^[1][4]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 54. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa^[5].

We wrześniu 1939 roku był dowódcą 132 eskadry myśliwskiej, zestrzelił 3 samoloty. 17 września jednostka otrzymała rozkaz przelotu do Rumunii, jednak Jastrzębski był zmuszony lądować przymusowo w okolicach Parczewa. Dołączył do oddziałów gen. Franciszka Kleeberga i walczył jako ułan do rozbicia SGO „Polesie” po bitwie pod Kockiem. Udało mu się przedostać do okupowanej Warszawy^[3].

W styczniu 1940 r. przez Tatry, Słowację, Węgry i Jugosławię przedostał się do Francji, gdzie po przeszkoleniu na samolotach Bloch MB.152 został dowódcą Podwójnego Klucza Frontowego Nr 8 „Ja” (sześciu pilotów) przydzielonego do GC II/1, stacjonującego w Buc. 5 czerwca 1940 został zestrzelony – ranny w nogi i poparzony^[3].

Po upadku Francji przedostał się do Anglii, gdzie otrzymał numer służbowy P-1296 i po przeszkoleniu na sprzęcie brytyjskim został przydzielony 26 lipca 1940 roku do dywizjonu 302 – został dowódcą eskadry B^[1]. Brał udział w bitwie o Anglię. Nie powrócił z lotu bojowego 25 października 1940 roku. Jak wynika z relacji Wacława Króla prawdopodobnie stracił przytomność z powodu awarii aparatury tlenowej i uderzył w powierzchnię wody^[1]. Pilota pochowano początkowo na wyspie Sylt, po wojnie ciało zostało ekshumowane na Brytyjski Cmentarz Wojenny w Kilonii (grób nr 6, działka nr 4, rząd H)^[6].

Zwycięstwa powietrzne

Na liście Bajana figuruje na 61. pozycji z 3 i 1/2 zniszczonymi samolotami oraz 1 prawdopodobnie.

Chronologiczny wykaz zwycięskich walk powietrznych:

Zestrzelenia pewne:

• He-111 – 2 września 1939^[7]
• Do 17 – 7 września 1939^[8]
• Bf 110 – 8 września 1939^[9][8]
• Bf 110 – 9 września 1939^[8]
• Bf 109 – 10 września 1939 – sam również został zestrzelony i omal nie zlinczowany przez polskich chłopów
• Bf 110 – 11 września 1939^[8]
• 1/2 Do 17 – 15 września 1940 – wspólnie z F/O Tadeuszem Chłopikiem

Zestrzelenia prawdopodobne:

• Do-17 – 18 września 1940

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 8985
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Srebrny Krzyż Zasługi^[5]
• Medal Lotniczy
• Polowa Odznaka Pilota
• Krzyż Wojenny (Francja)^[10]

Przypisy

Bibliografia

• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• biografia na polishairforce.pl
• biografia na mysliwcy.pl

Linki zewnętrzne

• lokalizacja grobu – niebieska eskadra