Franciszek Pawliszak

Franciszek Pawliszak
Jan Gruda
Data urodzenia10 października 1906
Data i miejsce śmierci27 stycznia 1974
Nowy Jork
Zawód, zajęciedziennikarz
Narodowośćpolska
Tytuł naukowydoktor
Alma MaterUniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie

Franciszek Pawliszak ps. „Jan Gruda” (ur. 10 października 1906, zm. 27 stycznia 1974 w Nowym Jorku) – polski dziennikarz.

Życiorys

Urodził się 10 października 1906[1][2]. Pochodził z Monasterzysk[2]. Podjął studia filozofii na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, które ukończył uzyskując tytuł doktora filozofii[2][3]. Podczas studiów rozpoczął pracę w jednym z lwowskich dzienników[2]. Po studiach pracował w referacie prasowym nowo otwartej rozgłośni lwowskiej Polskiego Radia[2]. Wkrótce potem został przeniesiony do Polskiego Radia w Warszawie, gdzie został kierownikiem Wydziału Prasowanego w Biurze Informacji i Propagandy[2]. Publikował artykuły publicystyczne oraz w zakresie krytyki teatralnej na łamach czasopism „Antena” i „Gazeta Polska”[4]. Do 1939 figurował pod adresem ul. Ferdinanda Focha 5-7 w Warszawie[5].

Po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 wraz z ekipą Polskiego Radia przedostał do Rumunii, później przez Jugosławię i Włochy dotarł do Paryża[2]. W stolicy Francji działał przy audycji nadawanej po polsku[2]. Wobec zbliżania się wojsk niemieckich atakujących Francję ewakuował się przez Hiszpanię do Portugalii, a następnie statkiem portugalskim wraz z żoną odpłynął do Stanów Zjednoczonych (inna część polskich radiowców udała się wówczas drogą morską do Wielkiej Brytanii)[2].

W Nowym Jorku został kierownikiem i redaktor oddziału Polskiej Agencji Telegraficznej[2][3]. Później podjął pracę jako współpracownik nowojorskiego dziennika „Nowy Świat”[2][3]. Przez ponad dwadzieścia lat pracował w polskiej sekcji audycji „Głos Ameryki”, posługując się pseudonimem „Jan Gruda”[2][3][6].

Zmarł 27 stycznia 1974 w Nowym Jorku[2][3][6]. Był żonaty z Adelą Marią[6].

Publikacje

  • Radio w Polsce w latach 1935–1938 (1938)[7][8]
  • Radiofonia w Polsce w: 20-lecie komunikacji w Polsce odrodzonej (1939)[9]

Przypisy

  1. ↑ The Biographic register of the Department of State, wyd. 1956, s. 496
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m Dr Franciszek Pawliszak (1906-1974). „Wiadomości”. Nr 21 (1470), s. 6, 2 czerwca 1974. 
  3. ↑ a b c d e Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 27, s. 102, Grudzień 1974. Koło Lwowian w Londynie. 
  4. ↑ Elżbieta Pleszkun-Olejniczakowa. Wprowadzenie do rozważań o krytyce słuchowiskowej. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”. Nr 1, s. 170, 1998. 
  5. ↑ Książka telefoniczna. genealogyindexer.org, 1939. [dostęp 2018-10-12].
  6. ↑ a b c Franciszek Pawliszak (ang.). nytimes.com, 1974-01-31. [dostęp 2018-10-12].
  7. ↑ Radio w Polsce w latach 1935–1938. books.google.pl. [dostęp 2018-10-12].
  8. ↑ Radio w Polsce w latach 1935–1938. sp2put.pl. [dostęp 2018-10-12].
  9. ↑ Franciszek Pawliszak: Radiofonia w Polsce. W: 20-lecie komunikacji w Polsce odrodzonej. Kraków: Ilustrowany Kurier Codzienny, 1939, s. 373-386.