Franciszek Marek

Franciszek Marek
Data i miejsce urodzenia

1930
Bełk

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia literatury, historia oświaty
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Habilitacja

1973
Uniwersytet Jagielloński

Profesura

30 lipca 1993

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Opolski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Franciszek Antoni Marek (ur. 1930 w Bełku) – polski historyk, pedagog, specjalizujący się w historii literatury i historii oświaty, nauczyciel akademicki związany z Uniwersytetem Opolskim.

Życiorys

Urodził się w 1930 w Bełku koło Rybnika. W latach 1945–1947 pracował w przedsiębiorstwie budowlanym w Żorach, a następnie w Hucie Łaziska jako pomocnik murarski. Uczęszczał do katolickiego Gimnazjum i Liceum im. św. Jacka w Katowicach. Maturę zdał w 1949 eksternistycznie przed Kuratorium Okręgu Szkolnego w Katowicach. Następnie pracował jako nauczyciel języka polskiego i równocześnie studiował polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim. Pod kierunkiem profesora Kolbuszewskiego napisał pracę magisterską zatytułowaną Życie literackie na Opolszczyźnie w latach 1763–1850[1].

W 1955 rozpoczął pracę w opolskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej, wykładając historię wychowania. Doktoryzował się, a w 1973 uzyskał stopień doktora habilitowanego na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1993 otrzymywał tytuł profesora nauk humanistycznych[1].

Pełnił wiele funkcji kierowniczych na uczelni: wicedyrektora Instytutu Pedagogicznego, prodziekana, a następnie w latach 1990–1995 dziekana Wydziału Filologiczno-Historycznego[1].

3 kwietnia 1995[1] został pierwszym wybranym przez kolegium elektorów w wolnych wyborach rektorem, a drugim[2] po Jerzym Pośpiechu w historii nowo powstałego Uniwersytetu Opolskiego. Pokonał wówczas nieznacznie Stanisław Nicieję. Jego kadencja trwała tylko rok ze względu na dopasowanie się opolskiej uczelni do kalendarza wyborczego innych polskich uniwersytetów[3]. W tym czasie udało się powołać do życia Instytut Prawa i Administracji na Wydziale Ekonomicznym UO[4]. W następnych wyborach przegrał ze Stanisławem Nicieją, otrzymując 6 głosów (na 39 możliwych)[5].

Został także wykładowcą Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Opolu, gdzie objął funkcję dziekana Wydziału Pedagogiki[6][7].

W 1989 był współzałożycielem Związku Górnośląskiego[8]. W wyborach w tym samym roku ubiegał się o mandat senatorski z województwa opolskiego[9]. W 2013 został członkiem kapituły Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia[10].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2011 prezydent Bronisław Komorowski, za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej, za osiągnięcia w działalności dydaktycznej i społecznej, odznaczył go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[11]. Uhonorowany Nagrodą im. Karola Miarki (1986)[12] oraz Nagrodą im. Wojciecha Korfantego przyznaną przez Związek Górnośląski (2001)[13].

Wybrane publikacje

  • Najdawniejsze czasopisma polskie na Śląsku 1789–1854, wyd. PWN, Wrocław 1972.
  • Tragedia górnośląska, wyd. IŚ, Opole 1989.
  • Nieznane sąsiedztwo, wyd. ZG, Opole 1992.
  • Jan Amos Komeński – prekursor uniwersalizmu, wyd. WSP, Opole 1992.
  • Czy Polacy i Niemcy mogą zapomnieć o przeszłości?, wyd. WSP, Opole 1994.
  • Godność, dostojeństwo i posłannictwo uniwersytetu, wyd. UO, Opole 1995.
  • Syn Śląskiej Ziemi, wyd. TMZR, Racibórz 2005.
  • Polscy Ślązacy oskarżają, wyd. AJD, Częstochowa 2006.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Stanisław Nicieja, Alma Mater Opoliensis, wyd. UO, Opole 2004, s. 225.
  2. ↑ Leszek Frelich: Prof. Marek bajdurzy o Śląsku. wyborcza.pl, 2012-04-08. [dostęp 2013-09-10].
  3. ↑ Stanisław Nicieja, Alma Mater Opoliensis, Wyd. UO, Opole 2004, s. 231.
  4. ↑ Stanisław Nicieja, Alma Mater Opoliensis, Wyd. UO, Opole 2004, s. 232.
  5. ↑ Stanisław Nicieja, Alma Mater Opoliensis, Wyd. UO, Opole 2004, s. 238.
  6. ↑ Prof. zw. dr hab. Franciszek Marek – Informacje o pracowniku. wszia.opole.pl. [dostęp 2013-09-10].
  7. ↑ Struktura Wydziału Pedagogicznego. wszia.opole.pl. [dostęp 2013-09-10].
  8. ↑ Z historii Związku Górnośląskiego. zgpiekary.pl. [dostęp 2016-10-29].
  9. ↑ M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 150
  10. ↑ Komunikat Kapituły Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia. civitaschristiana.pl. [dostęp 2013-09-10].
  11. ↑ M.P. z 2011 r. nr 111, poz. 1131
  12. ↑ Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki. slaskie.pl. [dostęp 2016-11-01].
  13. ↑ Laureaci nagrody im. Wojciecha Korfantego. zwiazekg.type.pl, 17 czerwca 2011. [dostęp 2016-11-01].

Bibliografia

  • Prof. dr hab. Franciszek Marek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2013-09-10].
  • Stanisław Nicieja, Alma Mater Opoliensis. Ludzie, fakty, wydarzenia, wyd. UO, Opole 2004.
Rektorzy Uniwersytetu Opolskiego