Franciszek Maria Józef Jaroszewski

Franciszek Jaroszewski
Data i miejsce urodzenia

27 sierpnia 1912
Papowo Biskupie

Data i miejsce śmierci

18 kwietnia 1992
Otwock

Rodzaj działalności

medycyna

lekarz pediatra
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal Komisji Edukacji Narodowej Order Uśmiechu
Uroczystość wręczenia Orderów Uśmiechu
Uroczystość wręczenia Orderów Uśmiechu 10 maja 1990 w sali Teatru Miejskiego im. Stefana Jaracza w Otwocku. Stoją od lewej: Franciszek Jaroszewski i Zbigniew Żmuda.

Franciszek Maria Józef Jaroszewski (ur. 27 sierpnia 1912 w Papowie Biskupim, zm. 18 kwietnia 1992 w Otwocku) – polski lekarz, pediatra, uczestnik kampanii wrześniowej 1939.

Życiorys

W 1932 ukończył Państwowe Gimnazjum Klasyczne (dawnego typu) w Bydgoszczy. W okresie nauki szkolnej należał do Sodalicji Mariańskiej. W młodości był lekkoatletą i wioślarzem. Kilkukrotnie zdobywał medale w lokalnych zawodach sportowych w Bydgoszczy[1]. W latach 1932–1937 studiował medycynę na Uniwersytecie Poznańskim. We wrześniu 1938 został powołany do jednorocznej służby wojskowej. Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie w stopniu sierżanta podchorążego rezerwy. Po dodatkowym przeszkoleniu w Centrum Badań Lotniczo-Lekarskich w Warszawie dostał przydział do Centrum Wyszkolenia Lotniczego w Dęblinie. Pełnił tam służbę jako lekarz wojskowy. Po wybuchu II wojny światowej opuścił Dęblin w jednym z ostatnich rzutów ewakuacyjnych. 18 września 1939 pod Lwowem dostał się do niewoli sowieckiej, z której udało mu się wkrótce zbiec. Poszukiwany przez gestapo, opuścił Bydgoszcz i ukrywał się w Otwocku. Studia medyczne ukończył na Uniwersytecie Warszawskim, składając brakujące dwa egzaminy dyplomowe. Dyplom lekarza otrzymał 20 lutego 1940. Staż lekarski odbył w Szpitalu Powiatowym w Otwocku, w Szpitalu św. Ducha i Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie. 16 stycznia 1942 otrzymał zezwolenie na wykonywanie praktyki lekarskiej. Od 1 marca 1942 do 1 lipca 1944 pracował w Warszawskim Szpitalu dla Dzieci przy ul. Kopernika 43 jako asystent, doskonaląc umiejętności medyczne pod kierunkiem wybitnego pediatry, prof. Remigiusza Stankiewicza[2]. Jednocześnie od września 1942 do 1 stycznia 1945 honorowo sprawował opiekę nad Zakładem Wychowawczo-Opiekuńczym SS. Felicjanek w Otwocku przy ul. Warszawskiej 5. Był zaufanym lekarzem działającego na terenie Otwocka i okolic oddziału Kedywu Rejonu IV Warszawskiego Okręgu AK „OS Fromczyn”, choć formalnie członkiem AK nie był. Od 1 kwietnia 1944 do 1 listopada 1945 pracował jako asystent w Tymczasowym Szpitalu Ewakuacyjnym w Otwocku. W związku z prowadzoną działalnością zawodową pod koniec grudnia 1944 został zatrzymany i był przetrzymywany przez UB około tygodnia.

Po wojnie zaangażował się w odbudowę ośrodków medycznych w Otwocku oraz leczenie dzieci chorych na gruźlicę. Od 7 października 1945 do 1 marca 1946 był pierwszym polskim dyrektorem Polsko-Szwedzkiego Sanatorium (przedwojenny „Olin”, od 1951 Dziecięce Sanatorium im. J. Marchlewskiego) podczas jego rozbudowy przez szwedzki Czerwony Krzyż[3]. Później pracował w różnych otwockich placówkach służby zdrowia. Dwukrotnie powoływano go na okres kilku miesięcy do Powszechnej Organizacji „Służba Polsce”[4] na stanowisko lekarza brygady: pierwszy raz w 1949 (51 Brygada SP w Michałkowicach, obecnie część Siemianowic Śląskich), drugi raz w 1950 (Brygada Młodzieżowej SP Nr 6 w Wilkowie Polskim). Po powrocie z Wilkowa sprawował funkcje: kierownika Poradni Dziecięcej przy Obwodowej Przychodni Specjalistycznej w Otwocku (od 1 października 1950), konsultanta Oddziału Noworodków w Szpitalu Powiatowym tamże (od 1 kwietnia 1952 do 31 grudnia 1962), p.o. ordynatora tego oddziału (do 1964) i jednocześnie inspektora pediatrii w Wydziale Zdrowia w Otwocku (od 1 września 1958 do 31 października 1961). W połowie lat sześćdziesiątych nawiązał współpracę z wybitnym pedagogiem Kazimierzem Lisieckim[5], sprawując opiekę zdrowotną nad uczestnikami organizowanych przez niego corocznie w Świdrze wakacyjnych obozów młodzieżowych.

Ważna część działalności zawodowej Franciszka Jaroszewskiego wiązała się z higieną szkolną. Od początku lat pięćdziesiątych do początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia pracował jako lekarz w otwockich szkołach podstawowych, średnich i domach małego dziecka oraz innych placówkach wychowawczych. W 1989 odznaczono go Orderem Uśmiechu, nadanym na wniosek dzieci i młodzieży pięciu szkół otwockich[6]. Ponadto od lat czterdziestych prowadził prywatną praktykę lekarską w Otwocku, a od lat sześćdziesiątych w Świdrze.

Oprócz pracy zawodowej Franciszek Jaroszewski działał społecznie, m.in. w Związku Zawodowym Pracowników Służby Zdrowia lecznictwa otwartego w Otwocku (1951 – mąż zaufania, 1952 – przewodniczący, 1953 – członek Rady Zakładowej). Poza tym był lekarzem Otwockiego Klubu Sportowego (OKS), prowadził badania okresowe jego piłkarzy, był też członkiem tego klubu i zawodnikiem sekcji motorowej[7]. W latach sześćdziesiątych przewodniczył Społecznemu Komitetowi Budowy Gazociągu w Świdrze, a od 1980 należał do NSZZ „Solidarność”. Wykładał też higienę ogólną na kursach przysposobienia zawodowego.

W styczniu 1992 – po ponad pięćdziesięciu latach pracy zawodowej – przeszedł na emeryturę. Zmarł 18 kwietnia 1992 wskutek choroby nowotworowej i został pochowany na cmentarzu w Otwocku.

Odznaczenia i wyróżnienia

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1977),
  • Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984),
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej (1985),
  • Order Uśmiechu (1989),
  • Srebrna Honorowa Odznaka Zrzeszenia Sportowego „Kolejarz” (1956),
  • Złota Odznaka Warszawskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej (1959),
  • Nagroda w organizowanym przez Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Otwocku konkursie „Nieruchomość na najwyższy połysk” (1968),
  • Laureat plebiscytu „Zasłużony i popularny Otwocczanin 90-lecia Miasta” w kategorii ochrona zdrowia, lecznictwo (pośmiertnie, 2006).

Życie prywatne

Syn Walentego i Marii, żona Stanisława z Migdalskich, dzieci: Maria, Marek i Jacek.

Przypisy

  1. Sport Pomorski, nr 41, 11 października 1928, s. 4. Tygodnik Sportowy nr 6, 7 listopada 1929, s. 1. Tygodnik Sportowy, nr 39, 30 maja 1931, s. 2.
  2. Stanisław Tadeusz Sroka: Stankiewicz Remigiusz w: Polski Słownik Biograficzny, Warszawa, Kraków 2003, t. 42, s. 205–207.
  3. Mieczysław Kalinowski (red.): Zarys dziejów miasta Otwocka, Otwock 1996, s. 179.
  4. Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa 2004, t. 25, s. 255–256.
  5. Mieczysław Kalinowski (red.): 100 postaci, które wpisały się w historię Otwocka. Praca zbiorowa, Otwock 2003, s. 109–110. Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa 2003, t. 16, s. 40.
  6. Pismo Przewodniczącego Kapituły Orderu Uśmiechu, Redaktora Naczelnego Kuriera Polskiego, Radosława Ostrowicza, do dra Franciszka Jaroszewskiego z 1 czerwca 1989; Lidia Kosecka: Werdykt Kapituły Orderu Uśmiechu z okazji Dnia Dziecka. Ośmiu nowych Kawalerów Słonecznego Odznaczenia w: Kurier Polski. Pismo Stronnictwa Demokratycznego, 2 czerwca 1989, s. 1, 3.
  7. Jan Wiśniewski: 90 lat Otwockiego Klubu Sportowego 1924-2014. Otwock 2014, s. 44.

Bibliografia

  • Mieczysław Kalinowski (red.): Zarys dziejów miasta Otwocka. Otwock 1996, s. 155,179, 210.
  • Mieczysław Kalinowski (red.): 100 postaci, które wpisały się w historię Otwocka. Praca zbiorowa. Otwock 2003, s. 98–100, 109-110.
  • Komunikat Kapituły Plebiscytu „Zasłużony i popularny Otwocczanin 90-lecia Miasta” w kategorii ochrona zdrowia i lecznictwo w: Gazeta Otwocka, grudzień 2006, nr 11, s. 10–11.
  • Mariola Maassen: 45 lat pracy z chorymi dziećmi w: Słowo Powszechne. Dziennik 29–30–31 sierpnia 1986, s. 7.
  • Stanisław Niciński: Lekarz w: Gazeta Samorządowa Otwock’ 93, 1993, nr 11, s.12.
  • Jan Wiśniewski: 90 lat Otwockiego Klubu Sportowego 1924-2014, Otwock 2014, s. 44, 50.

Media użyte na tej stronie

POL Medal 40-lecia Polski Ludowej BAR.svg
Baretka: Medal 40-lecia Polski Ludowej
POL Order Uśmiechu BAR.svg
Baretka: Order Uśmiechu.
Uroczystość wręczenia Orderu Uśmiechu (1).jpg
Autor: Jarucha, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wręczenie Orderu Uśmiechu. Pierwszy od lewej Franciszek Jaroszewski